Để sử dụng Xangdau.net, Vui lòng kích hoạt javascript trong trình duyệt của bạn.

To use Xangdau.net, Please enable JavaScript in your browser for better use of the website.

Loader

Đề xuất sửa cơ chế điều hành giá xăng dầu: Vẫn chưa minh bạch

Theo TS Nguyá»…n Minh Phong, chuyên gia kinh tế, đề xuất sá»­a đổi Nghị định 84 về cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá xăng dầu của liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng có những Ä‘iểm tiến bá»™, song quy định giá cÆ¡ sở vẫn còn rối và chÆ°a thật sá»± minh bạch

Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng vừa báo cáo Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ kết quả thá»±c hiện Nghị định 84/CP về cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá xăng dầu và đề xuất hÆ°á»›ng sá»­a đổi cho phù hợp vá»›i thá»±c tiá»…n. Vẫn giữ nguyên quan Ä‘iểm trao quyền định giá cho doanh nghiệp (DN), các ná»™i dung chính được Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Bá»™ Tài chính đề xuất sá»­a đổi là biên Ä‘á»™ tăng, giảm giá bán lẻ; thời gian tính giá cÆ¡ sở; tần suất tăng, giảm giá và các vấn đề liên quan đến Ä‘iều kiện kinh doanh, chất lượng xăng dầu.

Theo đề xuất của liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng, doanh nghiệp được quyết định giá bán lẻ khi giá cÆ¡ sở 
và giá hiện hành trong nÆ°á»›c chênh nhau 500 đồng/lít. Ảnh: Há»’NG THÚY

Doanh nghiệp toàn quyền

Theo quy định hiện hành, việc tăng giảm giá bán lẻ xăng dầu được thá»±c hiện theo biến Ä‘á»™ng của giá thế giá»›i. Cụ thể, giá cÆ¡ sở tăng 7%, 12%, DN được tá»± quyết định giá bán, tăng trên 12% Nhà nÆ°á»›c sẽ can thiệp. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cho rằng cần thu hẹp biên Ä‘á»™ tăng giảm giá tÆ°Æ¡ng ứng xuống mức biến Ä‘á»™ng 3%, 5% và 7% để không tăng giá sốc.
Bá»™ này cÅ©ng lần đầu tiên đề xuất phÆ°Æ¡ng án khác là quy định con số cụ thể, khi giá cÆ¡ sở và giá hiện hành trong nÆ°á»›c chênh 500 đồng/lít, DN được tá»± quyết định giá bán lẻ, nếu mức chênh từ 500 - 1.000 đồng/lít thì DN được quyết định giá bán kết hợp vá»›i sá»­ dụng quỹ bình ổn. Liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng chỉ can thiệp khi mức chênh lệch giữa giá bán lẻ và giá cÆ¡ sở cao hÆ¡n 1.000 đồng/lít.

Công thức giá cÆ¡ sở sẽ được xác định bằng giá vốn cÆ¡ sở + lợi nhuận định mức. Trong Ä‘ó, giá vốn cÆ¡ sở là má»™t khái niệm má»›i do Bá»™ Tài chính đề xuất thá»±c hiện, được xác định bằng giá CIF + thuế nhập khẩu + thuế tiêu thụ đặc biệt x tỉ giá ngoại tệ + chi phí kinh doanh định mức + thuế bảo vệ môi trường + thuế giá trị gia tăng + quỹ bình ổn + các loại thuế và các khoản trích ná»™p theo luật hiện hành.

Theo TS Nguyá»…n Minh Phong, chuyên gia kinh tế, việc thu hẹp biên Ä‘á»™ tăng, giảm giá xăng là má»™t tiến bá»™ vì có tác dụng thu hẹp quyền của DN trong bối cảnh thị trường xăng dầu chÆ°a hoàn toàn cạnh tranh và DN cÅ©ng hết cÆ¡ há»™i xé nhỏ các đợt tăng giá nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây. Tuy nhiên, việc quy định giá cÆ¡ sở nhÆ° đề xuất của Bá»™ Tài chính vẫn còn rối, chÆ°a Ä‘áp ứng được yêu cầu dÆ° luận là minh bạch về giá xăng dầu.
“Giá cÆ¡ sở nên quy định thành 2 phần. Trong Ä‘ó, phần cứng là chi phí mua hàng và vận chuyển, tất cả các khoản thu thuế, phí vào ngân sách và lợi nhuận được quy định là má»™t phần mềm buá»™c DN tăng giảm theo Ä‘úng giá trung bình thế giá»›i trong thời gian ứng vá»›i chu kỳ tính giá. Việc tính thuế, phí cần áp dụng theo khung tùy theo mức tăng giảm của giá thế giá»›i, không Ä‘iều chỉnh liên tục nhÆ° hiện hành” - TS Phong kiến nghị.
Theo đề xuất của liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng, doanh nghiệp được quyết định giá bán lẻ 
khi giá cÆ¡ sở và giá hiện hành trong nÆ°á»›c chênh nhau 500 đồng/lít. Ảnh: Há»’NG THÚY

Còn “Ä‘iểm mù” trong cÆ¡ chế Ä‘iều hành

Má»™t vấn đề được các chuyên gia và DN quan tâm là tần suất Ä‘iều chỉnh giá. Theo quy định hiện hành, chu kỳ tính giá cÆ¡ sở là 30 ngày nhÆ°ng tần suất Ä‘iều chỉnh giá là 10 ngày/lần.
Tại Nghị định 84 sá»­a đổi, Bá»™ Tài chính đề xuất chu kỳ tính giá cÆ¡ sở trùng vá»›i tần suất tăng giảm giá theo 3 phÆ°Æ¡ng án: 10 ngày, 15 ngày và 30 ngày. Trong Ä‘ó, Bá»™ Tài chính nghiêng về phÆ°Æ¡ng án 15 ngày. Ưu Ä‘iểm của phÆ°Æ¡ng án này là hài hòa giữa tần suất Ä‘iều chỉnh giá và số ngày dá»± trữ lÆ°u thông, vẫn phù hợp vá»›i diá»…n biến của giá xăng dầu thế giá»›i, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c được giữ ổn định trong thời gian dài hÆ¡n.
Tuy nhiên, nhược Ä‘iểm là cần phải chuyển má»™t phần dá»± trữ lÆ°u thông sang dá»± trữ quốc gia hoặc các hình thức dá»± trữ khác. Quy định thời gian giữa 2 lần Ä‘iều chỉnh thay vì do Chính phủ quy định sẽ chuyển sang cho Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ quyết định để tăng tính linh hoạt.
Liên quan đến ná»™i dung này, TS Nguyá»…n Minh Phong cho rằng vấn đề mấu chốt vẫn chÆ°a được Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng giải quyết là tách dá»± trữ lÆ°u thông quốc gia khỏi dá»± trữ kinh doanh của DN. Đây chính là má»™t “Ä‘iểm mù” trong cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá xăng dầu mà DN có thể lợi dụng để biến đổi lá»— - lãi.
Để giải quyết sá»± mù mờ và khó tách bạch giữa nhiệm vụ dá»± trữ xăng dầu quốc gia vá»›i tính chất kinh doanh của DN, cần tăng thu lãi từ kinh doanh xăng dầu ná»™p ngân sách Nhà nÆ°á»›c để có nguồn vốn đủ bảo đảm trích lập dá»± trữ xăng dầu quốc gia, tách biệt nhiệm vụ dá»± trữ này khỏi dá»± trữ kinh doanh.

DN không được phép thuê kho, xe bồn của nhau

Để quản lý hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng đề xuất giao Sở Công ThÆ°Æ¡ng các tỉnh, thành kiểm tra, cấp giấy chứng nhận cho DN là tổng đại lý trên địa bàn. DN có tổng đại lý tại 2 tỉnh, thành phố trở lên phải được Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cấp chứng nhận. Các DN xăng dầu cÅ©ng không được phép thuê kho, xe bồn… của nhau mà phải tá»± đầu tÆ° hoặc đồng sở hữu.

Nguồn tin: NLD

ĐỌC THÊM