Nguồn: Vnexpress

Chuẩn bị báo cáo thẩm tra Nhà máy lọc dầu Dung Quất để trình Quốc há»™i ít ngày nữa, các thành viên trong ban soạn thảo Ä‘ang cân nhắc lá»±a từng từ ngữ để diá»…n đạt những kết quả cÅ©ng nhÆ° mặt hạn chế, tồn tại.

Chiều 18/10, Phó chủ tịch Quốc há»™i – Nguyá»…n Đức Kiên cùng nhiều đại biểu và thành viên Chính phủ, đại diện các bá»™ ngành Ä‘ã có buổi ngồi rà soát lại bản báo cáo nghiệm thu dá»± án Nhà máy Lọc dầu Dung Quất trÆ°á»›c khi Ä‘Æ°a ra Quốc há»™i trong kỳ họp tá»›i. Mở đầu cuá»™c họp, Phó chủ tịch Nguyá»…n Đức Kiên Ä‘ã lÆ°u ý rằng dá»± án này kéo dài 13 năm và má»›i qua giai Ä‘oạn đầu tÆ° nên còn quá sá»›m để Ä‘Æ°a ra các ý kiến nhận xét hiệu quả hay chÆ°a hiệu quả. Do vậy, báo cáo cần nhìn nhận vào những cái được và chÆ°a được để chọn lá»±a lời lẽ mềm mẠi nhất để “không khen quá Ä‘áng và chê quá Ä‘à”. Ông Kiên cho rằng nếu khen quá sẽ khiến dÆ° luận không đồng tình mà nếu quá chê sẽ phủ nhận công sức của những người thá»±c hiện dá»± án. HÆ¡n nữa, dá»± án kéo dài tá»›i 13 năm kinh qua vài nhiệm kỳ Quốc há»™i và trải qua các đời lãnh đạo khác nhau, nếu chê quá thì những người tiền nhiệm phải nghe còn khen quá sẽ khiến chỉ thấy thành tích mà không thấy những tồn tại.

Tuy nhiên, không ít đại biểu có mặt trong cuá»™c họp đều băn khoăn về những ná»™i dung được thể hiện trong bản báo cáo. Nhiều đại biểu cho rằng bản dá»± thảo báo cáo dù dài tá»›i 41 trang và 5 chÆ°Æ¡ng nhÆ°ng vẫn chÆ°a diá»…n đạt được hết những Ä‘iều các đại biểu quan tâm. Nếu không chỉnh sá»­a, bổ sung khi ra trình bày trÆ°á»›c Quốc há»™i có thể sẽ bị nhiều ý kiến phản đối.

Ông LÆ°Æ¡ng Văn Kết, Phó vụ trưởng Vụ Kinh tế Công nghiệp, Bá»™ Kế hoạch và Đầu tÆ° cho rằng vá»›i tổng giá trị dá»± kiến quyết toán là 43.000 tá»· đồng, thấp hÆ¡n tổng mức đầu tÆ° được duyệt là 51.000 tá»· đồng trong khi dá»± án bị chậm tiến Ä‘á»™, thời gian thá»­ nghiệm kéo dài. Vì thế, bản báo cáo rõ ràng là có sá»± mâu thuẫn.

“Khi có sá»± cố và phải kéo dài thời gian chạy máy thì càng phải thiệt hại chứ không phải là có lợi. Kéo dài hÆ¡n 2 tháng trời, không vận hành thÆ°Æ¡ng mại mà lại làm giảm vốn đầu tÆ° thì vô lý”, ông này nói.

Trong báo cáo của Chính phủ thể hiện chủ đầu tÆ° tiết kiệm được 11% so vá»›i tổng mức đầu tÆ° được duyệt, và hiệu quả cao hÆ¡n thá»±c tế. “Dá»± án kéo dài 13 năm mà lại hiệu quả quá thì rất Ä‘áng ngạc nhiên. Theo tôi má»™t dá»± án càng kéo dài thì chúng ta càng thiệt chứ không thể nói là được lợi cả”, ông này nhận xét.

Đồng tình vá»›i quan Ä‘iểm này, đại diện Bá»™ Xây dá»±ng có mặt trong cuá»™c họp cÅ©ng nhấn mạnh: "Má»™t dá»± án mà kéo dài tá»›i 13 năm thì không nói là thành công được. Tuy nhiên, cÅ©ng phải xét thá»±c tế tiềm lá»±c về tài chính, con người của VN hạn chế nên dá»± án bị chậm. Do Ä‘ó, trong báo cáo cần thể hiện được những khó khăn này để Quốc há»™i và dÆ° luận hiểu được".

Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh, Ủy viên Thường trá»±c Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường cho rằng những gì mà Nhà máy Lọc dầu Dung Quất đạt được thì báo cáo Ä‘ã ghi nhận. Do vậy, không nên quá nhấn mạnh vào những thành tích Ä‘ã đạt được. “Trách nhiệm của chúng ta là giải quyết hậu quả của những năm tháng trÆ°á»›c Ä‘ây, dù là nhỏ cÅ©ng phải Ä‘ánh giá và rút ra bài học kinh nghiệm. Đôi khi là cái nhỏ thôi nhÆ°ng không Ä‘ánh giá, phân tích, chúng ta cÅ©ng sẽ phải trả giá đắt”, bà Khánh nói.

Bà Khánh nhấn mạnh xây dá»±ng nhà máy Dung Quất là má»™t phần không nhỏ công sức tiền bạc của người dân Ä‘óng góp. Do vậy, cần phải xem xét đến đời sống của nhân dân ở khu vá»±c có nhà máy, Ä‘iều kiện, cuá»™c sống của họ có ổn định không... “Đặc biệt, chúng ta cần phải thu xếp công ăn việc làm cho bà con vào làm việc ở nhà máy. Tôi đề nghị báo cáo thẩm tra cần có số liệu và Ä‘ánh giá cẩn thận chi tiết, tránh trường hợp dân khiếu kiện, khiếu nại vì cho rằng đền bù chÆ°a thỏa Ä‘áng”, bà Khánh nhấn mạnh.

Theo bà, Chính phủ và Quốc há»™i không thể “xuê xoa” làm mềm hóa vấn đề bằng các câu từ. Trong báo cáo cần phải thể hiện rõ trách nhiệm thuá»™c về ai để tránh khi Ä‘Æ°a ra Quốc há»™i, các đại biểu sẽ phản đối.

Phó chủ tịch Há»™i đồng Dân tá»™c – Mã Điền Cá»­ cÅ©ng cho rằng báo cáo cần Ä‘ánh giá tổng thể chặng dài xây dá»±ng nhà máy cho đến khi ra đời sản phẩm đầu tiên trong vòng 13 năm. Dá»± thảo báo cáo hiện tại Ä‘ã nêu được những vấn đề đạt được và chÆ°a đạt được nhÆ°ng cÅ©ng cần phải rút ra được những bài học, kinh nghiệm. Trong Ä‘ó có nguyên nhân chủ quan, khách quan và trách nhiệm của Chính phủ trong Ä‘iều hành, có tính phản biện cao má»›i thuyết phục được các đại biểu Quốc há»™i. “Đồng thời, trong báo cáo cần nêu bật được trong giai Ä‘oạn tiếp theo, chúng ta sẽ làm gì và những kinh nghiệm rút ra là gì”, ông CÆ° nhấn mạnh.

TrÆ°á»›c băn khoăn của các đại biểu, Bá»™ trưởng Công ThÆ°Æ¡ng – VÅ© Huy Hoàng cho biết dá»± thảo báo cáo này Ä‘ã được Thủ tÆ°á»›ng xem xét và thông qua. “Những băn khoăn của các đại biểu sẽ được chúng tôi tiếp thu và báo cáo Thủ tÆ°á»›ng chỉnh sá»­a. Tất nhiên, tôi cÅ©ng nhận thấy bản báo cáo hiện tại còn quá tập trung vào những cái Ä‘ã đạt được, chÆ°a Ä‘ánh giá nhiều cái còn tá»™n tại. Chúng tôi sẽ rút kinh nghiệm và chỉnh sá»­a”, Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng nói.

Theo ông, dá»± án kéo dài tá»›i 13 năm, trong khoảng thời gian ấy, tình hình kinh tế biến Ä‘á»™ng và rất nhiều sá»± kiện xảy ra, do Ä‘ó cần phải cân nhắc, Ä‘ánh giá cho phù hợp. Do Ä‘ó, báo cáo cÅ©ng sẽ được sá»­ dụng các từ ngữ “mềm” hÆ¡n để tránh nói quá về thành tích hoặc chê quá những cái chÆ°a làm được.

Khác vá»›i sá»± Ä‘iềm tÄ©nh của Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng, Chủ tịch Tập Ä‘oàn Dầu khí Quốc gia VN (Petrovietnam) – Đinh La Thăng lại phản ứng ra mặt trÆ°á»›c những ý kiến phản biện. Ông cho rằng các đại biểu đến Ä‘ây để nghe báo cáo chứ không phải đến để phản đối. Bởi lẽ, báo cáo Ä‘ã được Thủ tÆ°á»›ng duyệt sau khi lấy ý kiến tất cả các bá»™ ngành và soạn thảo. “Các bá»™ ngành Ä‘ã đồng ý giờ đến Ä‘ây để phản biện là không thể chấp nhận được. Tôi đề nghị Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng cần có ý kiến nhắc nhở các Ä‘Æ¡n vị có ý kiến phản đối trong cuá»™c họp này”, ông Thăng nói.

Theo ông, vá»›i má»™t dá»± án trọng Ä‘iểm và Việt Nam chÆ°a có nhiều kinh nghiệm nhÆ° Nhà máy Lọc dầu Dung Quất việc Ä‘ánh giá cái đạt được và chÆ°a đạt được cần phải thận trọng, cân nhắc. Không thể so sánh con số 1,5 tá»· Ä‘ôla của năm 2007 đến 3 tá»· Ä‘ôla của thời Ä‘iểm hiện tại. “Chúng tôi sẽ tiếp thu các ý kiến của đại biểu để chỉnh sá»­a báo cáo cho chất lượng tốt nhất. NhÆ°ng quả thật, má»™t bản báo cáo không thể thỏa mãn mấy trăm đại biểu được”, ông Thăng nói.

Kết thúc cuá»™c họp, Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường – Phan Xuân DÅ©ng cho rằng trong báo cáo ngoài việc Ä‘ánh giá hiệu quả kinh tế, hiệu quả về an ninh, quốc phòng cÅ©ng cần phân rõ các nguồn vốn vay, lãi suất trả nợ để làm rõ hÆ¡n hiệu quả. Đồng thời, cÅ©ng cần Ä‘ánh giá khả năng cạnh tranh trong lÄ©nh vá»±c lọc hóa dầu và nhập khẩu dầu mỏ sau này.

“Đây cÅ©ng không chỉ là Ä‘ánh giá hiệu quả hiện nay của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất mà còn là vấn đề mở rá»™ng công suất lên 8-10 triệu tấn và đầu tÆ° các dá»± án khác hiện nay”, ông DÅ©ng nói.