Tháng 3-2009, chÆ°Æ¡ng trình há»— trợ giá dầu cho ngÆ° dân theo Quyết định 289/TTg của Chính phủ kết thúc. Đến tháng 6 và tháng 7-2009, xăng dầu Ä‘iều chỉnh tăng giá Ä‘ã tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp đến Ä‘á»™i ngÅ© tàu Ä‘ánh cá cả nÆ°á»›c. Ở ĐBSCL, nhiều tàu cá ngừng hoạt Ä‘á»™ng vì sợ thua lá»—.

NgÆ° dân... Ä‘uối sức

Vá»›i 2 lần Ä‘iều chỉnh tăng giá xăng dầu trong tháng 6 và 7 vừa qua, dầu diesel - nhiên liệu chính của tất cả các tàu Ä‘ánh cá - tăng thêm 1.600 đồng/lít. Má»—i chuyến tàu cá ra khÆ¡i của ngÆ° dân phải tăng thêm chi phí 15%-20% so vá»›i trÆ°á»›c Ä‘ó, nhiều tàu khai thác xa bờ nhÆ°: cào, lÆ°á»›i... Ä‘ang “thấm mệt”. Ông DÆ°Æ¡ng Tấn Đởm, Phó phòng NN-PTNT Cầu Ngang, Trà Vinh trăn trở: “Trong số 1.270 tàu cá của huyện Cầu Ngang hiện có khoảng 15%-20% tàu “bỏ biển, bám bờ “ vì ngại lá»—”.

Ông Nguyá»…n Hoàng Thiên, cán bá»™ phụ trách thủy sản thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau, tính toán: Vá»›i giá dầu nhÆ° hiện nay, chi phí cho má»™t phÆ°Æ¡ng tiện Ä‘ánh bắt xa bờ bám biển từ 25-30 ngày tăng thêm từ 40 triệu đồng trở lên; chi phí cho tàu làm nghề lÆ°á»›i, câu má»±c cÅ©ng tăng thêm từ 5 đến 15 triệu đồng/chuyến. Do Ä‘ó, nhiều tàu cá ở Sông Đốc chÆ°a dám ra khÆ¡i.

Giá dầu tăng khiến nhiều tàu Ä‘ánh cá ở ĐBSCL nằm bờ.

NgÆ° dân Lê Minh Thống ở khu vá»±c 7, thị trấn Sông Đốc, than thở: “Ngoài giá nhiên liệu ở mức cao, nhiều chủ tàu cá do thiếu vốn phải chấp nhận tạm ứng vốn của vá»±a cá hoặc vay nóng vá»›i lãi suất cao để có tiền cho má»—i chuyến ra khÆ¡i. Nếu giá xăng dầu tiếp tục ở mức nhÆ° hiện nay hoặc tăng thêm, ngÆ° dân có thể tiếp tục cho tàu nằm bến”.

Tỉnh Cà Mau hiện có 3.600 tàu Ä‘ánh cá, trong Ä‘ó gần 1.150 chiếc có công suất trên 90 CV chuyên Ä‘ánh bắt xa bờ. Đội tàu cá của tỉnh Cà Mau sá»­ dụng bình quân khoảng 8 triệu lít dầu diesel/tháng, giá dầu Ä‘ã tăng thêm 1.600 đồng/lít (đồng nghÄ©a má»—i tháng ngÆ° dân Cà Mau tốn thêm hàng chục tá»· đồng) dù sản lượng và giá cả hải sản Ä‘ánh bắt được không tăng.

Cái khó ló cái khôn

Thời gian qua, ngành nông nghiệp Trà Vinh vận Ä‘á»™ng ngÆ° dân liên kết vá»›i nhau để giảm chi phí trong Ä‘ánh bắt hải sản. Má»—i tổ hợp tác có từ 5-7 tàu cùng Ä‘ánh bắt chung má»™t ngÆ° trường. Sau thời gian khai thác cá trên biển, má»™t trong các tàu của Ä‘oàn luân phiên chở sản phẩm vào bờ và chở nhiên liệu và các vật phẩm thiết yếu trở ra biển. Nhờ Ä‘ó, giúp nhiều tàu tiết kiệm được nhiên liệu, nâng cao chất lượng sản phẩm để bán được giá cao hÆ¡n.

NgÆ° dân Nguyá»…n Văn Lùng, làng biển thị trấn Mỹ Long, Cầu Ngang (Trà Vinh) chia sẻ: “Đánh bắt hải sản riêng lẻ bá»™c lá»™ nhiều hạn chế, nhất là về hiệu quả kinh tế . Khi liên kết lại, ngÆ° dân giảm chi phí từ 20%-30%. Nhờ Ä‘ó thu nhập của chủ tàu cá và ngÆ° phủ tăng thêm 15%-20% cho má»—i chuyến Ä‘i biển”.

Theo Ä‘iều tra của Chi cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản Trà Vinh, liên kết trong khai thác hải sản trên biển giúp các tàu làm nghề lÆ°á»›i kéo Ä‘ôi (cào Ä‘ôi) có công suất 300 -400CV/chiếc, má»—i cặp tàu sau chuyến biển 15 ngày, tiết kiệm được từ 60-80 triệu đồng. Đối vá»›i tàu làm nghề lÆ°á»›i (lÆ°á»›i vây, lÆ°á»›i rê,…) có công suất từ 180-220 CV, má»—i chuyến biển cÅ©ng tiết kiệm được từ 12-26 triệu đồng/chiếc/chuyến (10-15 ngày). Đến nay, ngÆ° dân các huyện Cầu Ngang, Trà Cú, Châu Thành và Duyên Hải… thành lập được 14 tổ hợp tác khai thác Ä‘ánh bắt hải sản, vá»›i hÆ¡n 60 chiếc tàu cá tham gia.

Mô hình liên kết nâng cao hiệu quả khai thác hải sản trên biển bÆ°á»›c đầu được ngÆ° dân Bạc Liêu, Cà Mau áp dụng. Ngoài ra, ngành chức năng tỉnh Cà Mau Ä‘ang vận Ä‘á»™ng ngÆ° dân chuyển đổi nghề sá»­ dụng nhiều nhiên liệu sang nghề giảm tiêu hao nhiên liệu nhÆ°: nghề lÆ°á»›i vây, câu má»±c…; thông báo kịp thời những thông tin về nguồn lợi thủy sản trên ngÆ° trường, mùa vụ khai thác giúp ngÆ° dân Ä‘ánh bắt hiệu quả.

sggp