Các nhà máy lọc dầu và các công ty dầu khí tích hợp tiếp tục phải vật lộn với biên lợi nhuận lọc dầu thấp, do một phần của nhu cầu dầu toàn cầu - mức tiêu thụ nhiên liệu máy bay - vẫn bị ảnh hưởng nặng nề bởi các hạn chế đi lại quốc tế.
Biên lợi nhuận của các sản phẩm chưng cất trung gian, trong đó có nhiên liệu máy bay, đã được cải thiện kể từ ảnh hưởng tồi tệ nhất của đại dịch năm ngoái. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng trong ngành hàng không và sức ép lên các nhà máy lọc dầu để hạn chế nguồn cung nhiên liệu máy bay trong bối cảnh nhu cầu vẫn còn rất thấp có thể đẩy nhanh hơn nữa việc đóng cửa vĩnh viễn các nhà máy lọc dầu chuyên tinh chế sản phẩm chưng cất trung gian so với những cơ sở sản xuất xăng, đặc biệt là ở châu Âu và châu Á.
Công suất lọc dầu mới ở Trung Đông và châu Á cũng gây áp lực cho các nhà máy lọc dầu cũ, vốn sản xuất nhiều sản phẩm chưng cất trung gian hơn, có nguy cơ đóng cửa vĩnh viễn do biên lợi nhuận thấp không có lời hoặc không có khả năng cạnh tranh. Nguồn cung dầu diesel dư thừa hiện tại ở châu Á cũng làm giảm biên lợi nhuận, trong khi giá dầu thô trên 65 USD/thùng khiến nguyên liệu thô đắt đỏ hơn.
Cú sốc COVID-19 đối với nhu cầu dầu đã dẫn đến nhiều nhà máy lọc dầu phải ngừng hoạt động và đóng cửa vĩnh viễn trên toàn thế giới, trong đó có ở Mỹ. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết vào cuối năm ngoái, ngay cả khi công suất 1,7 triệu thùng/ngày bị đóng cửa vào tháng 11 năm 2020, thì “vẫn còn tình trạng dư thừa công suất cơ cấu đáng kể”.
Các nhà phân tích nói rằng nhiều nhà máy lọc dầu hơn sắp đóng cửa, do cơ sở mới được xây dựng trong khi nhu cầu nhiên liệu máy bay bị mất, dự kiến sẽ không phục hồi về mức như trước đại dịch COVID cho đến năm 2023.
Chắc chắn, biên lợi nhuận của ngành lọc dầu đã tăng trong những tháng gần đây so với mức tồi tệ nhất từ mùa xuân năm 2020, như nhà phân tích thị trường John Kemp của Reuters cho biết.
Giám đốc điều hành của hãng BP, Bernard Looney, cho biết trong cuộc họp báo cáo thu nhập quý 4 vào tháng trước: “Thật tốt khi thấy biên lợi nhuận lọc dầu được cải thiện một chút trong tháng 1, điều đó là tốt, nhưng vẫn còn lâu mới đạt được những con số mang tính lịch sử”.
Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng hiện tại là một mối đe dọa hiện hữu đối với các nhà máy lọc dầu nhỏ hơn và kém hiệu quả hơn ở châu Âu và châu Á vốn đang phải vật lộn để thu được lợi nhuận ngay cả trước đại dịch.
Ngay cả các ông lớn dầu mỏ cũng thừa nhận rằng một số địa điểm đã trở nên phi kinh tế vĩnh viễn trong bối cảnh tỷ suất lợi nhuận lọc dầu suy giảm, cạnh tranh khốc liệt trong khu vực và dự báo nhu cầu nhiên liệu đường bộ giảm trong dài hạn.
Ví dụ, ExxonMobil và BP đã thông báo trong vòng vài tháng tới về việc đóng cửa các nhà máy lọc dầu tương ứng của họ ở Australia. Hiện họ có kế hoạch chuyển chúng thành kho nhập nhiên liệu.
Do vị trí địa lý của mình, Australia đã mất đi sự cạnh tranh trong lĩnh vực lọc dầu khi các nhà máy lọc dầu nhỏ và cũ không thể sánh được với năng lực tinh chế dầu đang bùng nổ ở châu Á, đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ.
Trên toàn cầu, ngành lọc dầu phải đối mặt với một chặng đường khó khăn - và có khả năng lâu dài - để phục hồi, Phó Chủ tịch bộ phận Nghiên cứu Dầu của Wood Mackenzie, Ann-Louise Hittle và Alan Gelder, Phó Chủ tịch bộ phận Lọc, Hóa chất & Thị trường Dầu cho biết.
Họ viết vào tháng 01: “Đóng cửa hoặc tái cơ cấu nhà máy lọc dầu là đặc điểm chính của năm 2020 trên khắp châu Âu, châu Á và châu Mỹ, nhưng không giúp tăng tỷ suất lợi nhuận khi đối mặt với sự suy giảm nhu cầu”. Các chuyên gia của WoodMac nhận thấy mức độ sử dụng công suất nhà máy lọc dầu trên toàn cầu vẫn ở mức thấp trong năm nay, "vì vậy mối đe dọa về việc hợp lý hóa nhà máy lọc dầu vẫn còn."
Theo WoodMac, trong năm nay, hơn 1 triệu thùng/ngày công suất lọc dầu dự kiến sẽ được hoàn thành ở Trung Đông và Châu Á, và các địa điểm mới được xây dựng này có thể thúc đẩy quá trình hợp lý hóa hơn nữa ở Châu Âu và khắp Châu Á.
Tại châu Âu, công suất lọc dầu 1,4 triệu thùng/ngày đang bị đe dọa đóng cửa nghiêm trọng chậm nhất là vào năm 2023, theo phân tích của Wood Mackenzie từ giữa năm ngoái.
Từ châu Âu đến châu Á và châu Mỹ, các nhà máy lọc dầu nhỏ hơn và cũ hơn có thể trở thành nạn nhân của tình trạng thừa công suất cơ cấu trầm trọng bởi cuộc khủng hoảng COVID. Các nhà máy lọc dầu mới hơn và lớn hơn tích hợp với hóa dầu có thể gây ra sự cạnh tranh quá lớn cho các địa điểm nhỏ hơn trong mô hình nhu cầu dầu sau đại dịch.
Nguồn tin: xangdau.net
