Ngành công nghiệp đá phiến của Mỹ được dự kiến ​​sẽ chiếm gần ba phần tư tăng trưởng nguồn cung toàn cầu trong 5 năm tới, vượt qua các nhà sản xuất OPEC để giành thị phần. Đồng thời, ngành đá phiến phải đối mặt với cả những câu hỏi ngắn hạn và dài hạn về khả năng tồn tại của nó.

Trong khi đó, ngay cả khi những dự báo nhu cầu cho những năm thập niên 2020 có sự không chắc chắn đáng kể, vẫn có một sự thay đổi rõ ràng về bản chất của tiêu dùng, với nhu cầu xe chở khách được thiết lập để làm tăng vọt tốc độ tăng trưởng cho hóa dầu.

Đá phiến duy trì vị trí mạnh mẽ, nhưng trong bao lâu?

“Các thị trường dầu mỏ toàn cầu đang trải qua một giai đoạn thay đổi bất thường,” Cơ quan Năng lượng Quốc tế IEA đã tuyên bố trong triển vọng dầu khí trung hạn mới nhất của mình, Oil 2019. “Mỹ đang ngày càng dẫn đầu việc mở rộng nguồn cung dầu toàn cầu.” Trên thực tế đá phiến được thiết lập để “thống trị tăng trưởng nguồn cung,” trong vài năm tới, chiếm 70% mức tăng năng lực sản xuất đến năm 2024. Một số nước ngoài OPEC khác có thêm một số đóng góp đáng kể, dù nhỏ hơn, bao gồm Brazil, Canada, Na Uy và Guyana. Kết hợp lại các nước này thêm khoảng 2,6 triệu thùng/ngày đến năm 2024, so với 4 triệu thùng/ngày đến từ Mỹ trong cùng thời kỳ.

Đồng thời, OPEC thấy vị trí của mình bị xói mòn đôi chút, với tổng công suất giảm 0,4 triệu thùng/ngày, theo IEA. Trong khi phần lớn những rắc rối đó xuất phát từ sự suy giảm ở Venezuela và Iran, thì sự gia tăng liên tục trong sản lượng đá phiến của Mỹ buộc các nước OPEC phải kiềm chế tăng trưởng sản lượng.

Các phân tích này dường như là một sự chứng thực đầy đủ về một tương lai bị chi phối bởi các nhà khoan đá phiến Mỹ, nhưng có một số chi tiết đáng chú ý có trong báo cáo. IEA cảnh báo rằng ngành công nghiệp dầu mỏ có nguy cơ tạo ra khoảng hụt cung lớn trong những năm 2020, do sự thiếu hụt trong đầu tư thượng nguồn. Chi tiêu vẫn chưa phục hồi đáng kể từ vụ sụp đổ thị trường dầu 2014-2016. Chi tiêu thượng nguồn toàn cầu là 500 tỷ đô la vẫn thấp hơn khoảng 300 tỷ đô la so với mức đỉnh năm 2014. “Phân tích của chúng tôi năm ngoái đã xem xét tốc độ suy giảm của các mỏ dầu và thấy rằng để giữ cho sản lượng ổn định, tương đương với mức sản lượng từ Biển Bắc cần phải được bù đắp mỗi năm,” IEA nói. “Điều này vẫn đúng cho đến ngày hôm nay.”

Điều đó xuất hiện bất chấp dự đoán rằng các nhà khoan đá phiến của Mỹ bổ sung một làn sóng nguồn cung mới trong những năm tới. Trên thực tế, IEA đã đưa ra một cảnh báo thứ hai, một cảnh báo đã bị chôn vùi một chút bên dưới tiêu đề “sự thống trị” và “dẫn đầu” của đá phiến Mỹ trong bực tranh nguồn cung. Cơ quan này dự đoán rằng trong khi các công ty khoan đá phiến sẽ mang lại sự gia tăng lớn cho sản xuất mới trong năm nay và năm tới, tăng trưởng sẽ bắt đầu đạt đỉnh nguyên sau năm 2020.

Ngân hàng đầu tư Standard Chartered nhận thấy sự khác biệt này. “Dự báo tăng trưởng nguồn cung sau năm 2020 trong trường hợp cơ sở  của IEA không đặc biệt xác định thời đại theo quan điểm của chúng tôi, cũng không có khả năng đẩy OPEC vào tình trạng tuyệt vọng sâu sắc,” ngân hàng cho biết trong một báo cáo. “IEA dự kiến ​​nguồn cung dầu thô của Mỹ sẽ tăng 563.000 thùng/ngày vào năm 2021, 293.000 thùng/ngày vào năm 2022, 54.000 thùng/ngày vào năm 2023 và sau đó sẽ giảm 125.000 thùng/ngày vào năm 2024.”

Trên thực tế, nhìn vào những năm từ 2020 đến 2024, Mỹ chỉ tăng thêm 785.000 thùng mỗi ngày, tương đương 18% mức tăng trưởng nhu cầu dự kiến. Phần lớn triển vọng của dầu thô Mỹ chiếm 18% tăng trưởng nhu cầu toàn cầu có lẽ khó có thể làm đảo lộn OPEC; cũng như không làm đảo lộn quan điểm của chúng tôi về sự cường điệu của tựa đề báo cáo  này và nói về sự thống trị của tăng trưởng nguồn cung của Mỹ trong trung hạn,” theo Standard Standard Chartered.

Trong khi đó, trong ngắn hạn, cũng có những câu hỏi về khả năng tồn tại của ngành đá phiến ở Mỹ. Từ năm 2011 đến 2018, khu vực đá phiến của Mỹ đã chi tiêu khoảng 200 tỷ đô la tiền mặt. Mặc dù hứa hẹn rằng hoạt động khoan mạnh mẽ và tăng trưởng sản xuất khổng lồ sẽ chuyển thành lợi nhuận khổng lồ, những dự đoán như vậy hóa ra không phải thật. Tại thời điểm này, các nhà đầu tư đã trở nên thiếu kiên nhẫn, yêu cầu cắt giảm chi tiêu và tập trung vào dòng tiền thay vì tăng trưởng sản xuất. IEA lấy làm ngạc nhiên rằng thực tế là năm nay, lần đầu tiên kể từ năm 2015, chi tiêu thượng nguồn toàn cầu cho các tài sản truyền thống có thể tăng nhiều hơn so với đá phiến của Mỹ.

Ngay cả khi các công ty E&P vừa và nhỏ chật vật với tài chính, các công ty dầu mỏ khổng lồ đang mở rộng tham vọng của họ trong lĩnh vực đá phiến. Cả ExxonMobil và Chevron đều đặt hy vọng vào Permian Basin, với kế hoạch đạt 1 triệu thùng mỗi ngày (Mbd) và 0,9 Mbd tương ứng trong lưu vực đá phiến này vào năm 2024. Do đó, hoạt động khoan đá phiến sẽ ngày càng được đặc trưng bởi các tập đoàn dầu mỏ khổng lồ, thay vì các cio6ng ty nhỏ trong quá khứ.

Nhu cầu chậm lại, chuyển sang hóa dầu

Phía cầu cũng không kém phần kịch tính. Xe điện sẽ xóa đi khá nhiều sự tăng trưởng nhu cầu dầu trong những năm tới. Mặc dù IEA không nhìn thấy nhu cầu xăng đạt đến đỉnh, tăng trưởng chậm lại còn dưới 1% mỗi năm. Đồng thời, tiêu thụ dầu trong lĩnh vực hóa dầu lại tăng nhanh chóng. “Trên toàn thế giới, nhu cầu của người tiêu dùng nhiều hơn có nghĩa là nhiều nhựa hơn, điều này có nghĩa là nhiều hóa dầu hơn,” bất chấp những nỗ lực tái chế, IEA lưu ý. Được dẫn dắt bởi Mỹ và Trung Quốc, chúng tôi đã xác định được hơn 50 dự án lớn sẽ được triển khai đến năm 2024. Dự kiến ​​sẽ tăng thêm 2,2 triệu thùng/ngày trong tiêu thụ dầu trong giai đoạn dự báo, chiếm 30% tăng trưởng toàn cầu.”

Hai yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến nhu cầu trong những năm tới sẽ là tiêu thụ trong ngành hàng không, đặc biệt là ở châu Á, cũng như các quy định năm 2020 về nhiên liệu hàng hải của Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO). Sau khi các quy tắc IMO có hiệu lực vào năm tới, trong đó đặt ra các giới hạn chặt chẽ hơn về hàm lượng lưu huỳnh trong nhiên liệu biển, nhu cầu sẽ giảm đáng kể đối với dầu nhiên liệu có hàm lượng lưu huỳnh cao. Nhiên liệu chưng cất sẽ đảm nhận một vai trò lớn hơn, làm xáo trộn nền kinh tế tinh chế trên toàn thế giới.

Nhìn chung, IEA lập luận rằng tăng trưởng nguồn cung trong nửa thập kỷ tới là một câu chuyện chủ yếu xoay quanh đá phiến của Mỹ. Các dự án dài hạn quy mô lớn đã không còn được ưa chuộng, điều này phản ánh dự báo  này cho không chắc chắn và sự tăng trưởng nhu cầu yếu kém trong lĩnh vực giao thông vận tải. “ Vẫn chưa có đỉnh” trong nhu cầu, IEA cho biết, nhưng phần lớn sự gia tăng trong tiêu dùng sẽ đến từ hóa dầu và hàng không.

Nguồn: xangdau.net (theo Fuse)