Giá dầu xoay vòng trong tuần qua, tăng cao hơn khi chiến tranh ở Trung Đông dường như sắp xảy ra, nhưng lại thoái lui do dường như giữa Washington và Tehran cố gắng giảm căng thẳng.
Vào chiều thứ Tư, giá dầu thô đã quay trở lại khu vực trước vụ ám sát Tướng Iran Qassem Soleimani, trong khi thế giới thở phào nhẹ nhõm rằng chiến tranh chưa xảy ra, ít nhất là không phải là lúc này. Rủi ro nguồn cung còn lâu mới kết thúc, nhưng sự thoái lui trong giá dầu phản ánh một thế giới vẫn ngập trong dầu mỏ.
Giảm leo thang?
Tổng thống Trump đã có bài phát biểu hôm thứ Tư, nói rằng, “Iran dường như đang rút lui,” sau vụ tấn công bằng tên lửa của Iran vào lực lượng Mỹ ở Iraq hôm thứ Ba. Nhiều nhà phân tích giải thích vụ tấn công là Tehran đang tìm kiếm sự trả đũa cho vụ ám sát Soleimani, nhưng Iran cũng cẩn thận chọn các mục tiêu sẽ không gây ra một đợt tấn công nào khác từ Mỹ. Tính toán này dường như đã thành công - có vẻ như cả hai chính phủ đều tuyên bố chiến thắng, đồng thời tìm cách né ra khỏi một cuộc chiến toàn diện.
Giá dầu tăng hơn 4% rong phiên châu Á thứ Tư sau cuộc tấn công của Iran, nhưng đã giảm mạnh trong phiên Mỹ thứ Tư khi căng thẳng dường như đang suy yếu dần. Bjarne Schieldrop, nhà phân tích hàng hóa tại SEB AB, Oslo cho biết, “không có một giọt dầu nào trong nguồn cung bị mất do những sự cố gần đây và đó là lý do tại sao giá dầu một lần nữa nhanh chóng giảm trở lại.”
Rủi ro địa chính trị chưa kết thúc. Saudi Arabia đã tạm thời ngừng các chuyến hàng đi qua eo biển Hormuz. Trump cho biết ông sẽ ngay lập tức bổ sung các biện pháp trừng phạt mới đối với Iran, trong khi Iran có thể sử dụng lực lượng ủy nhiệm để lên các kế hoạch tấn công tiếp theo trong khu vực. Ngoài ra còn có một vấn đề nhỏ là quân đội Mỹ đang đối mặt với việc bị trục xuất khỏi Iraq để đáp trả vụ giết chết Soleimani tại sân bay Baghdad. Vụ ám sát này đã ngay lập tức dẫn đến một sự thúc giục từ quốc hội Iraq để buộc quân đội Mỹ rời khỏi đất nước. Trump đe dọa trừng phạt Iraq để đáp trả.
Một số nhà phân tích thậm chí còn suy đoán rằng Iran có thể giữ thái độ trả đũa mạnh mẽ, để mắt đến mục tiêu chiến lược lớn hơn là đẩy hoàn toàn quân đội Mỹ khỏi Iraq. “Vấn đề quan trọng chính là sự hiện diện của nước Mỹ, vốn là nguồn gốc của tham nhũng ở khu vực này, sẽ chấm dứt,” ông Ayatollah Ali Khamenei nói hôm thứ Tư.
Không rõ là câu chuyện này sẽ diễn ra như thế nào, nhưng Iraq là nhà sản xuất dầu lớn với hơn 4,6 triệu thùng mỗi ngày, vì vậy câu hỏi lớn hơn đối với các thị trường dầu mỏ là Iraq liên quan như thế nào trong cuộc xung đột giữa Mỹ và Iran. Iraq đã bị bao vây bởi các cuộc biểu tình và bất ổn, với tình trạng bất ổn ở Basra vào cuối năm ngoái là quan tâm đặc biệt đối với ngành dầu khí của đất nước này.
Iraq là nhà sản xuất lớn thứ hai của OPEC, và có xu hướng sản xuất quá mức so với các cam kết của mình như một phần của thỏa thuận OPEC +. Nhìn rộng hơn, Iraq đã tăng thêm hơn 2 triệu thùng/ngày trong thập kỷ qua, một trong những nguồn tăng trưởng nguồn cung lớn nhất thế giới (ngoài Mỹ), và đặt mục tiêu tăng tốc lên tới 6,5 triệu thùng/ngày vào năm 2022.
Trong bối cảnh cuộc xung đột giữa Mỹ và Iran còn mờ nhạt, có thể người Iraq phải trả giá vì một loạt các cuộc tấn công khác nhau có thể sẽ diễn ra trên đất Iraq. Điều đó cũng có nghĩa là ngành dầu mỏ Iraq vẫn gặp rủi ro. ExxonMobil và Chevron gần đây đã sơ tán nhân viên Mỹ của họ khỏi đất nước, trong khi vẫn để các công nhân Iraq làm việc tại cơ sở dầu mỏ. Việc sơ tán này có thể là tạm thời, nhưng nó có thể có tác động lớn hơn nếu nhân viên nước ngoài không thể quay lại.
“Tình hình trong khu vực vẫn còn dễ tổn thương và khả năng leo thang vẫn không thể loại trừ,” Commerzbank viết trong một báo cáo. “Theo quan điểm của chúng tôi, điều này biện minh cho một phí bảo hiểm rủi ro, vì vậy giá dầu có khả năng duy trì ở một mức tăng bất chấp tình hình nguồn cung không bị thắt chặt.”
Thị trường dầu thừa cung
Giá dầu đã tăng trong tháng trước vụ ám sát Soleimani, được thúc đẩy cao hơn bởi sự tan băng trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung Quốc. Nhưng giá cũng tăng vì các quỹ phòng hộ và các nhà quản lý tiền khác đổ xô vào đặt cược giá tăng trong thị trường dầu tương lai. Các động thái đầu cơ có thể đẩy giá lên cao, nhưng chúng cũng làm tăng tỷ lệ đặt cược của một đợt quay trở lại theo hướng khác một khi niềm tin thay đổi. Sự thay đổi trong niêm tin đó đã diễn ra sau khi giảm leo hôm thứ Tư. Vị thế của trader được cho là bắt đầu lệch đi; sự yên ả trong những căng thẳng khu vực hôm thứ Tư có khả năng góp phần dẫn đến một sự thanh lý các cược tăng, kéo giá xuống.
Tuy nhiên, thị trường thực tế cũng được cung cấp tốt. Đá phiến của Mỹ tiếp tục phát triển, mặc dù với tốc độ chậm hơn nhiều. Các quốc gia ngoài OPEC khác cũng đang bổ sung nguồn cung mới, chẳng hạn như Na Uy và Brazil. Hơn nữa, ngay cả khi có sự gián đoạn nguồn cung, OPEC + giữ khoảng 2 triệu thùng/ngày của nguồn cung không đưa vào thị trường, có thể được mở lạii hầu như chỉ sau một đêm. Saudi có một phần năng lực thặng dư khác mà nước này có thể sử dùng khi có nhu cầu.
Trong năm 2020, IEA ước tính rằng thị trường dầu mỏ vẫn sẽ có thặng dư nguồn cung trong quý đầu tiên ở mức khoảng 0,7 triệu thùng/ngày, thậm chí đã bao gồm cả cắt giảm OPEC + đã được thỏa thuận vào tháng 12. Nói tóm lại, thị trường dầu mỏ không phải là không có rủi ro nguồn cung, nhưng miễn là không có sự gián đoạn lớn, thị trường có thể được cung cấp tốt vào đầu năm nay.
Nguồn: xangdau.net