Hoạt Ä‘á»™ng thăm dò, khai thác dầu lá»­a và khí đốt ở vịnh Bengal Ä‘ang được mời thầu cho những khu vá»±c vốn có tranh chấp giữa Bangladesh và Myanmar. Giải pháp hòa bình này Ä‘ang được tán dÆ°Æ¡ng là má»™t khuôn mẫu cho những vụ tranh chấp tÆ°Æ¡ng tá»± về chủ quyền biển đảo giữa Trung Quốc vá»›i các nÆ°á»›c láng giềng. 

Myanmar và Bangladesh chấp thuận phán quyết của tòa án quốc tế về tranh chấp lạnh hải

Bangladesh và Myanmar Ä‘ang náo nức chờ đợi hồ sÆ¡ đấu thầu của các công ty nÆ°á»›c ngoài để thăm dò các lô dầu lá»­a và khí đốt trong vùng vịnh Bengal. Khu vá»±c này hầu nhÆ° chÆ°a được khai thác vì má»™t vụ tranh chấp gay gắt kéo dài 30 năm qua, vốn Ä‘ã gây ra những vụ giằng co rất căng thẳng giữa hải quân hai nÆ°á»›c. NhÆ°ng vào năm 2009, họ đồng ý Ä‘Æ°a vụ tranh chấp ra trÆ°á»›c Tòa án Quốc tế về Luật Biển. Tháng 3/2012, tòa án Ä‘ã phân định lãnh thổ của Ä‘ôi bên và sá»± phân định Ä‘ó Ä‘ã được cả hai nÆ°á»›c chấp nhận.

Ông Philippe Goutier, má»™t viên chức của Tòa án Luật Biển, nói rằng giờ Ä‘ây có nhiều nhà đầu tÆ° và công ty dầu khí nÆ°á»›c ngoài bày tỏ ý muốn tham gia hoạt Ä‘á»™ng thăm dò và khai thác dầu khí ở vịnh Bengal. Ông nói: “Các công ty muốn có được sá»± an toàn trÆ°á»›c khi họ được cấp phép. An toàn pháp lý là yếu tố đầu tiên mà các công ty tÆ° nhân cÅ©ng nhÆ° các công ty công cần phải lÆ°u ý khi muốn khai thác tài nguyên của má»™t khu vá»±c nào Ä‘ó”.

Tòa án quyết định dành cho Bangladesh phần lãnh hải lá»›n hÆ¡n phần lãnh thổ, trong khi Myanmar thì ngược lại, phần lãnh thổ lá»›n hÆ¡n lãnh hải. Tuy có tin nói rằng má»™t số giá»›i chức Myanmar không hài lòng vá»›i thỏa thuận này, nhÆ°ng ông Goutier cho biết cả hai bên đều thỏa mãn và họ Ä‘ã bày tỏ cảm giác nhẹ nhõm khi thấy vụ tranh chấp rốt cuá»™c Ä‘ã được giải quyết. Ông Goutier cho hay tòa án sẵn sàng phân xá»­ những vụ tranh chấp tÆ°Æ¡ng tá»± đối vá»›i những vùng biển có nhiều tài nguyên ở Biển Đông, Hoa Đông… khi nào các bên có tranh chấp sẵn sàng làm nhÆ° vậy.

Má»™t giàn khoan trên vịnh Bengal

Bắc Kinh và Tokyo Ä‘ang vÆ°á»›ng vào má»™t cuá»™c giằng co kịch liệt về chủ quyền má»™t nhóm đảo nhỏ mà Trung Quốc gọi là Điếu NgÆ°, còn Nhật Bản gọi là Senkaku. Hồi đầu năm 2012, quan hệ giữa Trung Quốc và Philippines Ä‘ã bị suy sụp sau khi các tàu bè của Ä‘ôi bên đối đầu vá»›i nhau vì má»™t khu vá»±c có tranh chấp ở Biển Nam Trung Hoa.

Những vụ việc vừa kể Ä‘ã làm gia tăng sá»± lo ngại của cá»™ng đồng quốc tế, đặc biệt là Mỹ - nÆ°á»›c có hiệp Æ°á»›c phòng thủ chung vá»›i Nhật Bản và Philippines. Đô đốc Samuel Locklear của hải quân Mỹ má»›i Ä‘ây Ä‘ã đến thăm Bangladesh. Ông ca ngợi thỏa thuận về lãnh thổ giữa nÆ°á»›c này vá»›i Myanmar và gọi Ä‘ó là má»™t mô thức tuyệt vời để giải quyết những vụ tranh chấp lãnh thổ vá»›i Trung Quốc.

Ông Samuel Locklear Ä‘ã lập lại nhận định Ä‘ó trong cuá»™c tiếp xúc vá»›i báo chí ở BangKok ngày 16/10: “Những vụ tranh chấp này cần được quản lý vá»›i má»™t phÆ°Æ¡ng thức hòa bình. Việc giải quyết phải được thá»±c hiện mà không có sá»± cưỡng bức Ä‘áng kể, và chúng tôi mong muốn những vụ tranh chấp được phân xá»­ thông qua má»™t cÆ¡ chế của nguyên tắc pháp lý. Và chúng ta Ä‘ã có những cÆ¡ chế để làm việc Ä‘ó. Chúng tôi mong rằng các bên liên hệ ở Biển Đông xem xét tá»›i thỏa thuận giữa Myanmar và Bangladesh”.

Tuy nhiên, các nhà phân tích nói rằng tranh chấp ở Biển Đông phức tạp hÆ¡n nhiều so vá»›i vụ tranh chấp ở vịnh Bengal. Trung Quốc là má»™t cường quốc Ä‘ang lên và Ä‘òi chủ quyền hầu nhÆ° toàn bá»™ Biển Đông, nÆ¡i mà Brunei, Malaysia, Philippines, Việt Nam và vùng lãnh thổ Đài Loan cÅ©ng tuyên bố có chủ quyền từng phần. Bắc Kinh nói rằng họ không muốn chấp nhận sá»± phân xá»­ quốc tế và chỉ muốn giải quyết thông qua các cuá»™c Ä‘àm phán song phÆ°Æ¡ng.

Nhà phân tích Philip Andrews-Speed thuá»™c Viện Nghiên cứu Năng lượng ở Singapore nói rằng những yếu tố Ä‘á»™c Ä‘áo Ä‘ã giúp Bangladesh và Myanmar đạt được thỏa thuận Ä‘ó là “cách thức cai trị ở Myanmar Ä‘ã có sá»± thay đổi. Đây là má»™t Ä‘á»™ng lá»±c má»›i. Điều này cho phép Myanmar có sá»± cởi mở hÆ¡n trÆ°á»›c và nhận được sá»± tín nhiệm nhiều hÆ¡n từ nÆ°á»›c láng giềng Bangladesh”.

Ông Andrews-Speed cho hay: “Khi chúng ta so sánh hai nÆ°á»›c này vá»›i những vụ tranh chấp khác Ä‘ang tồn tại ở Đông Á, chúng ta sẽ thấy Ä‘ây là hai nÆ°á»›c rất nghèo. Cả Ä‘ôi bên không bên nào mÆ°u tìm vị thế bá chủ trong khu vá»±c. Và vì vậy, tôi nghÄ© rằng, hai nÆ°á»›c tÆ°Æ¡ng đối ngang hàng vá»›i nhau đạt được thỏa thuận để phục vụ lợi ích của Ä‘ôi bên là má»™t việc dá»… dàng hÆ¡n”.

Tuy có sá»± phấn khởi nhÆ° vậy nhÆ°ng theo ông Andrew-Speed, có thể phải mất nhiều năm má»›i biết được khu vá»±c này có bao nhiêu dầu lá»­a và khí đốt và sẽ cần có những cÆ¡ sở hạ tầng nhÆ° thế nào vận chuyển số tài nguyên khai thác được.

Nguồn tin: TNHK