
Giá xăng dầu bán lẻ Ä‘ang đứng trước cÆ¡ há»™i được Ä‘iá»u chỉnh giảm
Theo thông tin từ Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), tính đến ngày 4-6 giá xăng A92 trên thị trưá»ng Singapore - thị trưá»ng nháºp khẩu chá»§ yếu cá»§a Việt Nam Ä‘ã vá» mốc 104,91 USD/thùng. Như váºy, nếu so vá»›i thá»i Ä‘iểm cuối tháng 5 giá xăng thế giá»›i Ä‘ã giảm 8%, trong khi Ä‘ó giá xăng trong nước qua hai lần Ä‘iá»u chỉnh giảm má»›i chỉ hạ thêm 1.100 đồng/lít (tức giảm khoảng 5%).
Giao dịch tại thị trưá»ng Singapore ngày 4-6 cÅ©ng cho thấy, giá các mặt hàng dầu cÅ©ng tiếp tục Ä‘i xuống, dầu diezel 0,05S có giá 111,19 USD/thùng, dầu há»a có giá 109,91 USD/thùng và dầu mazut 592,88 USD/tấn. Các mức giá trên là mức giá thấp nhất kể từ 8-2 đến nay.
Theo tính toán cá»§a các chuyên gia, nếu lấy giá cÆ¡ sở là giá nháºp khẩu tại thị trưá»ng Singapore trong ngày 4-6 thì các doanh nghiệp Ä‘ang có mức lãi lá»›n. Cụ thể, xăng A92 có mức lãi gần 2.300 đồng/lít, dầu diezel là 2.350 đồng/lít, dầu há»a khoảng 2.100 đồng/lít và dầu mazut có thể lãi 2.053 đồng/kg.
Tuy nhiên, theo Nghị định 84 việc tính giá cÆ¡ sở phải theo mức bình quân 30 ngày gần nhất để làm căn cứ Ä‘iá»u chỉnh giá. Nếu tính theo cách này các doanh nghiệp vẫn Ä‘ang có lãi, đối vá»›i xăng mức lãi là 1.138 đồng/lít, dầu diezel lãi là 1.114 đồng/lít và dầu há»a lãi trên 954 đồng/lít. Các mức lãi trên cÅ©ng Ä‘ã được tính bao gồm cả mức thuế nháºp khẩu 4% đối vá»›i xăng, 3% đối vá»›i diezel, 5% đối vá»›i dầu mazut, dầu há»a và lợi nhuáºn định mức cho doanh nghiệp là 300 đồng/lít.
Càng quan tâm càng ấm ức
Trước Ä‘ây má»—i lần tăng, giảm giá xăng luôn thu hút sá»± quan tâm Ä‘ông đảo cá»§a ngưá»i dân. Trước giá» tăng giá, những cây xăng luôn cháºt kín ngưá»i mong kịp chen chân đổ đầy bình trước khi niêm yết mức giá má»›i. Nhưng những hình ảnh Ä‘ó dưá»ng như Ä‘ã biến mất và chỉ còn lại sá»± thá» Æ¡ cá»§a ngưá»i tiêu dùng. Lý giải cho sá»± thá» Æ¡ này, anh Mạnh Tùng (Quáºn Thanh Xuân - Hà Ná»™i) cho rằng: “Số lần tăng giá nhiá»u quá nên có cố đổ đầy bình cÅ©ng chẳng ăn thua gì, trong khi giảm thì lại chẳng thấm vào Ä‘âu. Càng quan tâm thì càng thấy lợi ích cá»§a ngưá»i tiêu dùng bị coi thưá»ng. Äể ý nhiá»u chỉ thêm ấm ức, nên thôi cứ coi như không phải chuyện cá»§a mình cho dá»… chịu”.
Má»™t chuyên gia chỉ rõ, theo Thông tư số 234/2009 cá»§a Bá»™ Tài chính hướng dẫn Nghị định 84 thì lấy cÆ¡ sở Ä‘iá»u chỉnh giá là 30 ngày, trong khi ở Nghị định Ä‘ã nêu rõ chu kỳ Ä‘iá»u chỉnh giá tối thiểu là 10 ngày dá»± trữ lưu thông. Như váºy để xem xét việc Ä‘iá»u chỉnh có Ä‘úng hay không thì ngưá»i tiêu dùng phải nhìn vào quy định nào?
Nhìn lại thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh tăng giá xăng từ 10-3 đến 20-4, trong vòng 40 ngày giá xăng Ä‘ã được Ä‘iá»u chỉnh tá»›i 2 lần, chu kỳ Ä‘iá»u chỉnh nếu tính theo 30 ngày không được đảm bảo. Thêm má»™t ví dụ nữa là việc giảm 500 đồng/lít xăng sau khi tăng 900 đồng trước Ä‘ó chỉ trong vòng 19 ngày thì “chu kỳ 30 ngày” sẽ không thể là lý giải phù hợp. “Như váºy rõ ràng việc Ä‘iá»u chỉnh Ä‘ã và Ä‘ang được các doanh nghiệp, cÆ¡ quan chức năng thá»±c hiện theo quy định tại Nghị định 84. Do Ä‘ó, nếu trong chu kỳ 10 ngày có đủ Ä‘iá»u kiện giảm giá thì phải Ä‘iá»u chỉnh giảm ngay nhất là trong giai Ä‘oạn kinh tế khó khăn hiện nay” - chuyên gia này nhấn mạnh.
Nói vá» chu kỳ Ä‘iá»u chỉnh giá, các chuyên gia cÅ©ng cho rằng nên có sá»± linh hoạt hÆ¡n nữa. PGS. TS Trần Hoàng Ngân, thành viên Há»™i đồng tư vấn chính sách tiá»n tệ Quốc gia cho rằng: “Việc Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu vẫn chưa có sá»± linh hoạt, vì thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh là quá cháºm. Nên rút thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh xuống còn 7 đến 10 ngày”. Ông Ngô Trí Long, nguyên Viện phó Viện Khoa há»c nghiên cứu thị trưá»ng giá cả cÅ©ng có cùng quan Ä‘iểm: “Dù không thể giảm giá xăng dầu trong nước tương ứng vá»›i mức giảm cá»§a thế giá»›i nhưng tốt nhất khi giá xăng thế giá»›i biến động từ 2-3 ngày hoặc nhiá»u lắm 1 tuần thì giá trong nước cần Ä‘iá»u chỉnh ngay và lấy mốc ngày sau Ä‘ó để tính lùi vá»”.
Nhìn vào Nghị định 84, không khó để thấy việc doanh nghiệp được tá»± chá»§ hÆ¡n trong việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu. Tuy nhiên, từ thá»i Ä‘iểm nghị định ra Ä‘á»i tá»›i nay, ngưá»i tiêu dùng chỉ thấy việc các doanh nghiệp đỠnghị tăng giá chứ chưa thấy doanh nghiệp nào đỠnghị giảm giá. Theo các chuyên gia, Ä‘ây cÅ©ng là má»™t việc Ä‘áng lưu ý để bổ sung vào các quy định giảm giá trong trưá»ng hợp giá thế giá»›i giảm. Bởi doanh nghiệp kinh doanh càng trì hoãn việc giảm thì sẽ càng thu lợi, như váºy sẽ khó có thể Ä‘òi há»i sá»± tá»± giác, tá»± nguyện.
Äiá»u hành giá xăng dầu kém linh hoạt
Ngày 6-6, ông Trần Hoàng Ngân, thành viên Há»™i đồng tư vấn chính sách tài chính, tiá»n tệ quốc gia cho rằng, cách Ä‘iá»u hành giá xăng dầu thá»i gian qua còn kém linh hoạt và cháºm chạp. Ngoài ra, cÆ¡ quan quản lý còn thiếu những đối thoại, công khai má»™t cách rõ ràng, chi tiết cho ngưá»i dân. Ông nói: “Nên rút ngắn thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh giá, khoảng 1 tuần đến 10 ngày là hợp lý. Không chỉ giá xăng mà vá»›i tất cả các mặt hàng do Nhà nước quản lý, ngưá»i tiêu dùng luôn Ä‘òi há»i sá»± minh bạch. Khi ngưá»i tiêu dùng hiểu rõ má»›i có sá»± đồng thuáºn.”
CÅ©ng theo ông Trần Hoàng Ngân, hiện tượng giá xăng dầu thế giá»›i hiện nay giảm không phải là má»™t niá»m vui mà Ä‘ây là báo hiệu cá»§a má»™t sá»± suy thoái kép có thể xảy ra đối vá»›i thế giá»›i. “Vá»›i chúng ta, khi Ä‘iá»u hành giá theo cÆ¡ chế thị trưá»ng có sá»± Ä‘iá»u tiết cá»§a Nhà nước, giá xăng dầu thế giá»›i giảm thì chắc chắn Bá»™ Tài chính không có lý do gì mà không giảm” - ông Trần Hoàng Ngân phân tích.
Nguồn tin: ANTÄ