Cựu bộ trưởng dầu mỏ Saudi Arabia ông Ali al-Naimi đã xuất hiện tại Chatham House ở London trong khi quảng bá cuốn tự truyện của mình, Ra khỏi Sa mạc: Hành trình của tôi từ Người Ả-rập Du cư trở thành Trái Tim Dầu thô Toàn cầu.

Ông là một người nghèo khó, dân du mục Ả-rập trong những năm 1930, cũng giống như dầu đang được được phát hiện ở sa mạc Ả-rập lúc đó. Đây là câu chuyện của một cậu bé chăn cừu đã đi đến đỉnh cao của quyền lực trong thế giới của dầu mỏ, một cuốn sách phải đọc đối với những ai quan tâm đến chủ đề này.

Cuộc chiến giá

Vào tháng 11/2014, ông đã nói với các thành viên OPEC rằng họ phải chống lại sự bùng nổ dầu đá phiến ở Mỹ. “Naimi nói về sự cạnh tranh thị phần với Mỹ. Và những người đã muốn giảm nguồn cung cắt hiểu rằng không có lựa chọn khác vì Saudi Arabia muốn một cuộc chiến thị phần," theo một nguồn tin.

Sau “nghỉ hưu” vào tháng 05/2016, ông al-Naimi đã giữ im lặng. Nhưng ông đã quay lại trận chiến giá dầu, nói rằng, “Tôi không nghĩ rằng bản thân OPEC sẽ cắt giảm.” Phát biểu này xuất hiện không có gì ngạc nhiên khi ông al-Naimi nghĩ rằng chiến lược mình đã và đang là một quyết định đúng đắn.

Tuy nhiên, giá dầu đã giảm nhiều hơn so với những gì Saudi mong đợi, và sức ép lên giá dầu đã kéo dài quá lâu, đốt cháy dự trữ tài chính của Saudi ở mức 100 tỷ USD một năm. Tổng thư ký OPEC Abdalla Salem El-Badri đã thừa nhận rằng OPEC đã không được "mong đợi" sự sụt giảm đáng kể 40% trong giá dầu trở thành hiện thực chỉ trong vài tuần sau quyết định mang tính bước ngoặt hồi tháng 11/2014.

El-Badri nói rằng chính sách này đã không làm việc hiệu quả như mong đợi. "Dầu đá phiến tại Mỹ, tôi không biết làm thế nào chúng ta sẽ sống cùng nhau." Các nhà sản xuất dầu đá phiến có thể tăng sản lượng để đáp ứng với giá tăng nhanh hơn nhiều so với bất cứ thứ gì mà OPEC đã từng nhìn thấy, ông nói.

Chiến lược của ông Al-Naimi đã thiếu sót, nhưng ông vẫn có vẻ như không nhận ra điều đó. Chỉ với một điều, KSA không có đủ năng lực sản xuất dư thừa để nắm chiếm lấy thị phần nhiều hơn nữa, không giống như trong giai đoạn 1985-1986, khi Saudi Arabia lần đầu tiên đã thực hiện chiến lược này.

Ngoài ra, Saudi đã không dự liệu được sự cạnh tranh với các "zombie", những nhà sản xuất dầu đá phiến có thể cắt giảm chi phí và tiếp tục sống, hoặc bán đi diện tích đất khai thác để tồn tại. Cuối cùng, dầu trong đá phiến vẫn sẽ còn đó, dưới sự sở hữu khác nhau.

Người kế nhiệm ông Al-Naimi, Bộ trưởng Năng lượng Saudi Arabia Khalid Al-Falih, người trả lời thay cho Hoàng tử Mohammed bin Salman, nhân vật có biệt danh là "Mr. Everything" đã duy trì một giọng điệu khác biệt. OPEC đang “từ bỏ” cuộc chiến giá dầu.

Có tin đồn rằng Mohammed bin Salman sẽ được bổ nhiệm làm vua vào cuối năm, do sức khỏe suy yếu của cha mình, nhà vua, và thái tử, chú của ông, người đã bị thương nặng từ một vụ ám sát. Mùa hè này Hoàng tử bin Salman đã được chào đón bởi tổng thống Obama tại Phòng Bầu dục, khu vực thường được dành cho các nguyên thủ quốc gia nước ngoài. Và bin Salman cũng đã gặp các tổng thống khác và các nhà lãnh đạo trên toàn thế giới.

Mặc dù hoàng tử chỉ là ba mươi mốt tuổi, đa số người dân sống ở Saudi Arabia đều nhỏ tuổi hơn ông mình. Và có một nhu cầu cấp thiết để gia đình hoàng gia này duy trì được sự hỗ trợ cho 30 triệu người dân của mình.

Không có cuộc chiến giá

“Không có cuộc chiến giá cả nào hết,” ông Al-Falih cho biết trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Al-Arabiya hồi tháng 08. Ông cho biết Saudi Arabia có thể sản xuất lên tới 12,5 triệu thùng mỗi ngày, nhưng nước này sẽ không tăng sản xuất.

Tại cuộc họp bất thường vào cuối tháng 09, OPEC nhất trí hạn chế sản xuất của nhóm còn 32,5-33 triệu thùng mỗi ngày. Sản lượng của OPEC vào tháng trước ước tính đạt 33,8-34 triệu thùng mỗi ngày, và đang tăng.

“Cuộc họp Ủy Ban Cấp cao” cuối tháng 10 của OPEC đã không đạt được điều gì cả. Và các nhà sản xuất nhận ra rằng tồn kho dưa thừa tiếp tục ở mức rất cao. Giám đốc điều hành Amin Nasser của Saudi Aramco, nói rằng ông kỳ vọng sẽ nhìn thấy nguồn cung và nhu cầu sẽ cân bằng trong nửa đầu của năm 2017.

Nhưng có vẻ như không có gì thay đổi kể từ cuộc họp tháng 11/2014 của OPEC. Ông al-Naimi cho biết ông đã hỏi mọi bộ trưởng OPEC: “Anh sẽ cắt???” Tất cả các câu trả lời là “không”, ông nói.

Mặc dù OPEC thừa nhận "sự cần thiết cho quyết định, hành động tập thể", có vẻ như những thành viên sẽ tham gia cắt giảm cùng Saudi Arabia. Chiến lược của Saudi Arabia đẩy giá xuống thấp hơn đã không thành công trong việc "đào tạo" các nhà sản xuất khác hợp tác, hoặc điều gì khác.

Một thành công mà họ đã có chính là sự thổi phồng trong giao dịch dầu. Bán khống đã hai lần bảo đảm đặt cược vị thế bán đáng kể, do đó khiến giá tăng trở lại, vào mùa xuân năm 2016 và trong suốt tháng 08-tháng 10. Mặc dù các nhà giao dịch khá chắc rằng OPEC đã được thổi phồng và sẽ không cắt giảm sản lượng, “trò chơi” tương lai đang dự đoán hầu hết mọi người sẽ phản ứng như thế bào vì hành động của họ sẽ tạo ra áp lực mua vào hoặc bán ra.

Trong dữ liệu mới nhất được cung cấp bởi Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai, giá giảm là kết quả của việc thanh lý vị thế mua, chứ không phải là bán khống. Điều đó có nghĩa là OPEC đã thuyết phục được các thương nhân dầu rằng OPEC có thể di chuyển thị trường nhằm chống lại họ, và đó là một công cụ rất mạnh mẽ, có lẽ chỉ là hữu ích khí khiến cho các nhà sản xuất phải cắt giảm sản xuất.

Tóm lại

Đừng mong đợi Saudi Arabia có được bất kỳ nhà sản xuất nào để thực sự cắt cung. Tuy nhiên, họ có thể mua thêm thời gian tại cuộc họp OPEC bằng cách nói rằng họ sẽ cắt sản xuất khi cần thiết để cân bằng thị trường. Điều đó có thể sẽ tiếp tục duy trì bán khống từ bán tháo thị trường ồ ạt trong một khoảng thời gian.

Nếu họ may mắn, sẽ có gián đoạn nguồn cung trong các khu vực đang bất ổn, chẳng hạn như Libya, Nigeria và Venezuela, đang hỗ trợ sản lượng thế giới không tăng lên. Nếu không, họ có thể phải bắt đầu cắt giảm 100.000 thùng/ngày mỗi tháng để báo hiệu sự sẵn sàng kiểm soát nguồn cung, trong khi hy vọng tăng trưởng tiêu thụ sẽ bắt kịp nguồn cung trước khi quá xa.

Trong năm 2017, Saudi Aramco sẽ chuẩn bị cho IPO. Mục tiêu đề ra là bán 5% cổ phần với giá 100 tỷ USD. Họ muốn giá cả thị trường tránh được sức ép giảm, nhưng sẽ không quá cao để thúc đẩy sự cạnh tranh. Nó là một sự cân bằng cực kỳ tinh tế.

Ông al-Falih đã nói rằng Saudi Arabia sẽ là một nhà cung cấp dự đoán được. Trớ trêu thay, cách tốt nhất mà họ có thể hỗ trợ giá mà không phải cắt (nhiều) theo cách nào đó là không thể đoán trước được. Điều đó sẽ buộc các nhà giao dịch dầu tăng cường phí bảo hiểm rủi ro cho giá dầu. Đó là cách mà các thương nhân đang nghĩ.

Nguồn: xangdau.net