Giá dầu tiến thẳng đến mức 100USD/thùng chắc chắn sẽ là ná»—i lo lắng của nhiều quốc gia. Tuy nhiên, việc giá dầu leo thang Ä‘ã mang lại nguồn thu ngoại tệ Ä‘áng kể cho chính phủ Cuba, đảo quốc Ä‘ang hưởng lợi từ việc xuất khẩu dầu thô của… nÆ°á»›c khác.

DÆ°á»›i chính sách cấm vận của Mỹ, nhiều năm qua Cuba không có Ä‘iều kiện khai thác triệt để các mỏ dầu ngoài khÆ¡i. Tuy nhiên, theo Hiệp định hợp tác về dầu lá»­a (Petrocaribe) được ký năm 2005, các nÆ°á»›c vùng Caribe được phép mua dầu giá rẻ của Venezuela vá»›i các hình thức thanh toán vượt lên các cÆ¡ chế tài chính thông thường. Các nÆ°á»›c nghèo nhÆ° Jamaica, Haiti, CH Dominica… có thể thanh toán má»™t phần hóa Ä‘Æ¡n dầu của mình bằng chuối và đường. Khoảng 40% giá trị hóa Ä‘Æ¡n dầu còn lại được thanh toán trong vòng 25 năm vá»›i tá»· lệ lãi suất 1%. Riêng Cuba, quốc gia được vinh danh là má»™t trong những nền y học tiến bá»™ của thế giá»›i, thì thá»±c hiện mô hình hợp tác “đổi bác sÄ© lấy dầu” vá»›i Venezuela.

5 năm nay, má»—i ngày Venezuela vẫn chuyển khoảng 100.000 thùng dầu tá»›i Cuba. Đổi lại, khoảng 40.000 bác sÄ©, y tá Cuba được Ä‘Æ°a tá»›i Venezuela để chăm sóc y tế cho các bệnh nhân nghèo. Theo Văn phòng thống kê Quốc gia, năm ngoái, các dịch vụ “xuất khẩu bác sÄ© và chăm sóc y tế” chiếm đến 9,4 tá»· USD trong tổng doanh thu xuất khẩu 13,6 tá»· USD của Cuba, lấn át hẳn doanh thu những mặt hàng xuất khẩu chủ lá»±c nhÆ° đường và nickel (theo Global Post). Vá»›i số dầu nhập khẩu từ Venezuela, Cuba dùng để Ä‘áp ứng má»™t phần nhu cầu trong nÆ°á»›c (cùng vá»›i 50.000 thùng dầu tá»± sản xuất má»—i ngày), phần còn lại Cuba tái xuất khẩu sang các nÆ°á»›c khác.

Ngoài Venezuela, Cuba còn “xuất khẩu” bác sÄ© sang các quốc gia dầu mỏ khác nhÆ° Angola và Algeria. Chính sách trao đổi này không những giúp Cuba thu về nhiều ngoại tệ, mà còn giúp giải quyết việc làm cho lá»±c lượng lao Ä‘á»™ng trong ngành y tế sẽ bị tinh giảm trong vài tháng tá»›i theo chính sách cải cách kinh tế của chính phủ.

Jonathan Benjamin-Alvaro, chuyên gia năng lượng tại trường ĐH bang Nebraska của Mỹ nhận định: “Vận may của nền kinh tế Cuba chắc chắn sẽ gắn chặt hÆ¡n nữa vá»›i giá dầu thế giá»›i trong những năm sắp tá»›i”. Vá»›i trữ lượng dầu tại vịnh Mexico được chính phủ tuyên bố có thể lên đến hÆ¡n 20 tá»· thùng, gấp Ä‘ôi so vá»›i mức dá»± Ä‘oán, trữ lượng dầu của Cuba sẽ có thể lên ngang hàng vá»›i Mỹ, và nằm trong tốp 20 nÆ°á»›c có trữ lượng dầu nhiều nhất thế giá»›i. Hiện Cuba Ä‘ã ký hàng chục hợp đồng vá»›i các tập Ä‘oàn nÆ°á»›c ngoài để khai thác các mỏ dầu ngoài khÆ¡i. Ông Kirby Jones, người sáng lập Hiệp há»™i ThÆ°Æ¡ng mại Mỹ - Cuba có trụ sở tại Washington, Ä‘ã nói: “Phát hiện má»›i sẽ làm thay đổi toàn bá»™ thế cân bằng, giúp Cuba từ má»™t nÆ°á»›c nhập khẩu nhiên liệu trở thành má»™t trong những cường quốc năng lượng trên thế giá»›i”.

Hiện Mỹ Ä‘ã ná»›i lỏng hàng loạt hạn chế vá»›i Cuba nhÆ° cho phép sinh viên, nhân viên Mỹ hay nhà báo tham dá»± các há»™i nghị, há»™i thảo tại Cuba; công dân Mỹ được chuyển tối Ä‘a 500 USD/quý đến những người không phải là họ hàng của mình tại Cuba nhằm thúc đẩy hoạt Ä‘á»™ng kinh tế tÆ° nhân. Chắc chắn, việc Cuba có khả năng trở thành nÆ°á»›c xuất khẩu dầu lá»›n sẽ gia tăng thêm áp lá»±c cho Washington trong việc ná»›i lỏng cấm vận để mở đường cho các công ty Mỹ đổ vào Cuba, đồng thời giảm Ä‘i sá»± phụ thuá»™c vào Trung Đông.

Nguồn: SGGP