Nghị định 83 cÅ©ng bổ sung thêm 2 thành phần tham gia thị trường kinh doanh xăng dầu. Đối vá»›i DN phân phối, quyền và nghÄ©a vụ sẽ ngang vá»›i đầu mối kinh doanh xăng dầu, được mua xăng dầu từ nhiều đầu mối và quyết định giá, nhÆ°ng không được quyền nhập khẩu xăng dầu. DN nhận quyền là DN kinh doanh bán lẻ xăng dầu theo phÆ°Æ¡ng thức nhượng quyền thÆ°Æ¡ng mại từ DN đầu mối và DN phân phối.

Nghị định 83/2014/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu có hẳn má»™t Ä‘iều quy định về công khai, minh bạch trong Ä‘iều hành giá và kinh doanh xăng dầu, trong Ä‘ó có quy định: Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng có trách nhiệm công bố trên trang tin thông tin Ä‘iện tá»­ của mình về: Giá thế giá»›i, giá cÆ¡ sở, giá bán lẻ xăng dầu hiện hành…

Chính phủ kiên định mục tiêu thá»±c hiện giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c là hoàn toàn hợp lý

Thá»±c hiện Nghị định này, Bá»™ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã có chỉ thị về việc tăng cường công khai, minh bạch đối vá»›i hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh Ä‘iện, xăng dầu, Petrolimex Ä‘ã mở má»™t chuyên trang http://minhbach.moit.gov.vn vá»›i tên gọi “Minh bạch xăng dầu” được cập nhật trên website của Petrolimex và tại Cổng thông tin Ä‘iện tá»­ của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng tại địa chỉ: http://moit.gov.vn.

Trên chuyên trang này thì ngoài giá xăng dầu, giá Ä‘iện cÅ©ng được bá»™ thông tin đăng tải công khai minh bạch mức giá bán lẻ bình quân, khung giá bán lẻ bình quân, cÆ¡ cấu biểu giá bán lẻ, giá truyền tải, các khoản chi phí chÆ°a tính vào giá và giá cÆ¡ sở đầu vào… để người dân tiện theo dõi, giám sát.

Thế nhÆ°ng Ä‘iều Ä‘áng nói là, trên trang thông tin Ä‘iện tá»­ này chỉ cung cấp giá cÆ¡ sở cho đến ngày mà liên Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng – Tài chính có quyết định Ä‘iều hành gần nhất, còn những ngày sau Ä‘ó thì không hề có. Đơn cá»­ nhÆ° khi bài viết này lên khuôn (ngày 11/12) thì trên trang web http://minhbach.moit.gov.vn cÅ©ng chỉ cập nhật giá cÆ¡ sở đối vá»›i các mặt hàng xăng dầu ngày… 6/12.

TrÆ°á»›c Ä‘ây, trang web của Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam cÅ©ng cập nhật diá»…n biến giá cÆ¡ sở từng ngày thì nay cÅ©ng trong tình trạng tÆ°Æ¡ng tá»±. Điều Ä‘ó khiến người dân và ngay cả các chuyên gia muốn tham khảo hiện giá cÆ¡ sở là bao nhiêu, các DN Ä‘ang lá»— hay lãi… cÅ©ng không thể biết và chỉ biết khi liên bá»™ có quyết định Ä‘iều hành giá xăng dầu.

Bên cạnh Ä‘ó, theo má»™t số chuyên gia thì “vấn đề chính trong Ä‘iều hành xăng dầu hiện nay là, cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c để cho DN có quyền tá»± quyết giá bán lẻ theo cÆ¡ chế thị trường Ä‘úng nghÄ©a. Cùng Ä‘ó, cần có những quy định chặt chẽ về trích hoa hồng cho đại lý. Các quy định hiện nay có thể khiến giá xăng dầu vẫn không được minh bạch trong cách tính giá cÆ¡ sở. Trong khi DN có thể lợi dụng chính sách má»›i để tăng chiết khấu, tạo lá»— giả kéo theo cạnh tranh không lành mạnh”.

Đặc biệt, người dân cÅ©ng vẫn “rất khó” trong việc cùng giám sát tính minh bạch của giá xăng dầu khi không biết việc tính giá cÆ¡ sở của DN kinh doanh xăng dầu được căn cứ theo mức giá nào? Công thức tính thì dân Ä‘ã rõ, nhÆ°ng mức giá nhập cụ thể của từng chuyến, của từng giai Ä‘oạn nhập hiện má»›i chỉ có DN và má»™t số ít người được biết.

Bên cạnh Ä‘ó, má»™t số DN nhỏ khi nhập hàng vào thời Ä‘iểm giá thế giá»›i thấp lại thường dùng chiêu tăng chi phí hoa hồng, từ 500 đồng – 600 đồng/lít; có thời Ä‘iểm tá»›i 900 đồng/lít. Sá»± cạnh tranh này khiến thị trường há»—n Ä‘á»™n. Khi Ä‘ó, tổng đại lý được hưởng lợi lá»›n, trong khi người dân vẫn phải mua theo Ä‘úng giá quy định. Điều này tạo sá»± cạnh tranh không lành mạnh giữa các DN đầu mối và gây thất thu cho ngân sách.

CÅ©ng theo quy định tại Nghị định 83 thì không chỉ DN là đầu mối quyết định giá mà thÆ°Æ¡ng nhân phân phối cÅ©ng được tá»± quyết định về giá nếu biên Ä‘á»™ dao Ä‘á»™ng giá dÆ°á»›i 3%. NghÄ©a là cứ biến Ä‘á»™ng 0 - 3% thì DN được tá»± Ä‘iều chỉnh giá để cạnh tranh. Và nhÆ° vậy có thể có những DN tăng hoặc giảm 1% họ Ä‘ã Ä‘iều chỉnh và cÅ©ng có những DN khi tăng, giảm đến 2 hoặc 3% họ má»›i Ä‘iều chỉnh.

Điều này sẽ tạo ra sá»± linh hoạt trong giá bán xăng dầu, nghÄ©a là thị trường sẽ có nhiều giá bán lẻ khác nhau. “Đó là Ä‘iểm má»›i và rất hay, DN sẽ tá»± do Ä‘iều chỉnh giá và nhÆ° vậy, người tiêu dùng được quyền lá»±a chọn mua của DN này hay DN khác”, má»™t chuyên gia chia sẻ.

Ngoài ra, Nghị định 83 cÅ©ng bổ sung thêm 2 thành phần tham gia thị trường kinh doanh xăng dầu, Ä‘ó là DN phân phối và DN nhận quyền. Đối vá»›i DN phân phối, quyền và nghÄ©a vụ sẽ ngang vá»›i đầu mối kinh doanh xăng dầu, được mua xăng dầu từ nhiều đầu mối và quyết định giá, nhÆ°ng không được quyền nhập khẩu xăng dầu. DN nhận quyền là DN kinh doanh bán lẻ xăng dầu theo phÆ°Æ¡ng thức nhượng quyền thÆ°Æ¡ng mại từ DN đầu mối và DN phân phối.

Thá»±c tế cho thấy, xăng dầu luôn là mặt hàng thiết yếu và việc Chính phủ kiên định mục tiêu thá»±c hiện giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c là hoàn toàn hợp lý. Mọi sá»± thay đổi đều hÆ°á»›ng tá»›i mục tiêu minh bạch hÆ¡n cho thị trường nhạy cảm này.

Nguồn tin: Thoibaonganhang