Dá»± thảo Nghị định thay thế Nghị định 84/2009 vá» kinh doanh xăng dầu vừa được Ä‘Æ°a ra Ä‘ã vấp phải không ít phản ứng của ngÆ°á»i tiêu dùng.
Nghị định má»›i vá» Ä‘iá»u hành xăng dầu vẫn còn nhiá»u bất lợi cho ngÆ°á»i tiêu dùng
Nhìn nháºn vá» các Æ°u Ä‘iểm của Nghị định má»›i, ông Phan Thế Ruệ, Chủ tịch Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam cho rằng: “Việc tăng giá mạnh sẽ cÆ¡ bản không còn. Nghị định má»›i có nêu nếu giá cÆ¡ sở tăng từ trên 3 - 7% doanh nghiệp phải xin ý kiến liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng. Nếu Ä‘iá»u hành tốt, Ä‘úng theo thị trÆ°á»ng, giá trong nÆ°á»›c sẽ chỉ tăng má»—i lần từ 300 - 400 đồng/lít nhÆ° thá»i gian gần Ä‘ây, ít khi phải tăng đến 7%, trừ trÆ°á»ng hợp thế giá»›i có chiến tranh hoặc cú sốc lá»›n khiến giá dầu tăng vá»t”.
Tuy nhiên, ngÆ°á»i dân lại vẫn nhiá»u hồ nghi. “Nghị định má»›i chỉ giảm có má»™t ná»a số ngày Ä‘iá»u chỉnh giá cÆ¡ sở mà không phải giảm tối Ä‘a. Việc trao quyá»n Ä‘iá»u chỉnh giá cho doanh nghiệp rất dá»… xảy ra tình trạng tăng giá xăng nhiá»u lần, cho dù Nghị định Ä‘ã quy định tối thiểu 15 ngày”, anh Hồ Văn Ca, chủ doanh nghiệp váºn tải nhỠở phÆ°á»ng Kim Giang (Hà Ná»™i) lo lắng. Anh hiện có 3 xe tải loại 1,5 tấn chuyên váºn chuyển váºt liệu xây dá»±ng nên rất quan tâm đến giá xăng dầu và tình hình Ä‘iá»u hành giá xăng dầu vốn khá láºp báºp lâu nay. Không chỉ anh Ca, khá nhiá»u ngÆ°á»i tá» ra lo ngại Nghị định má»›i vẫn có nhiá»u “kẻ hở” để doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu lách tăng giá dù nhìn qua quy định này có vẻ nhÆ° có nhiá»u Æ°u Ä‘iểm hÆ¡n so vá»›i Nghị định 84/2009 vốn rất bị phàn nàn trÆ°á»›c Ä‘ây.
Má»™t Ä‘iểm sá»a đổi quan trá»ng nhất được chỉnh sá»a nhiá»u lần trong quá trình soạn thảo Nghị định thay thế Nghị định 84/2009 là trao quyá»n tá»± quyết Ä‘iá»u chỉnh giá cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp tá»± Ä‘iá»u chỉnh khi giá cÆ¡ sở (gồm giá thế giá»›i cá»™ng thuế, phí, lợi nhuáºn định mức...) tăng đến 3% (thay vì mức 7% trÆ°á»›c Ä‘ây).
Anh Bình, chủ má»™t doanh nghiệp váºn tải ở Hà Ná»™i dẫn dụ: “Nếu nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây giá xăng dầu chỉ ở mức vài chục ngàn đồng/lít thì doanh nghiệp được quyá»n quyết định giá ở mức 7%, có nghÄ©a há» có quyá»n Ä‘iá»u chỉnh giá khoảng 1.500 đồng/lít. Tuy nhiên, nay giá xăng Ä‘ã Ä‘ang ở mức khoảng 25.000 đồng/lít, Nghị định má»›i chỉ cho doanh nghiệp quyá»n tá»± Ä‘iá»u chỉnh tăng nếu giá cÆ¡ sở tăng đến 3% thì mức tăng má»—i lần cÅ©ng gần 1.000 đồng/lít”. Theo Ä‘ó, nếu cứ sau 15 ngày doanh nghiệp xăng dầu lại tăng má»™t lần thì mức tăng cÅ©ng chẳng khác gì trÆ°á»›c Ä‘ây.
Vá»›i tinh thần trao quyá»n cho doanh nghiệp, Nghị định má»›i được thông qua sẽ khiến giá xăng dầu trong nÆ°á»›c dá»… tăng nhanh hÆ¡n và tăng nhiá»u lần hÆ¡n so vá»›i hiện nay. Anh Nguyá»…n Minh Châu ở Nguyá»…n Chí Thanh, Hà Ná»™i băn khoăn: “Nghị định má»›i có nhiá»u Ä‘iểm tiến bá»™, minh bạch hÆ¡n, song vá»›i các quy định này, bài toán bất cáºp trong quản lý vẫn chÆ°a được giải quyết triệt để khi Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘iá»u hành giá, nhÆ°ng Bá»™ Tài chính lại nắm công cụ thuế, phí, khi cần có thể Ä‘iá»u chỉnh”.
Còn nữa, Nghị định lần này vẫn chÆ°a giải quyết vấn Ä‘á» cạnh tranh trong lÄ©nh vá»±c xăng dầu. NgÆ°á»i tiêu dùng lo ngại doanh nghiệp cùng “nhìn nhau tăng giá” sẽ rất dá»… xảy ra. Chênh lệch giá giữa các cây xăng không xuất hiện thì không có sá»± lá»±a chá»n của ngÆ°á»i tiêu dùng. Anh Châu cho biết: “Chỉ tăng dÆ°á»›i 3% không cần Ä‘á» xuất vá»›i cÆ¡ quan quản lý, ai bảo đảm cho rằng các doanh nghiệp không thông đồng vá»›i nhau để cùng tăng hoặc giảm giá. Má»™t vấn Ä‘á» khác mà nghị định tạo kẻ hở là để tăng thị phần và tăng lợi nhuáºn, các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối chỉ có Ä‘á»™ng lá»±c mạnh nhất là tăng chiết khấu để lôi kéo đại lý bán hàng cho mình, thay vì giảm giá cho ngÆ°á»i tiêu dùng. Khi Ä‘ó nhà nÆ°á»›c và ngÆ°á»i dân cùng chịu thiệt”.
Äể có cạnh tranh tháºt sá»±, theo các má»™t chuyên gia trong ngành xăng dầu, Ä‘iá»u kiện tiên quyết là không để tồn tại má»™t đầu mối chiếm thị phần Æ°u thế nhÆ° Petrolimex hiện nay mà nên có nhiá»u đầu mối vá»›i thị phần không vượt quá 30%. Petrolimex quá mạnh để dẫn dắt vá» giá, các công ty nhá» sẽ vẫn nhìn vào “anh cả” này để định giá. Nhiá»u ý kiến vẫn e ngại khi Nhà nÆ°á»›c giao quyá»n tá»± quyết vá» giá cho doanh nghiệp đầu mối xăng dầu.
Nguồn tin: Giadinh.net