Giá dầu thế giá»›i vẫn nằm ở mức thấp ká»· lục. Äã có má»™t số ý kiến lo lắng ngân sách cá»§a VN sẽ bị ảnh hưởng và đỠxuất tăng thuế nháºp khẩu xăng hay cắt giảm sản lượng khai thác...
 |
Giá xăng giảm sẽ có tác động tích cá»±c lên ná»n kinh tế bởi kéo nhiá»u nhóm mặt hàng giảm theo - Ảnh: Hữu Khoa |
Tuy nhiên, má»™t câu há»i vẫn chưa có cÆ¡ quan nào trả lá»i thấu Ä‘áo là khi dầu giảm 1 USD, ná»n kinh tế sẽ tạo ra bao nhiêu việc làm, GDP tăng bao nhiêu?
Xăng trong nước chưa giảm theo thế giá»›i Chiá»u 18-12 trên thị trưá»ng châu Á, giá dầu hồi phục nhẹ vá»›i việc tăng 0,03 USD/thùng, tương đương 0,05%, lên mức 56,5 USD/thùng, theo số liệu từ Bloomberg. Riêng giá nháºp khẩu xăng A92 từ Singapore vá» VN Ä‘ang ở mức 64,79 USD/thùng, tương đương 8.657,41 đồng/lít. Vá»›i mức giá nháºp Ä‘ó, cá»™ng các khoản thuế, phí, giá cÆ¡ sở Ä‘ang ở mức 18.000 đồng/lít. So sánh vá»›i giá bán lẻ hiện 19.930 đồng/lít, doanh nghiệp đầu mối Ä‘ang lãi khoảng 1.930 đồng/lít. Như váºy, tính từ lần giảm gần nhất hôm 6-12, giá cÆ¡ sở VN giảm được gần 10% trong khi giá bán lẻ vẫn giữ nguyên. Trong cùng thá»i gian, giá dầu thế giá»›i giảm 14,19% và giá xăng nháºp từ Singapore giảm gần 14%, theo Bloomberg. Theo ông Äặng Văn Hoài - phó phòng kinh doanh xăng dầu Xí nghiệp bán lẻ xăng dầu Petrolimex 2, hiện thuế nháºp khẩu xăng Ä‘ang ở mức 27%, diesel ở mức 23%. Há»’NG QUÝ |
Tuổi Trẻ xin giá»›i thiệu góc nhìn cá»§a GS.TS Trần Ngá»c ThÆ¡ - trưởng khoa tài chính Äại há»c Kinh tế TP.HCM.
Giải quyết bài toán giá xăng dầu giảm cần phải đặt trong bài toán tổng thể và dài hạn, chứ không nên loay hoay vá»›i các phương án trong ngắn hạn là tăng thuế nháºp khẩu xăng dầu hoặc giảm khai thác dầu thô trong nước.
Vá»›i tình hình như hiện nay, giá dầu thế giá»›i dá»± báo còn giảm nữa, Ä‘iá»u này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách. Tuy nhiên, nếu tăng thuế nháºp khẩu xăng có khi lại dẫn đến má»™t mối lo khác lá»›n hÆ¡n nhiá»u, tất cả gánh nặng lại trút lên vai ngưá»i dân và ná»n kinh tế. Còn giảm khai thác dầu trong nước cho xuất khẩu là chuyện đương nhiên vì vấn đỠcân bằng cung cầu xăng dầu chung trên toàn thế giá»›i.
Khi đỠxuất giải pháp tăng thuế nháºp khẩu, Bá»™ Tài chính chỉ má»›i thiên hoàn toàn vá» bù đắp thất thu ngân sách do giá xăng dầu xuất khẩu giảm.
Vừa qua, Bá»™ Tài chính đưa ra công luáºn thông tin nếu giá dầu bình quân trong năm giảm 1 USD sẽ làm thất thu ngân sách 1.000 tỉ đồng và từ Ä‘ó như ngầm mặc định hướng đến giải pháp tăng thuế nháºp khẩu xăng dầu vá»›i nhiá»u hệ lụy chung cho cả ná»n kinh tế, mặc dù có thể giải quyết ná»—i Ä‘au tạm thá»i trước mắt.
Theo tôi, Ä‘áng lý ra thông tin quan trá»ng nhất mà Bá»™ Tài chính phải công bố là nếu 1 USD giá dầu giảm Ä‘i sẽ làm tăng trưởng bao nhiêu phần trăm GDP, giảm bao nhiêu phần trăm lạm phát và giảm bao nhiêu phần trăm thất nghiệp trong má»™t vài năm sắp đến?
Nếu có được những thông tin này hoặc các tổ chức nghiên cứu có uy tín đưa ra, xem như giải pháp tăng thuế nháºp khẩu xăng dầu hoàn toàn không khả thi do chỉ má»›i tính đến giải pháp trước mắt. Vì váºy, vá»›i các đỠxuất vá»™i vã chỉ hướng đến các mục tiêu ngắn hạn ngay trong lúc này cần phải được loại trừ bởi chỉ có thể giải quyết được ná»—i Ä‘au trước mắt.
Äể có thể truyá»n dẫn việc giảm giá xăng dầu trên thế giá»›i và tạo ra tăng trưởng, giảm lạm phát và thất nghiệp, thì giá bán lẻ xăng dầu trong nước phải tiệm cáºn vá»›i giá xăng dầu thế giá»›i. Tuy nhiên, Ä‘ây là Ä‘iá»u mà các cÆ¡ quan chức năng chưa nói đến trong các giải pháp cá»§a mình.
Nếu giá xăng dầu trong nước vẫn còn được độc quyá»n bởi má»™t số doanh nghiệp nhà nước và Ä‘iá»u hành theo cách không minh bạch như bức xúc cá»§a dư luáºn trong thá»i gian qua, vá»›i việc giá xăng dầu trong nước chỉ giảm nhá» giá»t, sẽ khó có chuyện ná»n kinh tế được hưởng lợi chung mà ngược lại lợi ích từ việc giảm giá xăng dầu thế giá»›i sẽ rÆ¡i vào “túi” má»™t nhóm doanh nghiệp độc quyá»n.
Các nghiên cứu trên thế giá»›i cho thấy giá xăng dầu chỉ truyá»n dẫn vào ná»n kinh tế để tạo ra tăng trưởng ổn định khi giá xăng dầu phải dá»±a trên cÆ¡ sở thị trưá»ng.
Tá»± do hóa thị trưá»ng xăng dầu cần phải được đặt ra ngay trong lúc này và thá»i Ä‘iểm này chính là cÆ¡ há»™i tốt nhất khi giá xăng dầu thế giá»›i giảm liên tục và còn có khả năng giảm tiếp. Như váºy Ä‘iá»u kiện để giá xăng dầu truyá»n dẫn Ä‘em lại lợi ích tối Ä‘a nhất cho ná»n kinh tế là kết thúc độc quyá»n kinh doanh xăng dầu chứ không phải là bài toán tăng thuế.
Tất nhiên cÅ©ng sẽ có ngưá»i đặt câu há»i ngược lại, váºy nếu sau này giá xăng dầu tăng lên sẽ làm giảm tăng trưởng thì sao? Kết quả này là Ä‘iá»u đương nhiên. Tuy nhiên, cần phải lưu ý là nếu giá xăng dầu thế giá»›i trong tương lai có tăng rồi cÅ©ng sẽ giảm theo cÆ¡ chế thị trưá»ng.
Lúc bấy giá» doanh nghiệp và ngưá»i dân sẽ dá»±a trên các thông tin tá»± do này để gia giảm kế hoạch kinh doanh cá»§a mình phù hợp vá»›i từng chu kỳ kinh tế và từng diá»…n biến cá»§a cú sốc giá xăng dầu thế giá»›i.
Còn hiện tại giá xăng dầu trong nước lên xuống như thế nào trong tương lai hoàn toàn nằm trong chá»§ Ä‘ích cá»§a các cÆ¡ quan chức năng và các doanh nghiệp kinh doanh độc quyá»n, cách xa vá»›i giá xăng dầu thế giá»›i, sẽ rất khó cho ngưá»i dân và doanh nghiệp lên kế hoạch cho chính mình?
Ngay khi viết bài này, tình cá» má»™t ngưá»i nông dân ở Bến Tre đặt câu há»i vá»›i tác giả: cách Ä‘ây nhiá»u năm khi giá xăng dầu thế giá»›i khoảng 80 USD/thùng, giá xăng trong nước trên dưới 10.000 đồng/lít, nay giá xăng thế giá»›i giảm còn khoảng 55 USD/thùng thì Ä‘áng lý giá xăng trong nước cÅ©ng phải trở vá» vá»›i giá trước Ä‘ây chứ?
Äây là câu há»i khá hay xin chuyển đến các cÆ¡ quan chức năng để thấy giải quyết bài toán giá xăng dầu phải dá»±a trên những bức xúc cá»§a ngưá»i dân và lợi ích toàn cục cá»§a ná»n kinh tế, chứ không chỉ cứ chăm chăm vào bài toán ngân sách và độc quyá»n.
Nguồn tin: TT