Năm 2008, khi dầu có giá 150 USD/thùng, các sếp quỹ đầu tÆ° quốc gia đến từ Nga, Ả Rập Xê Út, Kuwait được xem nhÆ° những vị khách đặc biệt tại Diá»…n Ä‘àn Kinh tế thế giá»›i Davos. Song năm nay, tình hình Ä‘ã đảo ngược.

Ảnh: Reuters

Vào thời bùng nổ hàng hóa, các nÆ°á»›c giàu dầu thô và tài sản đồng Ä‘ô la dầu thô của họ Ä‘ã từng là “con cÆ°ng” tại Diá»…n Ä‘àn Kinh tế thế giá»›i (WEF) được tổ chức thường niên ở Davos (Thụy SÄ©).

Má»™t dàn quan chức quỹ đầu tÆ° quốc gia người Nga, Ả Rập Xê Út và Kuwait là những nhân vật đặc biệt ở Davos vào tháng 1.2008, không lâu trÆ°á»›c khi dầu thô có giá đến 150 USD/thùng. Thời Ä‘iểm Ä‘ó là lúc mà các nhà sản xuất dầu Ä‘ang tích lÅ©y hàng tỉ USD từ chứng khoán, nợ, bất Ä‘á»™ng sản, các câu lạc bá»™ bóng Ä‘á và nhiều tài sản rất lá»›n khác.

Các nhà quản lý nói trên có ảnh hưởng đến mức đằng sau cánh cá»­a Ä‘óng kín, má»™t nhóm các sếp ngân hàng Ä‘ã nói vá»›i họ rằng phải minh bạch hÆ¡n nếu không muốn làm mích lòng các nhà lập pháp Mỹ.

Giờ Ä‘ây, khi má»—i thùng dầu chỉ được bán vá»›i giá 30 USD, tình hình đảo ngược hoàn toàn.

Thay vì mua trái phiếu kho bạc Mỹ, các trung tâm mua sắm ở Anh hay nhiều Ä‘á»™i bóng Ä‘á Pháp, các nÆ°á»›c sản xuất dầu thô Ä‘ang tích cá»±c bán tài sản. Sá»± kiện quy tụ các cá nhân giàu có và quyền lá»±c tổ chức tại Davos năm nay chỉ Ä‘ón chÆ°a đầy má»™t bàn tay những gÆ°Æ¡ng mặt đứng đầu các quỹ đầu tÆ° nói trên.

Người tham dự WEF năm 2016 ở Davos - Ảnh: Reuters

“Họ Ä‘ang bán, bán rất nhiều. Bán tháo sẽ tiếp tục trong năm 2016 vì các nÆ°á»›c giàu dầu thô Ä‘ang cần tiền để chi trả chi phí”, Phó chủ tịch Paolo Scaroni hãng Rothschild & Sons kiêm cá»±u lãnh đạo công ty dầu khí lá»›n nhất nÆ°á»›c nÆ°á»›c Ý ENI SpA nói.

Khắp từ Trung Đông, Trung Á đến châu Phi và Mỹ La tinh, chính phủ các nÆ°á»›c Ä‘ang khai thác dá»± trữ tích lÅ©y từ thời Ä‘oạn làm ăn thuận lợi. Đồng Ä‘ô la dầu mỏ (số tiền kiếm được từ năng lượng của các nÆ°á»›c giàu dầu thô) Ä‘ang chảy ra khỏi các quỹ đầu tÆ° quốc gia, quỹ bình ổn, quỹ phát triển và dá»± trữ ngoại hối.

Hiện tại, các quỹ đầu tÆ° quốc gia sở hữu đồng Ä‘ô la dầu thô vẫn là má»™t nguồn lá»±c có sức ảnh hưởng trong lÄ©nh vá»±c tài chính thế giá»›i, chiếm từ 5% đến 10% tài sản toàn cầu. Thêm vào Ä‘ó, chuyện bán ra cÅ©ng không phải là bất ngờ. Đơn cá»­, quỹ bình ổn được thiết kế để tăng lên trong những năm bùng nổ và giúp chính phủ xoay sở chi tiêu trong các giai Ä‘oạn khó khăn.

Song mức Ä‘á»™ sụt giảm Ä‘ã làm không ít người, những người Ä‘ang giúp các nÆ°á»›c phụ thuá»™c vào dầu mỏ quản lý tài sản, phải ngạc nhiên. Ả Rập Xê Út, Qatar và Kuwait “đều Ä‘ang rút tiền”, chuyên gia nghiên cứu tín dụng vÄ© mô Alberto Gallo thuá»™c Royal Bank of Scotland cho hay.

Biểu đồ thể hiện mức giảm của dá»± trữ và quỹ đầu tÆ° quốc gia của nhiều nÆ°á»›c sản xuất dầu thô. Các quỹ đầu tÆ° giàu nhất thế giá»›i chịu ảnh hưởng lá»›n từ giá dầu giảm sâu - Ảnh: Bloomberg

“Đô la dầu thô Ä‘ang trở thành đồng xu dầu thô”, ông Gallo nhận định. Ý kiến này là hợp lý khi Royal Bank of Scotland cho biết dòng chảy Ä‘ô la dầu thô vào nền kinh tế thế giá»›i trong năm ngoái giảm còn 200 tỉ USD, từ mức gần 800 tỉ USD trong năm 2012.

Các nhà sản xuất dầu cÅ©ng Ä‘ang làm trầm trọng thêm Ä‘à giảm trên thị trường chứng khoán thế giá»›i, theo chuyên gia về chiến lược thị trường David Zervos ở hãng Jefferies.

Ở Chile, quỹ bình ổn nhà nÆ°á»›c Ä‘ã giảm đến 14 tỉ USD vào cuối năm ngoái từ mức cao nhất là 15,5 tỉ USD trong năm 2014. Quỹ bình ổn của Azerbaijan thì giảm hÆ¡n má»™t ná»­a, xuống 7,3 tỉ USD. Nigeria hiện vẫn chÆ°a dùng đến quỹ đầu tÆ° quốc gia, nhÆ°ng Ä‘ã và Ä‘ang rút tiền từ dá»± trữ được kiểm soát bởi ngân hàng trung Æ°Æ¡ng. Dá»± trữ nÆ°á»›c này giảm từ 48 tỉ USD hồi giữa năm 2013 xuống còn 28,7 tỉ USD.

Ả Rập Xê Út là ví dụ Ä‘iển hình của tình hình đảo ngược nhanh chóng và Ä‘áng kể. Dá»± trữ ngoại hối quốc gia Trung Đông mất hÆ¡n 100 tỉ USD từ giữa năm 2015, xuống mức 365 tỉ USD, theo số liệu của CÆ¡ quan Tiền tệ Ả Rập Xê Út. Khoản giảm trên lá»›n hÆ¡n mức giảm Ä‘ã từng xảy ra thời khủng hoảng tài chính thế giá»›i năm 2008 - 2009.

Nguồn tin: Thanh Niên