Dầu lá»a lên giá là dấu hiệu khởi sắc hay sẽ cản trở sá»± phục hồi của kinh tế thế giá»›i? Äây là câu há»i không dá»… trả lá»i.
Giá dầu lá»a ngày thứ Ba vừa rồi tăng lên mức 60 Ä‘ô la má»™t thùng, nhÆ° váºy là tăng đến 73% so vá»›i mức giá thấp nhất hồi tháng Hai - khoảng 34 Ä‘ô la má»™t thùng. Má»™t số cho rằng đấy là do nhu cầu dầu lá»a của thế giá»›i tăng.
Mặc dù nhu cầu các sản phẩm dầu lá»a của Mỹ - nÆ°á»›c tiêu thụ dầu lá»a hàng đầu thế giá»›i - vẫn ở mức thấp nhất trong tháºp ká»· qua, nhu cầu của Trung Quốc vẫn tăng cao. Trung Quốc được biết Ä‘ang nháºp khẩu dầu lá»a vá»›i khối lượng ká»· lục. Nháºp khẩu trong tháng TÆ° của Trung Quốc tăng 14% so vá»›i má»™t năm trÆ°á»›c Ä‘ây. Äây cÅ©ng là kết quả của chính sách kích cầu kinh tế của chính phủ nÆ°á»›c này. Lượng xe ô tô bán ra tháng vừa qua ở Trung Quốc cÅ©ng đạt mức ká»· lục. Không chỉ Trung Quốc mà các ná»n kinh tế má»›i nổi Ä‘á»u có nhu cầu dầu lá»a tăng cao. Chỉ riêng 2,5 tỉ dân số của Trung Quốc và Ấn Äá»™ có mức sống trung lÆ°u Ä‘ã là cả má»™t nhu cầu lá»›n vá» dầu lá»a.
Má»™t nhân tố khác làm tăng giá dầu là việc các nhà đầu tÆ° lại đổ tiá»n vào mua dầu lá»a chuẩn bị cho kinh tế thế giá»›i thá»i háºu khủng hoảng. Nhu cầu dầu lá»a sẽ tăng và há» sẽ kiếm được khoản tiá»n không nhá» khi đầu cÆ¡ dầu lá»a từ bây giá». Lý do thứ ba có thể thấy là do giá Ä‘ô la giảm xuống tá»›i mức thấp nhất trong vòng 7 tuần qua so vá»›i đồng Euro và các ngoại tệ mạnh khác.
Tuy nhiên, việc giá dầu lá»a tăng vượt ngưỡng 60 Ä‘ô la cÅ©ng làm cho nhiá»u nhà quan sát lo ngại sẽ ảnh hưởng đến sá»± hồi phục của kinh tế toàn cầu. Cứ 10 Ä‘ô la tăng giá cho má»—i thùng dầu lá»a có nghÄ©a là nÆ°á»›c Mỹ sẽ phải chi thêm 5,5 tỉ Ä‘ô la hàng tháng. Äiá»u này chắc chắn sẽ là gánh nặng thêm cho nÆ°á»›c Mỹ. Mà nÆ°á»›c Mỹ còn hắt xì hÆ¡i thì kinh tế thế giá»›i còn cúm.
Mặc dù so vá»›i mức giá ká»· lục 145 Ä‘ô la má»™t thùng vào năm ngoái thì mức giá hiện nay vẫn chỉ là khiêm tốn. NgÆ°á»i ta vẫn lo ngại Ä‘iá»u gì sẽ xảy ra khi kinh tế Mỹ và các nÆ°á»›c phát triển phục hồi và nhu cầu dầu lá»a tăng lên?
Giá dầu giữa năm ngoái vẫn là cÆ¡n ác má»™ng đối vá»›i các nhà kinh tế. Má»™t trong những lý do của suy thoái kinh tế hiện nay là do giá xăng tăng quá cao. Nạn nhân “nổi tiếng” của việc tăng giá xăng dầu là các vua xe hÆ¡i Mỹ. Không phải là sai khi cho rằng các “gã” ô tô khổng lồ của Mỹ không phải bị các ngân hàng Ä‘ánh gục mà là bị các cây xăng “Ä‘áºp vào lÆ°ng.” Giá xăng cao làm ngÆ°á»i ta không thể xài những chiếc xe uống xăng nhÆ° nÆ°á»›c dù rất tiện nghi của Mỹ.
Ngay cả tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu lá»a OPEC bên được lợi nhất trong việc tăng giá dầu lá»a - cÅ©ng không hoàn toàn thích thú khi giá dầu tăng quá cao, làm cho kinh tế thế giá»›i khó hồi phục. Ả ráºp Xê út là thành viên chủ chốt của Tổ chức này đặt mục tiêu giữ giá dầu lá»a dÆ°á»›i mức 75 Ä‘ô la má»™t thùng. Giá Ä‘ó má»›i khuyến khích các nhà sản xuất tăng sản xuất. Phần lá»›n các công ty dầu lá»a Ä‘á»u cho rằng mức giá 60 Ä‘ô la má»™t thùng đảm bảo cho các kế hoạch mở rá»™ng sản xuất của há» có lãi. Tổng Giám đốc của công ty BP PLC cho rằng chỉ 55 Ä‘ô la má»™t thùng là há» Ä‘ã hoà vốn, đặc biệt là khi chi phí đầu vào của há» giảm.
DÆ° luáºn dÆ°á»ng nhÆ° Ä‘á»u không cho rằng giá dầu lá»a sẽ tăng nhiá»u trong thá»i gian tá»›i. Äặc biệt, má»™t số cho rằng giá dầu lá»a có thể quay lại mức 40 Ä‘ô la má»™t thùng vì kinh tế Mỹ vẫn chÆ°a hồi phục. Nhu cầu dầu lá»a của Mỹ giảm 4% so vá»›i cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đấy dá»± trữ dầu lá»a của Mỹ lại tăng thêm 10 triệu thùng, tức là Mỹ có trong tay lượng dá»± trữ khoảng 1800 triệu thùng, mức ká»· lục kể từ năm 1990 đến nay. Lượng khí đốt của Mỹ cÅ©ng tăng 34% so vá»›i cùng kỳ năm ngoái. Lượng dá»± trữ tăng có nghÄ©a khả năng “Ä‘á»™c láºp” hÆ¡n của Mỹ đối vá»›i nguồn dầu lá»a bên ngoài tăng. Äây là má»™t nhân tố quan trá»ng đảm bảo bình ổn giá dầu lá»a.
(Diá»…n Ä‘àn doanh nghiệp)