Khoảng một tuần trước, Bộ trưởng Năng lượng Ả Rập Xê Út, Hoàng tử Abdulaziz bin Salman đã gây sóng gió trong cộng đồng dầu mỏ sau khi nói với Bloomberg News rằng Ả Rập Xê Út "... sẽ là nước cuối cùng đứng vững, và mọi phân tử hydrocacbon sẽ được khai thác."

Nhận xét của bin Salman - được coi là người đàn ông quyền lực nhất trong ngành dầu khí toàn cầu - được đưa ra ngay sau thỏa thuận mới nhất của OPEC + và phản ánh những nhận định của Giám đốc điều hành Saudi Aramco, Amin Nasser, người đã bày tỏ quan điểm tương tự vào tháng 1 năm 2019.

Và điều này có thể không phải là điều dễ hiểu: Vào cuối năm 2019, Neil Atkinson, người đứng đầu ngành công nghiệp dầu mỏ và bộ phận thị trường tại Cơ quan Năng lượng Quốc tế, nói với CNBC rằng, "Nhu cầu sẽ tăng lên trong ít nhất một thập kỷ tới đối với các sản phẩm dầu mỏ, có thể lâu hơn nữa, và điều này đang củng cố vai trò của Saudi Arabia như là người đặt nền tảng trên thị trường toàn cầu, là nhà cung cấp đáng tin cậy nhất và lớn nhất trên các thị trường".

Atkinson cũng nhấn mạnh đến một lực cản khác đối với nhu cầu dầu mà hiếm khi được thảo luận: Dân số đang thu hẹp tại những nơi có nhu cầu chủ lực. Theo Atkinson, tăng trưởng dân số vẫn là động lực chính thúc đẩy nhu cầu dầu mỏ, ông ước tính nhu cầu dầu có thể đạt đỉnh vào những năm 2030.

Dân số giảm đáng ngạc nhiên

Nguồn: BBC

Trong vài năm qua, hầu hết sự chú ý của cộng đồng năng lượng đều tập trung vào các cuộc khủng hoảng dường như hiện hữu hơn chẳng hạn như biến đổi khí hậu. Bây giờ, tâm điểm là đại dịch Covid-19. Nhưng hiếm khi sự suy giảm dân số được nhắc đến như một trở ngại lớn đối với triển vọng nhu cầu dầu trong dài hạn.

Có thể là bởi vì, không giống như hai yếu tố nguy cơ còn lại, sự suy giảm dân số thực sự là một câu chuyện thành công được thúc đẩy bởi nhiều phụ nữ được đi học và làm việc hơn, cũng như tiếp cận nhiều hơn với các biện pháp tránh thai, dẫn đến việc phụ nữ chọn sinh ít con hơn. Một lý do khác là bởi vì suy giảm dân số là một quá trình chậm hơn nhiều mà toàn bộ tác động của nó có thể phải mất nhiều thập kỷ mới có thể cảm nhận được.

Nhưng đừng nhầm lẫn về điều đó: Các chuyên gia hiện đang cảnh báo dân số thế giới đang giảm với tốc độ nhanh hơn dự đoán, điều này có thể gây ảnh hưởng lớn đến các lĩnh vực chính của nền kinh tế toàn cầu, trong đó có năng lượng.

Vào đầu tháng 7, các nhà nghiên cứu tại Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe thuộc Đại học Washington cảnh báo rằng dân số suy giảm và già hóa không còn là vấn đề đối với các nền kinh tế phát triển mà thay vào đó, hầu hết thế giới hiện đang chuyển sang giai đoạn suy giảm dân số tự nhiên.

Năm 1950, phụ nữ có trung bình 4,7 con trong đời; tỷ suất sinh giảm gần một nửa xuống còn 2,4 vào năm 2017 và dự báo sẽ giảm xuống dưới 1,7 vào năm 2100.

Con số này thấp hơn rất nhiều so với 2,1 trẻ em trên một phụ nữ được coi là mức thay thế cho các quốc gia phát triển, có nghĩa là dân số toàn cầu sẽ trải qua sự thu hẹp lớn vào thế kỷ tới.

Quả thật, các nhà nghiên cứu đã dự đoán dân số toàn cầu sẽ đạt đỉnh 9,7 tỷ người vào khoảng năm 2064 trước khi giảm xuống 8,8 tỷ người vào năm 2100.

Sụt giảm dân số tại những nước tiêu thụ dầu lớn

Điều làm cho tình hình về lâu dài càng trở nên u ám đối với các nhà đầu cơ dầu giá lên là sự sụt giảm dân số lớn dự kiến diễn ra ở các nước tiêu thụ dầu khí lớn.

Vào năm 2100, Trung Quốc và Nhật Bản có thể chứng kiến dân số của họ giảm khoảng 50%. Trung Quốc là nước tiêu thụ dầu lớn thứ hai trên thế giới, với mức tiêu thụ hàng ngày ước tính khoảng 12,8 triệu thùng, trong khi Nhật Bản là nước lớn thứ tư với mức tiêu thụ hàng ngày là 4 triệu thùng.

Ấn Độ, quốc gia tiêu thụ dầu lớn thứ ba, sẽ tốt hơn một chút nhưng vẫn sẽ mất một phần tư dân số vào năm 2100. Nga, quốc gia lớn thứ 5, dự kiến ​​sẽ giảm dân số từ 15-50%.

Dân số Hoa Kỳ dự kiến ​​sẽ tăng từ mức 331 triệu hiện tại vào năm 2020 lên 404 triệu vào năm 2060, và bắt đầu đi ngang.

Khu vực đồng tiền chung châu Âu - khu vực tiêu thụ nhiều dầu như Hoa Kỳ - là một trong số ít những điểm sáng. Châu Âu dự kiến ​​sẽ tiếp tục tăng dân số từ 507 triệu người vào năm 2020 lên 708 triệu người vào năm 2075 trước khi giảm xuống 689 triệu người vào năm 2100.

Tuy nhiên, châu Âu cũng đã đặt ra một số mục tiêu khí hậu tích cực nhất thế giới, với việc Liên minh châu Âu đã công bố một loạt các đề xuất về biến đổi khí hậu nhằm thúc đẩy khối này hướng tới mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050.

Vấn đề dân số giảm có thể trở nên trầm trọng hơn do khủng hoảng già hóa.

Theo BBC, số người 80 tuổi trên thế giới dự kiến ​​sẽ tăng từ 141 triệu người hiện nay lên 866 triệu người vào năm 2100.

Tại Hoa Kỳ, số người Mỹ từ 65 tuổi trở lên sẽ tăng gần 75% vào năm 2060 từ 56,4 triệu lên 98,2 triệu. Điều này sẽ làm giảm nhu cầu xăng khoảng 5% khi nhìn vào thống kê mức sử dụng 2019 và giả định trung bình 20 dặm/gallon/ tài xế. Số dặm lái xe mỗi năm giảm đáng kể từ độ tuổi 55-64 (11.972 dặm/năm) xuống 7.646 cho độ tuổi từ 65 trở lên.

Sự già hóa cũng sẽ ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế, với mức tăng 10% dân số từ 60 tuổi trở lên ước tính sẽ làm tốc độ tăng GDP bình quân đầu người giảm 5,5%.

Tình hình tại Châu Phi

Sự gia tăng dân số nhanh chóng ở châu Phi có thể bù đắp được phần nào sự trì trệ đó nhưng có thể sẽ không đủ để ngăn chặn làn sóng này ở những nước phát triển.

Châu Phi là một trường hợp thú vị không chỉ do các dự báo nhân khẩu học trong những thập kỷ tới khác nhau theo hướng có thể quan trọng mà còn do lục địa này có dân số khổng lồ tiêu thụ 4,3 triệu thùng dầu mỗi ngày, tức là ít hơn Ấn Độ một chút.

Liên hợp quốc dự kiến ​​dân số châu Phi sẽ tăng gấp đôi từ 1,3 tỷ người vào năm 2020 lên 2,5 tỷ người vào năm 2050 và 4,3 tỷ người vào năm 2100. Liên hợp quốc tính toán rằng tỷ lệ sinh ở châu Phi - đã giảm xuống còn khoảng 4,4 từ 6,7 vào năm 1980 - sẽ mất ba thập kỷ nữa để giảm xuống dưới ba trẻ em trên một phụ nữ.

Tuy nhiên, dự báo trên đánh giá thấp tác động của sự tăng vọt số lượng trẻ em gái hiện đang đi học trên khắp các vùng rộng lớn của châu lục này. Trong những năm 1970, chưa tới một nửa số trẻ em ở vùng cận Sahara châu Phi được theo học tiểu học, nhưng tỷ lệ này hiện đã tăng lên gần như 100%.

Bài học rút ra được từ những nơi khác trên thế giới là tỷ lệ nhập học tăng mạnh như vậy cho thấy rằng không thể đánh giá thấp yếu tố này trong việc dự đoán đường cong tăng trưởng dân số. Ví dụ, phụ nữ Iran đã từ chỗ có 7 đứa con xuống còn chưa tới 2 đứa từ đầu những năm 1980 đến 2006 sau khi có sự gia tăng lớn về trình độ học vấn cho nữ giới.

Hơn nữa, mặc dù các nền kinh tế mới nổi hầu hết đã mất tích trong sự bùng nổ tiêu chuẩn Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) đang diễn ra, châu Phi đang bắt kịp với dự đoán của IMF về sự chuyển dịch đáng kể trong tiêu thụ điện năng của châu Phi sang năng lượng tái tạo vào năm 2050, với hầu hết năng lượng dự kiến ​​đến từ năng lượng mặt trời và gió vào năm 2100.

Nhìn chung, chúng ta có thể phỏng đoán rằng xu hướng dân số trên toàn cầu là mối đe dọa từ từ nhưng thực tế và ngấm ngầm đối với triển vọng nhu cầu dầu trong dài hạn, hơn cả các chính sách khí hậu ngày càng bất lợi cho dầu mỏ của chính phủ các nước trên thế giới.

Nguồn tin: xangdau.net