Không phải đại lý nào cÅ©ng găm hàng chờ tăng giá mà Ä‘a phần vì không có đủ hàng để bán. Nhà nÆ°á»›c yêu cầu đảm bảo nguồn cung nhÆ°ng doanh nghiệp bán lẻ bị lá»— lại không được tăng giá hay nhận há»— trợ.

Tôi Ä‘ang giữ vị trí Chủ tịch Há»™i đồng Quản trị Công ty cổ phần Nhiên liệu Sài Gòn (SFC). Vá»›i bề dày hÆ¡n 30 năm kinh doanh bán lẻ xăng dầu, công ty chúng tôi hiểu rõ sá»± nghiệt ngã của thị trường và cái khổ của giá»›i kinh doanh bán lẻ khi cÆ¡ chế quản lý chÆ°a rõ ràng.

Thời gian qua, dÆ° luận luôn bức xúc chuyện giá cả thế giá»›i biến Ä‘á»™ng, giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c được kiến nghị phải tăng. Và hiện nay, câu chuyện căng thẳng nguồn cung, hàng phân phối nhỏ giọt, Ä‘ã có đại lý cá»­a hàng bán lẻ treo bảng ngừng bán Ä‘ang được xá»›i lên trong dÆ° luận.

Ông Nguyá»…n Tuấn Quỳnh.

Đa phần các ý kiến cho rằng đại lý ngừng bán là hiện tượng đầu cÆ¡ găm hàng chờ tăng giá để kiếm lời. Họ Ä‘âu biết rằng má»™t ngày nghỉ bán, chi phí cÅ©ng phát sinh. Má»™t ngày nghỉ bán tức là chừng ấy khoản doanh thu bị giảm Ä‘i, vậy thì họ găm hàng có thá»±c sá»± là hiệu quả khi mà chính họ cÅ©ng không biết khi nào Nhà nÆ°á»›c má»›i cho phép Ä‘iều chỉnh giá?

Trong kinh doanh, bất cứ cá»­a hàng nào cÅ©ng có đối tượng khách hàng trung thành và vãng lai. Họ nghỉ bán tức là từ chối khách hàng của mình và Ä‘i kèm vá»›i Ä‘ó, uy tín cÅ©ng giảm theo. Trong khi việc găm hàng hay thiếu hàng, cÆ¡ quan quản lý thị trường chỉ cần vài thao tác nhỏ kiểm tra là biết.

Tôi chỉ muốn nói Ä‘iều này để thấy rằng bên cạnh việc chỉ trích, người dân cÅ©ng cần có cái nhìn thiện cảm và thấy được rằng mấu chốt vấn đề nằm ở Ä‘âu.

Công ty SFC có 18 cá»­a hàng bán lẻ, là tổng đại lý phân phối của Petec và Saigon Petro. Nói cách khác là chúng tôi là doanh nghiệp cổ phần tÆ° nhân, không trá»±c thuá»™c các Ä‘Æ¡n vị kinh doanh xăng dầu đầu mối. Chúng tôi kinh doanh trên nguyên tắc "lời ăn, lá»— chịu" chứ không được Nhà nÆ°á»›c há»— trợ.

Hiện nay, hoa hồng cho các đại lý bán lẻ vào khoảng 50 đồng má»™t lít xăng dầu và có thể sẽ còn giảm hÆ¡n nữa trong những ngày sắp tá»›i. Trong bối cảnh kinh doanh khó khăn hiện nay, giá thế giá»›i tăng cao, doanh nghiệp nhập khẩu lá»— thì hoa hồng cho đại lý cÅ©ng bị cắt giảm đến mức thấp nhất trong hÆ¡n 30 năm qua là Ä‘iều dá»… hiểu.

Các doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu chúng tôi không thể trách các công ty đầu mối khi mức thù lao thấp nhÆ° vậy vì bản thân họ cÅ©ng Ä‘ang lá»— rất nặng và Ä‘ang “gồng mình” để làm tròn trách nhiệm chính trị. Vá»›i mức thù lao này thì tất cả các trạm xăng dầu bán lẻ đều lá»— rất nặng và mức lá»— không thấp hÆ¡n 250 đồng má»—i lít. Vậy mà, trong những ngày vừa qua, hệ thống bán lẻ xăng dầu Ä‘ang nhận được cái nhìn thiếu thiện cảm của xã há»™i, được chú ý rất kỹ và được xem là chỉ chăm chăm đầu cÆ¡, đợi tăng giá mà không chịu bán hàng.

Sẽ có ý kiến cho rằng, công ty bán lẻ xăng dầu ráng chịu lá»— Ä‘i sau này kinh doanh có lãi sẽ bù lại. NhÆ°ng cái tÆ°Æ¡ng lai Ä‘ó không có gì chắc chắn cả. Trong tất cả các ngành nghề kinh doanh khác, nếu quá lá»— thì Ä‘óng cá»­a hoạt Ä‘á»™ng lại là giải pháp có hiệu quả nhất. Kinh doanh xăng dầu bán lẻ cÅ©ng vậy. Tại thời Ä‘iểm này, nếu ngÆ°ng kinh doanh vá»›i tồn trữ xăng dầu tại trạm bằng 0 (không còn xăng dầu để bán, không đầu cÆ¡), chúng tôi vẫn sẽ ít lá»— hÆ¡n là tiếp tục kinh doanh.

Nói lên Ä‘iều này để mong các cÆ¡ quan chức năng, người dân hiểu và thông cảm cho những khó khăn của doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu. Theo số liệu thống kê thì có lẽ hÆ¡n 40% trạm kinh doanh xăng dầu hiện nay là tÆ° nhân, không trá»±c thuá»™c 11 công ty xăng dầu đầu mối. Năng lá»±c kinh doanh của má»—i trạm xăng dầu là khác nhau và không phải ai cÅ©ng đủ vốn để chịu lá»— kéo dài.

Công ty Ä‘ang lá»— khi kinh doanh thì cÅ©ng sẽ khó khăn để có tiền mua xăng dầu từ công ty đầu mối và bản thân các công ty đầu mối cÅ©ng Ä‘ang hạn chế lượng bán ra để giảm lá»—. Trong khi Ä‘ó, khách hàng thì xếp hàng rồng rắn trÆ°á»›c trạm xăng dầu, không chỉ mua xăng cho phÆ°Æ¡ng tiện vận chuyển, họ còn mua bằng can, bằng phuy thì lượng bán chắc chắn sẽ tăng Ä‘á»™t biến. NhÆ° vậy, doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu vừa khó khăn trong việc mua xăng dầu, vừa lá»— nặng khi bán ra nhÆ°ng phải mở cá»­a bình thường, nếu không thì bị rút giấy phép, bị nêu tên trên báo…

Rõ ràng, Nhà NÆ°á»›c không cho phép Ä‘óng cá»­a hay tạm ngÆ°ng kinh doanh nhÆ°ng cÅ©ng không có bất kỳ biện pháp há»— trợ nào. Trong khi Ä‘ó, nói gì thì nói, các công ty xăng dầu đầu mối đều là các doanh nghiệp Nhà NÆ°á»›c và trong nhiều năm qua, họ vẫn được xem xét bù lá»— khi thá»±c hiện nhiệm vụ chính trị của mình. Có thể nói, các cÆ¡ quan chức năng Ä‘ang sá»­ dụng biện pháp hành chánh để giải quyết má»™t vấn đề kinh tế.

Đã đến lúc chúng ta phải xem xét má»™t cách nghiêm túc và toàn diện về việc quản lý thị trường xăng dầu Việt Nam nói chung và bán lẻ xăng dầu nói riêng. Về định hÆ°á»›ng, Chính Phủ Ä‘ã có quy định để thị trường xăng dầu vận hành theo cÆ¡ chế thị trường nhÆ°ng chúng ta Ä‘ã không thá»±c hiện Ä‘úng. Khi giá cả bị méo mó, tất yếu sẽ xảy ra những hệ lụy có tác Ä‘á»™ng xấu đến nền kinh tế và xã há»™i.

Nên chăng, Chính Phủ cần Ä‘iều hành giá xăng dầu linh hoạt hÆ¡n, trong Ä‘ó, việc tăng giảm giá bán lẻ, thuế và chính sách bù lá»— được thá»±c hiện má»™t cách linh hoạt vá»›i đối tượng bị chi phối chính là các công ty xăng dầu đầu mối. Đối vá»›i các công ty bán lẻ xăng dầu thì nên yêu cầu các công ty đầu mối đảm bảo má»™t mức thù lao hợp lý, ít nhất là đủ cho việc duy trì kinh doanh bình thường, để họ có thể yên tâm trong việc phục vụ nhu cầu xăng dầu cho người dân.

Ông Nguyá»…n Tuấn Quỳnh, Chủ tịch HĐQT Công ty SFC

Nguồn tin: Vnexpress