Phép tính "má»—i 1 USD giảm giá dầu thô sẽ khiến ngân sách thất thu 1.000 tá»· đồng" khiến không ít ngÆ°á»i lầm tưởng ngân sách thất thu tháºt. Kịch bản ứng phó vá»›i sá»± "thất thu" này Ä‘ang được soạn thảo, mở màn bằng Ä‘á»™ng thái âm thầm tăng mạnh thuế xăng dầu.
Vượt thu tới 15%
Chia sẻ vá»›i PV. VietNamNet, ông Äá»— Hoàng Anh Tuấn, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính, cho rằng, con số thất thu 1.000 tá»· đồng không phải là kết quả thu ngân sách năm nay mà chỉ là con số tính toán nguy cÆ¡ ngân sách năm 2015. Trong Ä‘ó, Bá»™ Tài chính Ä‘ã tính tổng hợp tác Ä‘á»™ng từ các khoản thuế, phí liên quan đến dầu thô, nhÆ° thuế xuất khẩu dầu thô 10%, thuế tài nguyên dá»±a theo từng má», sản lượng thá»±c tế, thuế thu nháºp doanh nghiệp...
CÅ©ng theo kịch bản này, Bá»™ Tài chính còn lo ngại nếu giá dầu bình quân năm 2015 chỉ ở mức 80 USD/thùng thì nguồn thu từ dầu thô còn giảm tá»›i 20.000 tá»·. Lý do là bởi dá»± toán trình Quốc há»™i thông qua dá»±a trên dá»± báo giá dầu thô lên tá»›i 100 USD/thùng, cao hÆ¡n 30 USD so vá»›i các mức giá hiện nay.
Thông tin này khiến không ít chuyên gia kinh tế giáºt mình vì nguy cÆ¡ mất cân đối ngân sách.
"Tuy nhiên, chúng tôi Ä‘ã báo cáo tá»›i Quốc há»™i, thu ngân sách năm nay vẫn đảm bảo và vượt tá»›i 12% so vá»›i dá»± toán. Trong Ä‘ó, riêng nguồn thu từ dầu thô còn vượt từ 14-15%. Giá dầu giảm hiện nay không ảnh hưởng gì tá»›i ngân sách năm 2014", ông Tuấn cho biết.
Dá»± toán ban đầu, mặt bằng giá dầu thô năm 2014 được Bá»™ này báo cáo là 98 USD/thùng. NhÆ°ng thá»±c tế trung bình 11 tháng qua, giá dầu thô xuất khẩu thá»±c tế là 109 USD/thùng. Con số này cao hÆ¡n tá»›i 30 USD/thùng so vá»›i mặt bằng giá giao dịch dầu thô trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i hiện nay.
Rõ ràng, ngân sách Việt Nam Ä‘ã bá»™i thu từ dầu thô.
Không chỉ váºy, báo cáo vá» tình hình xuất nháºp khẩu của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng còn cho thấy, kế hoạch xuất khẩu dầu thô của Việt Nam Ä‘ã thành công mỹ mãn cả vá» lượng và giá ngay từ tháng 10. BÆ°á»›c sang tháng 11 trở Ä‘i, toàn bá»™ phần xuất khẩu dầu thô hiện nay là chính là phần vượt kế hoạch.
Cụ thể, theo kế hoạch năm nay, Việt Nam sẽ xuất khẩu 7.549 nghìn tấn dầu thô vá»›i giá trị kim ngạch dá»± kiến đạt 6.802 triệu USD.
Tính chung 11 tháng đầu năm, Việt Nam Ä‘ã xuất khẩu dầu thô đạt 8.457 nghìn tấn dầu thô, vượt 908 nghìn tấn so vá»›i kế hoạch, tăng 12%. Giá trị kim ngạch mang lại Ä‘ã đạt 6.860 triệu USD, tăng 52 USD vá»›i tá»· lệ tăng 0,8% kế hoạch năm.
So vá»›i cùng kỳ năm ngoái, dầu thô 11 tháng qua Ä‘ã xuất tăng 9,4% vá» lượng và tăng 3,2% vá» giá trị.
Việt Nam sẽ xuất khẩu 7.549 nghìn tấn dầu thô
Riêng tháng 11, Æ°á»›c xuất khẩu dầu thô của Việt Nam đạt 850.000 tấn, tăng 50.000 tấn, tÆ°Æ¡ng ứng tăng 6,3% so vá»›i cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, số tiá»n thu vá» lại giảm 154 triệu USD, tÆ°Æ¡ng ứng tá»· lệ giảm 22% so vá»›i cùng kỳ năm 2013. So vá»›i tháng 10, mặt hàng này vẫn tăng 10,3% vá» lượng và tăng 3,9% vá» giá trị.
Äáng chú ý, phần hưởng lợi lá»›n từ dầu thô này chủ yếu vẫn là thuá»™c vá» khối doanh nghiệp FDI. Các dữ liệu thống kê của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cho thấy, cả 6,8 tá»· USD kim ngạch xuất khẩu dầu thô vừa qua Ä‘á»u là của khu vá»±c có vốn đầu tÆ° nÆ°á»›c ngoài.
Vá»™i vã tăng thuế
Sá»± lao dốc không phanh của giá dầu thế giá»›i hiện khiến ngÆ°á»i ta liên tưởng ngay tá»›i thá»i kỳ khủng hoảng dầu lá»a năm 2009. Giá dầu thô Ä‘ã giảm 34% so vá»›i hồi đỉnh cao tháng 6-7 trong năm.
Sau sá»± cảnh báo đầy ẩn ý của Bá»™ Tài chính, các bá»™ ngành, địa phÆ°Æ¡ng sẽ phải ná»— lá»±c tăng cÆ°á»ng má»i giải pháp chống thất thu ngân sách, nhÆ° Ä‘ôn thúc giải quyết thu nợ Ä‘á»ng thuế, tăng cÆ°á»ng kiểm tra, thanh tra để phát hiện các gian láºn, vi phạm thuế, qua Ä‘ó truy thu thuế...
Và Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên, Ä‘ây là lý do chính Ä‘áng để bá»™ này bắt đầu tăng thuế để "chống thất thu".
Ngày 6/12, Bá»™ Tài chính Ä‘ã âm thầm tăng mạnh thuế nháºp khẩu xăng dầu mà không có bất cứ má»™t thông cáo nào được ban hành vá» quyết định này. Vá»›i mức tăng 9%, xăng Ä‘ã lên mức thuế 27%, dầu diezen có mức thuế 23%, madut có thuế 24%. Vá»›i mức tăng thêm 10%, dầu hoả có mức thuế 26%.
Việc tăng thuế này tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng giá trị khoảng trên 1.000 đồng/lít. NgÆ°á»i tiêu dùng cÅ©ng mất Ä‘i cÆ¡ há»™i để có thể được thêm má»™t lần giảm sâu giá bán lẻ xăng dầu.
Äá»™ng thái này diá»…n ra ngược hoàn toàn vá»›i chủ trÆ°Æ¡ng mà Bá»™ Tài chính Ä‘ã có công văn gá»i các doanh nghiệp khoảng 2 tháng trÆ°á»›c, khẳng định không tăng thuế trong năm nay.
TS. Lê Äăng Doanh chia sẻ vá»›i báo chí cho rằng, Bá»™ Tài chính má»›i chỉ nhìn má»™t chiá»u mà chÆ°a tính tác Ä‘á»™ng lợi ích tổng thể mang lại. Trên thá»±c tế, Việt Nam sẽ được hưởng lợi lá»›n từ giá dầu giảm, nhá» việc nháºp được nguyên váºt liệu làm từ dầu má» giảm theo.
Äồng thá»i, giá xăng dầu - đầu vào của nhiá»u ngành sản xuất giảm cÅ©ng Ä‘ã kéo theo làm giảm giá thành hàng hoá dịch vụ. Minh chứng tiêu biểu nhất chính là 11 lần giảm giá xăng dầu và lạm phát năm nay thấp ká»· lục trong hÆ¡n 10 năm qua, còn dÆ°á»›i 3%.
Giữa năm 2013, khi nhiá»u doanh nghiệp gặp khó khăn, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘ã than phiá»n nguy cÆ¡ thất thu ngân sách trầm trá»ng, kèm theo Ä‘ó là các giải pháp tăng thu nhÆ° yêu cầu các táºp Ä‘oàn nhà nÆ°á»›c phải ná»™p lại cổ tức... Kết quả, ngân sách năm 2013 lại vượt thu tá»›i 63.000 tá»· đồng.
Thứ trưởng Tuấn cÅ©ng cho rằng, việc hoàn thành mục tiêu ngân sách năm 2015 không đến mức khó khăn vì dầu thô. Hiện dầu thô chỉ chiếm 10% trong tổng thu ngân sách. Vá»›i dá»± toán thu ngân sách 911.100 tá»·, trong Ä‘ó, thu dầu thô 93.000 tá»·, chỉ chiếm 10,2%. Nếu dầu thô giảm 30% giá trị thì cÅ©ng chỉ tÆ°Æ¡ng ứng giảm 3% thu ngân sách.
Do Ä‘ó, nguồn thu ná»™i địa chiếm 70,5% thu ngân sách, hoàn toàn có thể cố gắng để tăng thu 5% so vá»›i dá»± toán là bù được sá»± thiếu hụt này nếu có.
Khi giá dầu giảm sâu nhÆ° váºy, Bá»™ Tài chính cÅ©ng có kế hoạch phối hợp vá»›i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng để ứng phó theo hÆ°á»›ng, sẽ giảm khai thác các má» có giá thành cao, chỉ khai thác các má» có giá thành thấp, vừa phải.
Mức giá được thiết láºp hôm 8/12 Ä‘ã ở mức 65-68 USD thùng, trên các sàn Nymex, Mỹ và London, Anh. Nó Ä‘ã gần sát vá»›i mức bình quân 62 USD/thùng của năm 2009. Và không ai đảm bảo rằng, giá dầu thô lại không rá»›t sâu tá»›i mức 32,7 USD/thùng, mức thấp nhất của 5 năm nay rÆ¡i vào ngày 20/1/2009.
Cùng Ä‘ó, thị trÆ°á»ng xăng dầu thành phẩm Singapore ngày 8/12 cÅ©ng cho kết quả xăng 92 Ä‘ã xuống 73,65 USD/thùng, dầu diezen xuống mức giá 81,45USD/thùng, dầu hoả 82,97USD/thùng và dầu madut có mức giá chỉ còn 383,45 USD/thùng. Tá»· lệ giảm từ 1,3-1,9% so vá»›i phiên liá»n ká» trÆ°á»›c và giảm từ 30-40% tuỳ mặt hàng so vá»›i hồi tháng 7.
Nguồn tin: Vef