Một tuần trước, Tổng thống Joe Biden đã làm điều mà nhiều người ở Alberta lo sợ: ông đã thu hồi giấy phép đối với đường ống Keystone XL — vào ngay ngày đầu tiên nhậm chức Tổng thống. Động thái này khiến nhiều người ở Alberta tức giận. Xét cho cùng, các nhà sản xuất dầu tại tỉnh này vốn đã rất thiếu đường ống, và TV Energy vừa bắt đầu mời thầu cho đường ống mới.
Thủ hiến tỉnh bang Alberta, ông Kenney gọi việc thu hồi này là một đòn giáng và là một sự xúc phạm, đồng thời đe dọa sẽ kiện lại. Trong khi đó, Thủ tướng Liên bang Justin Trudeau bày tỏ sự thất vọng nhẹ. Chỉ vài ngày sau, Cơ quan Quản lý Năng lượng Alberta đã báo cáo sản lượng cát dầu cao kỷ lục vào cuối năm ngoái.
Ngành công nghiệp dầu mỏ của Alberta đang ở một vị thế rất kỳ lạ. Có rất nhiều nhu cầu đối với sản phẩm của họ và nhiều người cho rằng nhu cầu này đang tăng lên, phần lớn là do sự sụt giảm sản lượng dầu nặng của Mexico vốn thường được cung cấp cho các nhà máy lọc dầu ở Bờ Vịnh Hoa Kỳ. Và hiện tại, có rất nhiều sản lượng, ở mức 3,16 triệu thùng/ngày tính đến tháng 11 năm 2020.
Không chỉ sản lượng nhiều hơn mà còn thải ra lượng khí thải thấp hơn, khi các nhà sản xuất dầu ở Alberta gia nhập hàng ngũ các công ty có ý thức về môi trường ngày càng cao. Hai công ty ở Alberta thậm chí còn có chỉ số âm ròng trong phân khúc khí thải bằng cách sử dụng công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon. Nói cách khác, hai công ty Enhance Energy và Whitecap Resources đang thu được nhiều khí thải CO2 hơn mức mà họ đang thải ra với hoạt động kinh doanh khai thác dầu của mình.
Nhưng đối với tất cả các xu hướng tích cực về nhu cầu và nguồn cung dầu của Canada, việc cung cấp dầu cho những người cần nó vẫn là một vấn đề. Vấn đề này gần đây càng trở nên rõ nét hơn khi dữ liệu mới cho thấy xuất khẩu dầu bằng đường sắt đã tăng 87% vào tháng 11 - cùng tháng khi sản lượng dầu của Alberta đạt mức cao nhất mọi thời đại. Việc vận chuyển dầu thô bằng đường sắt sẽ rủi ro và tốn kém hơn rất nhiều so với sử dụng đường ống, nhưng lại không có đường ống và khó có khả năng sớm có đường ống mới.
Quả thực, việc mở rộng Trans-Mountain vẫn có thể xảy ra, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ. Tuy nhiên, như nhà báo Julian lee của Bloomberg đã lưu ý trong một bài báo gần đây, ngay cả khi trong bốn năm nữa, ông Biden được thay thế bằng một tổng thống thân thiện với đường ống, thì cũng đã quá muộn. Điều trớ trêu là các nhà phân tích đều cho rằng Mỹ sẽ tiếp tục cần hàng triệu thùng dầu của Canada trong 4 năm này, bất chấp chương trình nghị sự năng lượng xanh mạnh mẽ của chính quyền mới.
Câu hỏi đặt ra cho ngành công nghiệp dầu mỏ Alberta khá đơn giản: họ có nên tiếp tục dù gặp khó khăn, bơm thêm dầu và trả nhiều tiền hơn để vận chuyển nó xuống phía nam bằng đường sắt, luôn có nguy cơ trật bánh có thể dẫn đến sự hạn chế trong lựa chọn xuất khẩu này, hay họ có thể đa dạng hóa cách sản xuất?
Lấy hai công ty đã đề cập trên đây, Enhance Energy và Whitecap Resources. Hãng Enhance Energy kiếm tiền cả từ sản xuất dầu và từ quá trình cô lập các-bon, từ đó kiếm được tín chỉ các-bon, rồi bán cho những nhà máy gây ô nhiễm. Giám đốc điều hành của hãng gọi đây là một “công ty giảm thiểu carbon”. Whitecap cũng thu được lượng khí thải CO2 nhiều hơn lượng khí thải mà nó thải ra và giám đốc điều hành của hãng tự hào rằng các nhà đầu tư đang ngày càng quan tâm đến cách sản xuất dầu của mình.
Thu giữ carbon có thể là một trong những lựa chọn thay thế cho các nhà sản xuất ở Alberta. Năm ngoái, chính phủ liên bang ở Ottawa đã đặt mục tiêu không phát thải ròng cho nền kinh tế vào năm 2050 và cho biết họ sẽ tăng thuế carbon từ 30 USD/tấn hiện nay lên tới 170 USD/tấn vào năm 2030. Điều này mở ra một thị trường tín dụng carbon hoàn toàn mới mà có thể trở thành một thị trường phát triển mạnh mẽ, giống như ở châu Âu. Những công ty mà biết cách thu giữ lượng khí thải carbon dioxide và chuyển chúng ra ngoài để sử dụng thứ cấp hoặc lưu trữ chúng sẽ có vị trí tốt tại một Canada trong tương lai như vậy.
Nhưng xét cho cùng, trung tâm dầu mỏ của Canada có thể cần bắt đầu suy nghĩ về một tương lai hậu dầu mỏ. Tương lai này vẫn còn xa và tất cả các dự báo về năng lượng tái tạo và cuộc cách mạng xe điện có thể sai như các dự báo thường xảy ra, nhưng điều đó thường phải được chuẩn bị. Như một nhà bình luận đã nói gần đây, những người hy vọng giá dầu thô Canada phục hồi trong dài hạn sẽ cần phải đưa ra nhiều giả định nghe có vẻ khá phi thực tế, chẳng hạn như xe điện ngày càng đắt hơn và không được ưa chuộng, và việc khai thác ở Mỹ trở nên kém hiệu quả hơn. Điều này không phải là không thể, nhưng khá khó.
Ngay cả cựu Thủ hiến tỉnh bang Alberta, lãnh đạo NDP Rachel Notley gần đây cũng nói rằng tỉnh này cần tận dụng tốt hơn sự gia tăng đầu tư vào năng lượng tái tạo nếu muốn tiếp tục là một nhân tố trong năng lượng toàn cầu.
“Chúng ta phải nhận ra thế giới đang đi đến đâu và chúng ta phải di chuyển theo nó,” ông Notley nói trong một bài phát biểu với Phòng Thương mại Edmonton, được tờ Edmonton Journal dẫn lời.
Nhu cầu dầu Canada sẽ phục hồi trong năm nay nhưng hầu hết các nhà dự báo dường như cho rằng nhu cầu dầu toàn cầu sẽ đạt đỉnh trong vòng 10 năm. Quá trình chuyển đổi xanh vừa nhận được một sự thúc đẩy lớn từ đại dịch, và có rất ít khả năng chính phủ các nước sẽ đột ngột đảo ngược các ưu tiên của họ. Điều này có nghĩa là việc đa dạng hóa có thể đáng để suy nghĩ. Ngay cả chính quyền Mỹ xanh nhất cũng không gặp vấn đề gì với việc thu hồi carbon, năng lượng tái tạo hoặc hóa dầu phát thải thấp. Và những thứ này sẽ không yêu cầu đường ống để xuất khẩu.
Nguồn tin: xangdau.net