Mặc dù EU cấm dầu thô Nga, Bulgaria vẫn cho phép xử lý dầu thô tại nhà máy lọc dầu Lukoil Burgas. Một cuộc điều tra của nhà báo người Ukraine Mykhailo Tkach, làm việc cho tờ Ukrainska Pravda, cho thấy nhà máy lọc dầu Burgas của Lukoil tại Bulgaria vẫn đang xử lý dầu thô của Nga. Khối lượng dầu thô đó đang được vận chuyển bằng đội tàu ‘ngầm’ của Nga và chuyển đổi tàu ở ngoài khơi gần bờ biển Bulgaria. Tkach đã quay video về hoạt động đổi tàu (STS) ngay đối diện cảng Rosenets, cảng chính để giao dầu thô cho nhà máy lọc dầu Burgas. Phóng viên người Ukraine cho biết tàu chở dầu Lipari đăng ký tại Liberia, đến từ Novorossiysk, Nga vào ngày 24 tháng 11, đã cập cảng gần cảng Rosenets. Thông qua hoạt động STS, tàu chở dầu đăng ký ở Malta - Stames - đã nhận dầu thô trên biển.
Goạt động STS này dường như đã giao naphtha của Nga, mà EU đã cấp cho Bulgaria sự miễn trừ nhập khẩu vào năm 2022 cho đến hết năm 2024. Các báo cáo, chẳng hạn như báo cáo từ Global Witness, cho thấy Bulgaria đã nhập khẩu naphtha của Nga nhiều hơn mức cần thiết vào năm 2023. Global Witness cũng tuyên bố rằng nhà máy lọc dầu Burgas đã xử lý 5 triệu tấn naphtha của Nga trong mười tháng đầu năm 2023, đóng góp khoảng 1 tỷ euro vào ngân khố của chính phủ Nga. Đáp lại, chính phủ Bulgaria đã tuyên bố vào năm 2023 rằng họ có kế hoạch giảm 80% lượng naphtha nhập khẩu của Nga, ngừng mọi hoạt động nhập khẩu vào năm 2024. Tuy nhiên, video của Tkach cho thấy nhà máy lọc dầu Burgas vẫn đang xử lý dầu của Nga.
Để hạn chế khả năng của đội tàu ‘ma’ của Nga trong việc vận chuyển dầu thô và sản phẩm dầu đến thị trường châu Âu, EU đã áp đặt các lệnh trừng phạt bổ sung vào ngày 1 tháng 12 năm 2024, nhắm vào khoảng 50 tàu chở dầu của Nga, nâng tổng số tàu bị trừng phạt lên khoảng 80 tàu. Những phát hiện của Tkach cho thấy chính phủ Bulgaria vẫn tiếp tay cho các hoạt động STS của Nga liên quan đến hoạt động lọc dầu Burgas. Các nhà phân tích cho rằng naphtha của Nga có thể được đổi tên thành KEBKO (loại dầu thô hỗn hợp xuất khẩu của Kazakhstan) để lách lệnh trừng phạt. Truyền thông Ukraine và Bulgaria tuyên bố rằng các quan chức chính phủ Bulgaria có thể biết về các thỏa thuận trị giá hàng triệu đô la liên quan. Các báo cáo cũng cho thấy mối liên hệ dầu mỏ giữa Nga và Bulgaria là một phần trong chiến lược gây ảnh hưởng và thông tin sai lệch của Moscow.
Để chứng minh cho tầm ảnh hưởng của Moscow, chính phủ Bulgaria do Thủ tướng Grachev đứng đầu đã từ chối ký một thỏa thuận an ninh song phương với Ukraine, tạo ra rạn nứt với 25 quốc gia thành viên EU mà đã ký các thỏa thuận tương tự. Chính phủ của ông Grachev dường như đang đi theo Viktor Orbán của Hungary trong việc liên kết với các lợi ích của Nga.
Điều thú vị là các tài sản của Lukoil tại Bulgaria, trong đó có nhà máy lọc dầu Burgas - nhà máy lớn nhất ở Balkan - đang được rao bán. Công ty dầu khí Hungary MOL được cho là đang trong quá trình mua lại những tài sản này. Tổng thống Hungary Orbán đã thúc đẩy thương vụ này, bằng chứng là các chuyến thăm của ông tới các quan chức Bulgaria, có cả Tổng thống Radev. Các nhà phân tích cảnh báo rằng có thể có sự tham gia tài chính của Nga, vì năng lực tài chính của MOL có hạn. Sự tham gia của Orbán sẽ làm dấy lên lo ngại cho các nhà chức trách châu Âu, những người có thể cân nhắc ngăn thỏa thuận này nếu chứng minh được mối liên hệ với Nga. Việc Hungary sở hữu tài sản của Lukoil có thể củng cố thêm ảnh hưởng của Moscow ở Balkan.
Một vấn đề khác làm phức tạp thêm việc bán tài sản của Lukoil. Công ty này nắm giữ vị trí thống lĩnh trên thị trường nhiên liệu của Bulgaria nhưng chưa nộp thuế lợi nhuận. Các nguồn tin từ Bulgaria ước tính Lukoil nợ khoảng 500 triệu BGN (265 triệu đô la) tiền thuế chưa nộp.
Bulgaria không phải là quốc gia châu Âu duy nhất nhập khẩu một lượng lớn dầu thô và sản phẩm dầu từ Nga. Các báo cáo cho thấy Romania cũng đã vi phạm lệnh trừng phạt của EU. Vào tháng 11, tàu chở dầu Sredina đăng ký tại Panama đã đến vùng biển Romania gần cảng Constanta và thực hiện STS với một tàu chở dầu khác đăng ký tại Panama là Melahat. Theo Marine Tracking, tàu Melahat sau đó đã cập cảng với tàu VF Tanker 3 đăng ký tại Nga, tàu này đã đến thẳng từ Novorossiysk, Nga. Các tàu khác, chẳng hạn như Altai, cũng đã vận chuyển dầu thô của Nga đến các cảng của Romania như Midia.
Thổ Nhĩ Kỳ là một tuyến đường khác để dầu thô và các sản phẩm dầu của Nga vào châu Âu. Văn phòng chống gian lận của EU đang điều tra tuyến đường của Thổ Nhĩ Kỳ, nơi các tàu từ Nga đi qua các cảng không có khả năng lọc dầu. Marine Traffic đã ghi nhận các tàu khác đến từ Novorossiysk, qua đó xác lập thêm vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ trong hoạt động buôn bán dầu thô đang diễn ra của Nga sang các thị trường châu Âu.
Nguồn tin: xangdau.net
