Cách nay hÆ¡n ba tháng, trước khi xăng dầu tăng giá, nông, ngư dân phải bao phen khốn đốn vì không có xăng dầu để phục vụ cho sản xuất nông nghiệp và Ä‘ánh bắt cá. Thì nay tình hình Ä‘ã khác Ä‘i Ä‘ôi chút, các phương tiện Ä‘i lại trên bá»™ chịu cảnh khan hiếm ảo. Ngược lại, tùy nÆ¡i các tàu cá được mua số lượng không hạn chế nhưng không cần trả tiá»n ngay, làm các chá»§ tàu e ngại không dám đổ dầu cho tàu ra khÆ¡i.
Khan hiếm trên bá»™
Vào những ngày đầu tháng 5 này, chúng tôi có dịp Ä‘i qua má»™t số tuyến đưá»ng trong vùng Tứ giác Long Xuyên thuá»™c địa bàn hai tỉnh An Giang và Kiên Giang má»›i nghe và thấy được hết những lá»i than phiá»n cá»§a ngưá»i dân nÆ¡i Ä‘ây trước tình trạng các cây xăng bán cầm chừng, nhá» giá»t hoặc Ä‘óng cổng rào không bán. Trên tuyến tỉnh lá»™ 955B, Ä‘oạn từ thị trấn Ba Chúc đến các xã Lương Phi, Châu Lăng vá» trung tâm huyện Tri Tôn (An Giang) có rất nhiá»u cây xăng Ä‘óng cá»a nằm im ỉm mà không hiểu vì sao?
Theo quan sát cá»§a chúng tôi, có rất nhiá»u ngưá»i vì xe bị hết xăng giữa chừng nên Ä‘ành dẫn bá»™ hàng chục cây số dưới tiết trá»i nắng như muốn cháy da cháy thịt để tìm nÆ¡i tiếp nhiên liệu. Má»™t phụ nữ trạc tuổi ba mươi, mặt mày hốc hác vì phải dắt con ngá»±a sắt Ä‘i hàng giá» dưới nắng nên mệt nhòa rồi bá»—ng dưng chị vui vẻ hẳn lên vì bắt gặp phía trước là má»™t cây xăng Ä‘ang mở cổng bán hàng. Thế nhưng khi đến nÆ¡i, chị chỉ được đổ cho 20.000 đồng (chưa đầy lít xăng) chị cưá»i buồn nói: “Nẫy giá» dẫn bá»™ mệt muốn chết. Tá»›i Ä‘ây ngưá»i ta bán chưa được lít xăng thì chạy được bao xa. Nếu còn tiếp tục dẫn bá»™ chắc mai mốt tui Ä‘i xe buýt còn sướng hÆ¡n”.
CÅ©ng trên tuyến lá»™ dài hàng chục km này, có rất nhiá»u cây xăng Ä‘óng cá»a không bán hàng mà phần lá»›n Ä‘á»u có chung câu trả lá»i là do nguồn hàng từ các Tổng công ty cung cấp có giá»›i hạn nên chẳng dám bán nhiá»u cho khách. Tại khu vá»±c xã Lương Phi, cây xăng Hữu Thành Tài Ä‘ang cá»a Ä‘óng then cài, phía ngoài có treo bảng “coi chừng chó dữ” để rồi bên trong má»™t công nhân Ä‘ang nằm ngá»§ ngon lành trên băng ghế. Má»™t lát sau, thấy má»™t phụ nữ từ trong bước ra, chúng tôi há»i: “Hôm nay cây xăng không bán sao váºy chị?”. Chị ta trả lá»i: “Vẫn bán bình thưá»ng mấy chú Æ¡i! Sá»›m giá» báºn ăn cÆ¡m nên khép cá»a đỡ rồi chút mở ra bán lại. Mấy chú muốn đổ bao nhiêu cÅ©ng có mà”. Tuy nhiên khi chúng tôi há»i thăm má»™t số ngưá»i dân ở khu vá»±c gần Ä‘ó thì má»i ngưá»i Ä‘á»u khẳng định rằng “Suốt mấy ngày nay, cây xăng này chỉ bán cho xe cá»™ qua lại má»—i lượt chỉ được 20.000 đồng. Còn từ sáng sá»›m tá»›i giá» thì không thấy mở cá»a bán như má»i khi”.
Chạy thêm má»™t Ä‘oạn tiếp theo, gần khu vá»±c khai thác Ä‘á tại xã Châu Lăng, chị Bé Sáu, chá»§ cây xăng Nguyá»…n Thông cho biết, Ä‘ã hÆ¡n hai tuần nay, không hiểu vì lí do gì mà phía công ty chưa cung cấp xăng dầu cho DN cá»§a chị. Má»—i tuần chỉ được cung cấp hÆ¡n 10.000 lít nên không đủ bán. Tiá»n hoa hồng cÅ©ng Ä‘ã bị giảm Ä‘i Ä‘áng kể (chưa được 200 đồng/lít) trong khi má»i chi phí như tiá»n Ä‘iện, tiá»n dầu chạy máy bÆ¡m xăng (lúc cúp Ä‘iện), nhân công và các khoản chi phí khác thì cá»a hàng Ä‘á»u phải chịu nên tính ra không có lá»i, tháºm chí còn lá»—.
Chị Bé Sáu nói: “Mấy anh không tin thì chạy từ Ä‘ây vô tá»›i Ba Chúc chỉ có vài chá»— là còn đổ xăng chứ Ä‘a số là Ä‘ã Ä‘óng cá»a hết rồi. Tụi tui thấy nếu không mở cá»a bán thì tá»™i nghiệp cho bà con mà bán nhiá»u thì lấy hàng Ä‘âu ra để cung cấp. Vá»›i lại mấy ngày nay bà con nghe tin đồn ở Ä‘âu nói xăng dầu tiếp tục tăng giá nên cÅ©ng ồ ạt Ä‘em can, thùng đến mua nhiá»u hÆ¡n gấp Ä‘ôi so vá»›i ngày thưá»ng nên tạo áp lá»±c lá»›n cho những ngưá»i cung cấp. Hiện giá» tụi tui chỉ bán theo kiểu cầm cá»± vá»›i mức 20.000 đồng/lượt cho bà con xài đỡ để chá» trên công ty ngưá»i ta cung cấp thêm chứ không thể bán ra nhiá»u rồi Ä‘óng cá»a vì hết hàng”.
Tình trạng này còn được diá»…n ra má»™t cách phổ biến và rõ rệt hÆ¡n trên tuyến QL N1, Ä‘oạn từ cầu Lạc Qưới đến ngã ba Hà Giang (thị xã Hà Tiên, Kiên Giang. Khi chúng tôi dừng lại tiếp nhiên liệu ở má»™t cây xăng gần cầu Lạc Qưới thì chỉ được bán 20.000 đồng và công nhân đổ xăng nói: “Mấy anh đổ đỡ 20 ngàn, lại đằng kia đổ thêm. Từ Ä‘ây vô tá»›i Hà Tiên còn nhiá»u cây xăng lắm, lo gì”. Thế nhưng khi chúng tôi lên xe khởi hành cho chuyến Ä‘i thì suốt quãng đưá»ng dài gần 70-80 chục km này, hầu hết các cây xăng xa khu vá»±c thị trấn, thị xã Ä‘á»u Ä‘óng cá»a không bán hàng. Ngưá»i bạn ngồi phía sau tôi nói rằng: “CÅ©ng may mà mình còn xăng dá»± trữ nhiá»u chứ nghe lá»i cái ngưá»i đổ xăng lúc nãy thì chắc là phải dắt bá»™ chết mất”.
Chiá»u 4/5, ông Phan Lợi, Phó chi cục Trưởng chi cục Quản lý thị trưá»ng An Giang cho biết, Ä‘ã được phản ánh tình trạng nhiá»u cây xăng trên địa bàn tỉnh có dấu hiệu găm hàng từ nhiá»u ngày qua. Trong Ä‘ó, nhiá»u nÆ¡i ngừng bán hoặc Ä‘óng cá»a sá»›m hÆ¡n thưá»ng lệ. “Chúng tôi Ä‘ang cho lá»±c lượng Ä‘i kiểm tra nhưng do lá»±c lượng má»ng chỉ má»›i táºp trung được ở các Ä‘iểm trá»ng yếu như thành phố, thị xã, thị trấn. Nếu cây xăng Ä‘óng cá»a ngừng bán mà lá»±c lượng QLTT kiểm tra còn hàng sẽ bị láºp biên bản xứ lý nghiêm; đồng thá»i sẽ làm rõ vì sao lại Ä‘óng cá»a sá»›m hÆ¡n thưá»ng lệ. Chúng tôi cÅ©ng ghi nháºn, má»™t số cây xăng tại huyện biên giá»›i Tri Tôn bán hàng cao hÆ¡n giá qui định cá»§a thị trưá»ng và Ä‘ang làm rõ”, ông Lợi nói.
Tàu cá tiếp tục nằm bá»
Trong khi ngưá»i dân dùng xăng dầu phục vụ Ä‘i lại trên đưá»ng bá»™ gặp cảnh khan hiếm ảo thì ngược lại ngưá»i dân xứ biển lại có nguồn hàng cung cấp dồi tàu ra khÆ¡i. Bà Nguyá»…n Thị Nhạn, má»™t chá»§ tàu cá ở thị xã Hà Tiên cho biết, Ä‘oàn tàu cá»§a gia Ä‘ình bà có hÆ¡n chục chiếc Ä‘ã phải tiếp tục nằm bá» hÆ¡n tuần nay vì xăng dầu không hiếm mà Ä‘iá»u là cho bà lo lắng là các cây xăng bán hàng mà không lấy tiá»n liá»n, muốn bao nhiêu cÅ©ng có. Bà Nhạn nói: “Tôi không biết vì sao mà các cây xăng há» bán cho mìnhi nào mà không chịu lấy tiá»n mặt. Chắc là há» muốn khi nào giá xăng dầu tăng nữa thì há» lấy theo giá má»›i cho có lá»i nhiá»u”. Theo nhiá»u ngưá»i dân ở khu vá»±c này cho biết thêm, trước Ä‘ây Ä‘ã từng xuất hiện tình trạng má»—i khi có tin đồn xăng dầu tăng giá.
Ông Huỳnh Văn Cáo, má»™t chá»§ tàu cá ở xã Bình An (huyện Châu Thành, Kiên Giang) cho biết, 2 ngày trước ông chạy khắp nÆ¡i tìm mua dầu nhưng không có. “Tàu tôi Ä‘ang Ä‘ánh bắt trên biển nên tôi tạc qua đảo Phú Quốc để mua dầu cho tiện nhưng có quần khắp đảo cÅ©ng không mua được dầu”. Còn ông Nguyá»…n Văn Xi, chá»§ 4 chiếc tàu cá ở TP Rạch Giá (Kiên Giang) cho biết, vá»›i giá dầu cao như hiện nay thì việc Ä‘ánh bắt cá»§a ngư dân Ä‘ã không còn mang lại hiệu quả nữa. “Nếu xăng dầu tiếp tục tăng giá thì có lẽ không còn ai bám biển. Hiện 4 chiếc tàu cá»§a tôi tất cả Ä‘á»u nằm bá». 2 chiếc thì neo tại bến, 2 chiếc thì kéo lên ụ để sữa chữa, thay há»™p số nhưng chưa biết khi nào má»›i ra khÆ¡i Ä‘ánh bắt trở lại”, ông Hon thở dài nói.
Còn ông Út Bé, má»™t chá»§ tàu cá than giá dầu liên tục tăng từ đầu năm đến nay Ä‘ã đẩy chi phí má»™t chuyến Ä‘i biển (1 cặp tàu = 2 chiếc) lên gần 1 tá»· đồng. Trong khi Ä‘ó, sản lượng Ä‘ánh bắt phải trúng má»›i thu được khoản tiá»n này khiến anh em thá»§y thá»§, thuyá»n viên ngao ngán, không còn tha thiết ra khÆ¡i vì chia chác chẳng được bao nhiêu. “Hai chiếc tàu cá»§a tôi cÅ©ng vừa vào bá» mấy ngày nay nhưng lu bu công chuyện chưa tính toán xem lá»i lá»—, mà chắc là huá» vốn Ä‘ã mừng. Thiệt, cái cảnh này không muốn ra khÆ¡i, nhưng neo tàu trong bá» thì làm gì mà sống”, ông Út Bé nói.
Nguồn: Nongnghiep