Từ khi xuất dòng sản phẩm đầu tiên tháng 2-2009, đến nay, Nhà máy lọc dầu Dung Quất Ä‘ã sản xuất được gần 440 nghìn tấn sản phẩm các loại. Tổ hợp nhà thầu Technip (TPC) Ä‘ang tập trung công tác chạy thá»­, tiến tá»›i nghiệm thu, bàn giao nhà máy.

Tuy nhiên, giữa tháng 8 vừa qua, nhà máy phải dừng vận hành do sá»± cố kỹ thuật hỏng thiết bị van PV-1501 tại cụm thiết bị tái sinh xúc tác thuá»™c Phân xưởng cracking xúc tác (RFCC). Tập Ä‘oàn Dầu khí quốc gia Việt Nam - PetroVietnam (Chủ đầu tÆ°), Ban Quản lý Dá»± án Nhà máy lọc dầu Dung Quất và Công ty lọc hóa dầu Bình SÆ¡n Ä‘ã phối hợp vá»›i TPC ná»— lá»±c khắc phục sá»± cố để nhà máy sá»›m hoạt Ä‘á»™ng trở lại. Do Ä‘ó, việc bảo đảm nhà máy vận hành ổn định và an toàn về lâu dài là nhiệm vụ trọng tâm, cần được các bên hết sức coi trọng và phối hợp chặt chẽ trong lúc này.

Ðến thời Ä‘iểm giữa tháng 8-2009, hầu hết các phân xưởng công nghệ quan trọng của Nhà máy lọc dầu Dung Quất Ä‘ã hoạt Ä‘á»™ng an toàn ổn định 70% công suất. Nhà máy Ä‘ã sản xuất được 38.888 tấn khí ga hóa lỏng (LPG), 18.153 tấn dầu đốt lò (FO), 142.130 tấn dầu Ä‘i-ê-den, 38.083 tấn dầu hỏa và 198.775 tấn xăng A92, Ä‘áp ứng má»™t phần quan trọng nhu cầu xăng, dầu cho thị trường trong nÆ°á»›c, Ä‘ánh dấu bÆ°á»›c tiến quan trọng của ngành lọc hóa dầu Việt Nam. Tuy nhiên, sá»± cố nhÆ° trên khiến nhà máy phải dừng vận hành để sá»­a chữa. Ngay sau khi sá»± cố xảy ra, TPC Ä‘ã khẩn trÆ°Æ¡ng Ä‘iều tra và nhận thấy: Thân van bị thủng, lõi van và ống dẫn hÆ°á»›ng bị mài mòn; các vòng đệm làm kín, gioăng bị đứt hỏng. Nguyên nhân do quạt cấp khí nâng bị dừng Ä‘á»™t ngá»™t nhiều lần làm xúc tác nóng rÆ¡i vào bên trong thân van; áp suất khí thổi vào khoang làm kín không đủ nên xúc tác Ä‘ã lọt vào bên trong; nhiệt Ä‘á»™ cao (650 Ä‘á»™ C) của xúc tác có thể làm giảm khả năng làm kín của gioăng. TPC Ä‘ã phối hợp nhà cung cấp bản quyền công nghệ phân xưởng RFCC Axens (Pháp), nhà thầu lắp van Nippon Express (Nhật Bản) và má»™t số bên liên quan khác sá»­a chữa, khắc phục van PV-1501 tại Xưởng sá»­a chữa cÆ¡ khí của nhà máy, đồng thời đặt mua má»›i van PV-1501 từ nhà sản xuất Remosa (I-ta-li-a) kèm theo má»™t số vật tÆ°, phụ tùng thay thế cần thiết nhất cho việc sá»­a chữa phục hồi van (gồm phần dÆ°á»›i của lõi van và má»™t số phần quan trọng khác). Vừa qua, sau khi sá»­a chữa và thá»±c hiện các bÆ°á»›c kiểm tra, van Ä‘ã được Ä‘Æ°a ra hiện trường và lắp đặt vào vị trí của phân xưởng RFCC. Nhà máy Ä‘ã khẩn trÆ°Æ¡ng nạp xúc tác, nguyên liệu để má»™t hai ngày tá»›i tái khởi Ä‘á»™ng nhà máy. Tổng Giám đốc Công ty lọc hóa dầu Bình SÆ¡n (Chủ quản nhà máy) Nguyá»…n Hoài Giang cho biết, nhà máy vẫn Ä‘ang trong giai Ä‘oạn chạy thá»­, chÆ°a bàn giao cho chủ đầu tÆ°, nên mọi trách nhiệm liên quan thiết bị (chi phí sá»­a chữa, mua má»›i) đều thuá»™c nhà thầu, ngay cả việc dừng hay khởi Ä‘á»™ng dây chuyền cÅ©ng do nhà thầu quyết định. Công ty chỉ có trách nhiệm Ä‘iều phối xuất bán sản phẩm. Theo dá»± kiến, đầu năm 2010, thiết bị van xúc tác má»›i sẽ về tá»›i nhà máy. Sau khi tái khởi Ä‘á»™ng dây chuyền, các bên sẽ theo dõi các thông số kỹ thuật sẽ quyết định phÆ°Æ¡ng án tiếp theo để sá»­ dụng hiệu quả nhất hai thiết bị van. Phó Giám đốc dá»± án của TPC Ma-mô-ru Ta-kê-u-chi, ngày 27-9, cho biết, TPC Ä‘ã hoàn thành quá trình sá»­a chữa, sẵn sàng cho tái khởi Ä‘á»™ng. Ðồng thời TPC cam kết sẽ nâng dần công suất và ná»— lá»±c để đến ngày 25-10 vận hành nhà máy ở 100% công suất.

Từ khi sá»± cố xảy ra, lãnh đạo cao cấp của Chính phủ, các bá»™, ban, ngành liên quan Ä‘ã đến nhà máy để kiểm tra, chỉ đạo công tác khắc phục. TrÆ°á»›c mắt, để bàn giao nhà máy, chủ đầu tÆ° Ä‘ang phối hợp chặt chẽ vá»›i Há»™i đồng nghiệm thu Nhà nÆ°á»›c yêu cầu TPC rà soát lại toàn bá»™ dây chuyền, bảo đảm khi nghiệm thu, bàn giao các hệ thống, thiết bị đạt tình trạng tốt nhất. Theo hợp đồng, tính từ thời Ä‘iểm bàn giao, TPC có trách nhiệm bảo hành công trình trong thời gian hai năm. Tổng Giám đốc Nguyá»…n Hoài Giang cho biết thêm, chủ đầu tÆ° yêu cầu TPC khẩn trÆ°Æ¡ng bàn giao công trình cuối năm 2009, tuy nhiên, tổ hợp nhà thầu muốn lui lại vào tháng 1-2010. Ðối vá»›i công tác xá»­ lý các Ä‘iểm tồn tại kỹ thuật, đến nay TPC Ä‘ã xá»­ lý 166.458/174.024 Ä‘iểm (95,65%). Số Ä‘iểm tồn tại kỹ thuật cần xá»­ lý gồm ba loại A, B, C là 7.566 Ä‘iểm. Ðối vá»›i các thiết bị, phụ tùng khác gặp sá»± cố, TPC thay thế kịp thời trong quá trình vận hành nhÆ° má»™t số tấm trao đổi nhiệt dạng tấm, thay chum ống thiết bị gia nhiệt, các thiết bị làm kín, bÆ¡m, bình thủy lá»±c, vòng bi... Theo kế hoạch, TPC sẽ giải quyết toàn bá»™ số Ä‘iểm này trÆ°á»›c ngày 25-10-2009, thời Ä‘iểm dá»± kiến nhà máy đạt công suất 100%. Tại má»™t số hạng mục, từ khi chạy thá»­ đến nay phát sinh má»™t số sá»± cố do khách quan lẫn chủ quan, Ä‘òi hỏi phải Ä‘iều chỉnh thiết kế, lắp đặt thêm các thiết bị phụ trợ, phát sinh chi phí, chủ đầu tÆ° và tổ hợp nhà thầu nhất trí sẽ hợp tác và thảo luận để phân định rõ trách nhiệm cụ thể.

Việc dá»± trữ thiết bị, phụ tùng dá»± phòng là rất quan trọng, không thể thiếu đối vá»›i bất cứ nhà máy nào, do Ä‘ó, công ty Ä‘ã lên danh mục và cÆ¡ bản hoàn thành việc đặt mua các loại thiết bị dá»± phòng phục vụ cho vận hành hai năm đầu nhÆ° gioăng, van, thiết bị Ä‘iện, Ä‘iều khiển, Ä‘o lường cÆ¡ khí,... theo kinh nghiệm của nhà thầu, nhà sản xuất và tÆ° vấn. Bên cạnh Ä‘ó, việc sá»­a chữa, khắc phục các thiết bị, phụ tùng gặp sá»± cố tại chá»— cÅ©ng nhÆ° công tác bảo dưỡng định kỳ có ý nghÄ©a quan trọng đến hoạt Ä‘á»™ng của nhà máy. Do Ä‘ó, trong nhà máy có hai Xưởng sá»­a chữa thiết bị cÆ¡ khí và Xưởng sá»­a chữa thiết bị tá»± Ä‘á»™ng hóa-Ä‘iện tá»­, được đầu tÆ°, lắp đặt những máy móc, trang thiết bị hiện đại trị giá hàng triệu USD nên có khả năng sá»­a chữa nhiều chủng loại thiết bị, phụ tùng của nhà máy. Chính thiết bị van xúc tác gặp sá»± cố vừa qua Ä‘ã được sá»­a chữa thành công tại Xưởng sá»­a chữa cÆ¡ khí này. Các chuyên gia Æ°á»›c tính nếu không có xưởng này thì thời gian dừng nhà máy sẽ mất thêm khoảng hai đến ba tháng vì phải chở thiết bị ra nÆ°á»›c ngoài để sá»­a chữa bởi trong nÆ°á»›c chÆ°a có cÆ¡ sở cÆ¡ khí nào hiện đại nhÆ° ở Ä‘ây.

Ðể bảo đảm nhà máy vận hành an toàn và hiệu quả, Ban quản lý Dá»± án (BQLDA) vá»›i sá»± trợ giúp của các chuyên gia tÆ° vấn nÆ°á»›c ngoài có kinh nghiệm của các hãng JGC, Idemitsu (Nhật Bản), Petronas (Ma-lai-xi-a) Ä‘ã soạn thảo và phê duyệt toàn bá»™ 901 quy trình vận hành, 71/76 quy trình bảo dưỡng, 70/90 quy trình an toàn và 95/102 quy trình cho Phòng thí nghiệm. Ðến nay, nhà máy cÅ©ng cÆ¡ bản hoàn thành công tác biên soạn và biên dịch tất cả các quy trình sang tiếng Việt, đồng thời triển khai công tác học tập, kiểm tra quy trình đối vá»›i Ä‘á»™i ngÅ© vận hành và bảo dưỡng. Các quy trình sẽ tiếp tục được bổ sung, hoàn thiện trong suốt quá trình vận hành nhà máy. BQLDA cÅ©ng Ä‘ã tuyển dụng 1.046 cán bá»™, công nhân vận hành theo sÆ¡ đồ tổ chức vận hành Ä‘ã được phê duyệt và tổ chức nhiều khóa Ä‘ào tạo trong và ngoài nÆ°á»›c vá»›i các ná»™i dung ngoại ngữ, dầu khí cÆ¡ bản, trong Ä‘ó coi trọng Ä‘ào tạo qua thá»±c tế trên công trình dÆ°á»›i sá»± hÆ°á»›ng dẫn của TPC và tÆ° vấn quản lý dá»± án. Tuy nhiên, nhìn nhận thá»±c tế, kinh nghiệm Ä‘á»™i ngÅ© vận hành của Việt Nam mặc dù Ä‘ã có bÆ°á»›c phát triển nhanh và mạnh thời gian qua, đảm Ä‘Æ°Æ¡ng được nhiều vị trí quan trọng, song chÆ°a hoàn toàn làm chủ được nhà máy trong giai Ä‘oạn đầu vận hành. Do Ä‘ó, chủ đầu tÆ° Ä‘ã chọn và ký hợp đồng vá»›i Ä‘Æ¡n vị tÆ° vấn SK/KBC (Hàn Quốc/Anh) tham gia tÆ° vấn trợ giúp vận hành và bảo dưỡng nhà máy. Theo kế hoạch, trong tháng 10-2009, nhà thầu này sẽ triển khai đầy đủ nhân lá»±c tại nhà máy.

Nhà máy lọc dầu Dung Quất là "đứa con" đầu của ngành lọc hóa dầu Việt Nam cÅ©ng nhÆ° là công trình trọng Ä‘iểm Nhà nÆ°á»›c có vai trò đặc biệt quan trọng tá»›i nền kinh tế quốc dân. Ngay từ khi xây dá»±ng đến khi vận hành, Ðảng, Nhà nÆ°á»›c và dÆ° luận nhân dân đặc biệt quan tâm công trình này. Do Ä‘ó, các bá»™, ban, ngành, Ä‘Æ¡n vị liên quan Ä‘ang ná»— lá»±c và chỉ đạo quyết liệt để nhà máy vận hành an toàn, ổn định, không để xảy ra các sá»± cố tÆ°Æ¡ng tá»±.

ND