25/6, dầu thô tăng lên trên 70$/thùng và gas cÅ©ng lên giá sau khi quân đội tấn công má»™t đưá»ng ống cá»§a Royal Dutch Shell Plc, đưá»ng ống này cung dầu cho má»™t trạm xuất khẩu cá»§a Nigeria, nước khai thác dầu má» lá»›n nhất châu Phi.
Phong trào CM giải phóng châu thổ sông Niger, hay MEND, cho biết há» Ä‘ã tấn công má»™t đưá»ng ống váºn chuyển dầu tá»›i trạm Bonny cá»§a Shell. Exxon Mobil Corp Ä‘ã Ä‘óng cá»a má»™t nhà máy sản xuất chất xúc tác dá»… cháy nổ ở Baytown, Texas vào ngày 24/6, má»™t viên chức cá»§a táºp Ä‘oàn cho biết. Valero Energy Corp và Marathon Oil Corp, cho biết các nhà máy lá»c dầu cá»§a hỠở thành phố Texas trong cùng ngày 24/6 Ä‘ã xảy ra tình trạng mất Ä‘iện.
“Những ngưá»i mua Ä‘ã quay trở lại kiểm soát thị trưá»ng,” Tom Bentz, má»™t nhà phân tích cá»§a BNP Paribas Commodity Futures Inc. ở New York cho biết. “Cuá»™c tấn công ở Nigeria Ä‘ã khiến giá chợt tăng cao hÆ¡n. Có má»™t vài vấn đỠvá»›i các nhà máy lá»c dầu, ví dụ như mất Ä‘iện tại nhà máy ở thành phố Texas cá»§a Valero, những chuyện này cÅ©ng Ä‘ã tác động làm tăng giá.”
Trên sàn New York Mercantile Exchange, dầu thô giao tháng 8 Ä‘ã tăng 1,56$, hay 2,3% lên 70,23$/thùng lúc 2h59 chiá»u, mức giá cuối phiên cao nhất kể từ ngày 18/6. Tính ra tá»›i thá»i Ä‘iểm này giá Ä‘ã tăng 57%, giảm 4,1% so vá»›i mức cao nhất trong 7 tháng hôm 11/6 (73,23$/thùng).
Xăng giao tháng 7 ở New York cÅ©ng tăng 5,58$/thùng, hay 3%, kết thúc phiên giao dịch ở mức 1,8983$/gallon. Äây là lần tăng mạnh nhất kể từ ngày 4/6.
Nhà máy lá»c dầu vá»›i chất xúc tác dá»… nổ cá»§a Exxon, má»™t đơn vị sản xuất xăng, Ä‘ã Ä‘óng cá»a vào muá»™n ngày 24/6 sau sá»± kiện vá» tháp làm lạnh/ Các nhà máy khác có liên quan tá»›i tháp làm lạnh này cÅ©ng Ä‘ang hoạt động vá»›i công suất thấp hÆ¡n, má»™t viên chức cá»§a công ty cho biết.
Má»™t sá»± cố vá» thiết bị Ä‘ã gây ra sá»± rò rỉ hidro sulfide (H2S) tại nhà máy Baytown và khiến nhà máy này phải Ä‘óng cá»a. Dave Bary, má»™t ngưá»i phát ngôn cá»§a Tổ chức bảo vệ môi trưá»ng EPA, cho biết.
Baytown, nhà máy lá»c dầu lá»›n nhất tại Mỹ, có thể sản xuất vá»›i 563000 thùng dầu/ngày, theo dữ liệu do Bloomberg thu tháºp.
Nhà máy cá»§a Valero, Ä‘óng dá»c theo con kênh Houston Ship Channel, có thể lá»c 210000 thùng dầu/ngày, theo bá»™ Năng lượng Hoa Kỳ. Nhà máy Marathon thì có thể lá»c khoảng 81500 thùng/ngày.
Từ tháng 12/2005 giá dầu Ä‘ã được thúc đẩy tăng lên và cung giảm do hành động cá»§a quân đội ở châu thổ sông Niger, khu vá»±c khai thác dầu chính cá»§a Nigeria. MEND Ä‘ã đẩy mạnh má»™t chiến dịch phá hoại ở khu vá»±c này do má»™t sá»± kích động cá»§a quân đội bắt đầu từ tháng trước.
Các chiến binh này Ä‘ã phá há»§y đưá»ng ống Bille-Krakrama trong thá»i gian ngắn, làm gián Ä‘oạn việc cung ứng từ nhà máy Cawthorne 1,2 và 3 trạm bÆ¡m dầu cá»§a Shell, ngưá»i phát ngôn Jomo Gbomo cá»§a MEND cho biết. Má»™t ngưá»i phát ngôn cá»§a Shell Ä‘ã xác nháºn má»™t cuá»™c tán công vào má»™t nhánh cá»§a đưá»ng ống này, nhưng không cho biết sản xuất có bị gián Ä‘oạn bởi sá»± kiện này hay không.
Hãng dầu quốc doanh cá»§a Nigeria cho biết há» Ä‘ã Ä‘óng cá»a nhà máy lá»c dầu Warri công suất 125000 thùng/ngày cá»§a há» sau khi cuá»™c tấn công làm đứt đưá»ng ống Chanomi Creek. Thêm 2 nhà máy nữa ở phía Ä‘ông cÅ©ng Ä‘ang có kế hoạch ngừng hoạt động để bảo dưỡng, Levi Ajuonuma, ngưá»i phát ngôn cá»§a Nigerian National Petroleum Corp cho biết.
“Tình hình ở Nigeria rất có thể sẽ trở nên tồi tệ hÆ¡n trước khi có sá»± cải thiện,” Michael Lynch , chá»§ tịch Strategic Energy & Economic Research ở Winchester, Massachusetts, cho biết. “Trên thị trưá»ng dầu vẫn Ä‘ang có lãi, nhưng ít hÆ¡n cách Ä‘ây vài năm, bởi cung nhiá»u hÆ¡n để thay thế bất cứ những thùng dầu bị lỡ nào.”
Dầu cÅ©ng tăng do chứng khoán tại Mỹ tăng lên ngày thứ 3 liên tiếp và dollar Mỹ giảm so vá»›i euro. Chỉ số S&P 500 Index Ä‘ã tăng 1,9% lên 918,45 Ä‘iểm. Chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones tăng 2% lên 465,07 Ä‘iểm.
Dollar giảm khiến những nguyên liệu thô như dầu hay vàng trở thành mặt hang đầu tư thay thế hấp dẫn. USD Ä‘ã giảm 0,5% lên 1,3993$/euro, so vá»›i hôm qua là 1,393$/eurro.
Tồn kho tại Mỹ
Tồn kho tại Mỹ tuần trước Ä‘ã giảm 3,87 triệu thùng xuống còn 353,9 triệu, mức thấp nhất kể từ hồi tháng 3, bá»™ Năng lượng cho biết. Trong 7 tuần vừa qua cung Ä‘ã giảm trong 6 tuần, tuy nhiên vẫn cao hÆ¡n 17% so vá»›i cách Ä‘ây 1 năm.
Cung tại Cushing, Oklahoma, nÆ¡i dá»± trữ dầu thô WTI giao dịch tại New York, Ä‘ã giảm 733000 thùng trong tuần trước xuống còn 28,2 triệu, mức thấp nhất kể từ tuần kết thúc ngày 26/12.
“Lần giảm cung mạnh nhất ở Cushing chắc chắn sẽ tác động đến sàn Nymex,” Rick Mueller, má»™t giám đốc thị trưá»ng tại Energy Security Analysis Inc. ở Wakefield, Massachusetts, cho biết.
Cung xăng tuần trước lại tăng 3,87 triệu lên 208,9 triệu thùng, bá»™ năng lượng cho biết. Công suất hoạt động cá»§a các nhà máy lá»c dầu năm nay Ä‘ã ở mức cao nhất, và nhu cầu nhiên liệu giảm 5,5%, mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 1.
“Năm nay giá Ä‘ã có cú tăng rất ‘ấn tượng’” Paul Crovo, má»™t nhà phân tích dầu má» tại Philadelphia cá»§a PNC Capital Advisor, cho biết. “Vào ná»a cuối năm 2009 hoặc đầu năm 2010, có thể sẽ thấy nhu cầu tăng. Theo Ä‘ó thị trưá»ng sẽ thặt chặt hÆ¡n và giá có thể tăng cao hÆ¡n.”
Dầu thô Brent giao tháng 8 trên sàn ICE Future Europe kết thúc phiên tăng 1,45$/thùng, hay 2,1% lên 69,78$/thùng.
Lượng dầu thô giao dịch trên sàn Nymex tại New York lúc 3h06 chiá»u ngày hôm qua là 411646 triệu hợp đồng. Tổng cá»™ng cả ngày hôm qua là 382404 hợp đồng, thấp nhất kể từ ngày 22/5, giảm 23% so vá»›i mức trung bình trong 3 tháng qua. Lúc mở cá»a là 1,12 triệu hợp đồng.