Ngay sau khi giá xăng dầu tăng Ä‘ã tạo thành "hiệu ứng dominô" khiến hàng loạt các mặt hàng khác bị cuốn vào cÆ¡n bão giá. Äiá»u lạ lùng, các cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c lúng túng trÆ°á»›c việc giá cả biến Ä‘á»™ng liên tục. Xung quanh vấn Ä‘á» này, PV báo NgÆ°á»i Ä‘Æ°a tin Ä‘ã có cuá»™c trao đổi thẳng thắn vá»›i PGS. TS Hoàng Thá» Xuân, Viện Nghiên cứu thÆ°Æ¡ng mại, nguyên vụ trưởng Vụ thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c (Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng).
NgÆ°á»i tiêu dùng cảm thấy thiếu được tôn trá»ng
Việc tăng giá Ä‘iện, xăng dầu, gas... thá»i gian qua là má»™t Ä‘òn mạnh giáng vào ngÆ°á»i dân và doanh nghiệp, đẩy giá cả thị trÆ°á»ng vào vòng xoáy tăng giá. Theo ông, diá»…n biến này tiá»m ẩn những bất lợi gì?
Tôi thấy các nhà Ä‘iá»u hành giá hiện nay rất kém nhạy cảm. Khi Ä‘iá»u hành bất cứ má»™t loại giá gì (chẳng hạn nhÆ° xăng dầu), há» cần phải nghÄ© đến tổng thể và biết rằng giá Ä‘iện, nÆ°á»›c, các dịch vụ váºn tải, y tế, giáo dục, ăn uống... tất cả Ä‘á»u sẽ tăng theo. Chính vì xăng dầu không đứng Ä‘á»™c láºp mà nó nằm trong má»™t bối cảnh tổng thể có liên quan đến nhiá»u hoạt Ä‘á»™ng kinh tế khác nên phải cân nhắc kỹ má»—i khi tăng giá. Khi chúng ta Ä‘iá»u chỉnh chỉ giá xăng tức là Ä‘ã gián tiếp Ä‘iá»u chỉnh giá của rất nhiá»u mặt hàng khác. Xăng dầu tăng thì các mặt hàng khác cÅ©ng sẽ tăng và tháºm chí tăng rất mạnh. Khi giá tăng, sức mua của thị trÆ°á»ng vốn Ä‘ã ốm yếu lại thêm má»™t lần bị Ä‘è nặng.
PGS. TS Hoàng Thá» Xuân.
Thu nháºp của ngÆ°á»i dân vốn Ä‘ã thấp, cuá»™c sống eo hẹp, chắc chắn há» sẽ phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i nhiá»u khó khăn trong cÆ¡n bão giá?
Trong bối cảnh hiện nay, ngÆ°á»i dân vốn Ä‘ã phải đối mặt vá»›i nhiá»u khó khăn giá» lại phải lo thêm chi phí từ xăng dầu và các khoản khác. Vì váºy ngÆ°á»i dân luôn cảm thấy bức bách trÆ°á»›c việc giá các mặt hàng liên tiếp tăng. Há» dá»… cảm thấy mình không được quan tâm, tôn trá»ng. Thế má»›i thấy, các "ông lá»›n" nhÆ° xăng, Ä‘iện, nÆ°á»›c Ä‘ua nhau tăng giá và nghÄ© đến lợi ích của mình nhÆ°ng Ä‘âu biết bao nhiêu khó khăn Ä‘ang đổ dồn hết lên đầu ngÆ°á»i dân. Không chỉ có thế, hiện nay, hàng vạn doanh nghiệp Ä‘ang lao Ä‘ao, hàng hóa tồn Ä‘á»ng, nguồn vốn lại khó tiếp cáºn; giá» Ä‘ây thêm gánh nặng từ xăng dầu, Ä‘iện thì há» sao có thể duy trì được Ä‘á»™ng lá»±c để tiếp tục hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh và phát triển sản xuất.
Phải chăng các nhà Ä‘iá»u hành giá chỉ chăm lo cho "con đẻ" của mình mà bá» rÆ¡i ngÆ°á»i dân và doanh nghiệp khác?
Má»™t bên là xăng dầu, má»™t bên là hàng vạn doanh nghiệp sản xuất khác, dÆ°á»›i nữa là hÆ¡n 80 triệu dân... Ngành kinh doanh xăng dầu có thể có lá»— nhÆ°ng sao có thể Ä‘ánh đổi bằng nguy cÆ¡ sụp đổ của hàng vạn doanh nghiệp khác. Tại sao lại chỉ nghÄ© cho riêng xăng dầu? Doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu hiện là doanh nghiệp kinh doanh nhàn hạ nhất và cÅ©ng không phải là Ä‘Æ¡n vị gặp khó khăn nhất hiện nay. Theo tôi, há» chẳng phải gặp khó khăn gì. Tuy nhiên, cứ khó là kêu Chính phủ, lá»— là Ä‘òi tăng giá, chẳng thấy tá»± mình vượt qua để góp phần ích nÆ°á»›c lợi nhà, tháo gỡ cho khó khăn chung của ná»n kinh tế.
Liệu có sá»± chi phối của lợi ích nhóm không, thÆ°a ông?
Tôi không khẳng định có sá»± chi phối của lợi ích nhóm trong vấn Ä‘á» này, tuy nhiên làm việc gì cÅ©ng phải công bằng, phải sòng phẳng và thuyết phục được lòng dân. Chẳng hiểu tại sao giá cả thay đổi bất chấp cả dÆ° luáºn, tháºm chí vô lý mà cÆ¡ quan quản lý vẫn để thả cá»a.
Äiá»u hành giá... thụt lùi?
Theo nhìn nháºn của ông, các cÆ¡ quan nhÆ° Cục quản lý giá (Bá»™ Tài chính), Cục quản lý cạnh tranh, Vụ Thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c (Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng)... có thá»±c sá»± theo sát, kiểm soát được giá trên thị trÆ°á»ng không?
Hiện nay, trong lÄ©nh vá»±c cạnh tranh và bảo vệ ngÆ°á»i tiêu dùng muốn làm tốt phải có sá»± phát hiện, khiếu nại và tố cáo. Nếu cÆ¡ quan quản lý cạnh tranh không có kênh phát hiện những tiêu cá»±c thá»±c tế thì không thể Ä‘i sâu và hoạt Ä‘á»™ng hiệu quả được. Các cÆ¡ quan này phải có trách nhiệm vá»›i những mặt hàng thiết yếu nhÆ° xăng dầu, Ä‘iện, nÆ°á»›c, gas... để tránh những hiệu ứng xấu đẩy giá các mặt hàng khác Ä‘i lên.
Má»™t số chuyên gia cho rằng cần láºp Ủy ban giám sát thị trÆ°á»ng để kiểm soát giá cả Ä‘Æ°a vào khuôn khổ. Quan Ä‘iểm của ông thế nào?
Tôi cÅ©ng chÆ°a biết cÆ¡ quan Ä‘ó sẽ tên là gì nhÆ°ng tôi cho rằng nên có má»™t cÆ¡ quan nhÆ° váºy. CÆ¡ quan này phải có vị trí Ä‘á»™c láºp, láºp ra không phải để há»p hành tÆ° vấn mà phải thá»±c sá»± táºp hợp được những ngÆ°á»i có tâm huyết, kinh nghiệm để có những hoạt Ä‘á»™ng thá»±c tế. Tiếng nói phải được tôn trá»ng, còn láºp ra để "trang trí" hay "minh há»a" cho các cÆ¡ quan thì không nên.
Äể lấy lại niá»m tin từ phía ngÆ°á»i dân, theo ông cÆ¡ quan quản lý cần những biện pháp gì?
Trong bối cảnh hiện nay, các Ä‘Æ¡n vị Ä‘iá»u hành giá phải cố gắng tạo thêm niá»m tin cho ngÆ°á»i dân vá» tÆ°Æ¡ng lai của ná»n kinh tế. Bản thân doanh nghiệp phải tin vào con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i của mình ngày mai. Má»—i doanh nghiệp phải biết tá»± vượt qua khó khăn, đồng thá»i trợ giúp, vá»±c dáºy niá»m tin, tạo tín hiệu khả quan cho xã há»™i và các doanh nghiệp khác cùng phát triển. Nếu vẫn giữ cung cách Ä‘iá»u hành xăng dầu nhÆ° hiện nay sẽ khiến ngÆ°á»i dân và doanh nghiệp luôn sống trong sợ hãi. CPI tháng 8 cao nhất từ đầu năm chính là má»™t cảnh báo vá»›i các cÆ¡ quan quản lý giá.
Nguồn tin: (Nguoiduatin.vn)