Vá»›i hậu quả của khủng hoảng đồng eur vẫn còn dÆ° âm nặng nề, giá dầu tăng Ä‘ã trở thành tác nhân má»›i nhất khiến cho kinh tế thế giá»›i lo lắng.

Má»™t trong những nguyên nhân làm giá dầu tăng là sá»± thiếu hụt nguồn cung

Dầu mỏ là má»™t Hy Lạp má»›i là dòng tít nổi bật trong báo cáo phân tích má»›i Ä‘ây của ngân hàng HSBC. Những lo lắng này có thể hiểu được vì thị trường dầu mỏ Ä‘ang vận Ä‘á»™ng theo hÆ°á»›ng Ä‘i lên trong khi căng thẳng xung quanh Iran ngày má»™t tăng nhiệt. Giá dầu thô Brent Ä‘ã tăng hÆ¡n 5 Ä‘ôla má»™t thùng trong ngày giao dịch đầu tháng 3/2012 lên đến 128 Ä‘ôla Mỹ má»™t thùng sau khi báo chí Iran cho biết các vụ nổ Ä‘ã phá hủy má»™t đường ống dẫn dầu quan trọng của Saudi Arabia. Sau Ä‘ó giá dầu đứng quanh mức 125 USD má»™t thùng khi Saudi Arabia phủ nhận bài báo trên nhÆ°ng vá»›i giá này thì dầu Ä‘ã tăng 16% so vá»›i đầu năm 2012.

Để Ä‘ánh giá được những mối nguy hiểm do giá dầu tăng cần làm rõ các câu trả lời: Cái gì Ä‘ã làm cho giá dầu tăng ? Giá dầu có thể tăng cao tá»›i Ä‘âu ? Ảnh hưởng của sá»± tăng giá dầu vá»›i kinh tế là gì ?

Về nguyên nhân làm giá dầu tăng có thể kể đến việc thá»±c hiện chính sách ná»›i lỏng tiền tệ của các ngân hàng trung Æ°Æ¡ng. Trong những tháng gần Ä‘ây, các ngân hàng trung Æ°Æ¡ng lá»›n trên thế giá»›i đều hoặc là bÆ¡m thêm tiền vào thị trường, mở rá»™ng chính sách ná»›i lỏng tiền tệ (in tiền mua trái phiếu) hoặc hứa giữ tỉ lệ lãi suất thấp trong thời gian dài. CÆ¡n lÅ© tiền tệ giảm giá khiến cho các nhà đầu tÆ° tìm đến tài sản hữu hình, đặc biệt là dầu. Các ngân hàng Trung Æ°Æ¡ng còn có thể tác Ä‘á»™ng gián tiếp làm giá dầu tăng thông qua việc nâng mức dá»± báo tăng trưởng của kinh tế thế giá»›i, khiến dá»± báo về lượng dầu được tiêu thụ tăng cao. Sá»± tăng giá dầu vừa qua diá»…n ra đồng thời vá»›i niềm lạc quan Ä‘ang trở lại vá»›i toàn thế giá»›i khi khủng hoảng euro và khó khăn trong cho vay vốn ở Trung Quốc không nặng nề nhÆ° dá»± báo, trong khi kinh tế Mỹ có dấu hiệu tăng trở lại rõ rệt.

Nguyên nhân khác làm giá dầu tăng là sá»± thiếu hụt nguồn cung. Tính tổng số, thị trường dầu mỏ mất hÆ¡n 1 triệu thùng dầu má»—i ngày trong vài tháng gần Ä‘ây. Xung Ä‘á»™t về đường ống dẫn dầu tại Nam Sudang đến vấn đề kỹ thuật tại Biển Bắc Ä‘ã làm giảm khoảng 700.000 thùng dầu má»™t ngày. Lệnh cấm vận của EU vá»›i Iran và rắc rối trong thanh toán giữa Trung quốc vá»›i Iran Ä‘ã làm giảm 500.000 thùng dầu má»™t ngày. Trong khi Ä‘ó, lượng dầu cung cấp bổ sung không đảm bảo tốt. Saudi Arabia Ä‘ã Ä‘Æ°a ra thị trường tá»›i 10 triệu thùng má»™t ngày, gần đạt mức ká»· lục cao nhất. Việc Ä‘óng cá»­a eo biển Hormuz có thể gây ra sá»± gián Ä‘oạn trong cung cấp dầu mỏ vì má»—i ngày có tá»›i 17 triệu thùng dầu (bằng 20% tổng cung toàn cầu) Ä‘i qua eo biển này. Vá»›i những ảnh hưởng đến nguồn cung và nhu cầu dầu mỏ thế giá»›i nhÆ° vậy giá dầu thế giá»›i sẽ bị đẩy lên tá»›i quanh mức 118 USD má»™t thùng và dù có biến Ä‘á»™ng thế nào sẽ ổn định ở con số 120 USD má»™t thùng.

Sá»± tăng giá dầu sẽ làm cho các nền kinh tế má»›i nổi bị ảnh hưởng nhiều hÆ¡n so vá»›i Mỹ, Châu Âu. Năm 2008 và 2011 sá»± cụ thể hóa của giá dầu tăng cao là lạm phát ở các nền kinh tế má»›i nổi và lần này cÅ©ng không ngoại lệ cho dù mức tăng lạm phát sẽ ở mức Ä‘á»™ tÆ°Æ¡ng đối. Giá lÆ°Æ¡ng thá»±c, thành phần Ä‘óng góp khá lá»›n vào các lần tăng lạm phát của các nền kinh tế má»›i nổi Ä‘ang đứng ở mức giá ổn định.

NhÆ° vậy giá dầu tăng cao chÆ°a đến mức là má»™t thảm họa nhÆ° khủng hoảng nợ công của Hy Lạp nhÆ°ng vào thời Ä‘iểm hiện tại giá dầu càng tăng thì tất cả các nền kinh tế đều bị ảnh hưởng và chẳng may eo biển Hormuz bị Ä‘óng hoặc Ä‘e dọa thì giá dầu tăng vọt sẽ xóa sạch tăng trưởng của kinh tế thế giá»›i.

Nguồn tin: DĐDN