Khi Nga bất ngờ cắt nguồn cung khí đốt tự nhiên cho châu Âu vào mùa thu này, các chính trị gia và lãnh đạo doanh nghiệp đã dự đoán về một cuộc khủng hoảng năng lượng tàn khốc sẽ châm ngòi cho một cuộc suy thoái lớn. Châu Âu đã phải đối mặt với giá năng lượng đang tăng vọt khi châu lục này phải vật lộn để phục hồi từ những gián đoạn của chuỗi cung ứng và thị trường liên quan đến Covid, trong khi trừng phạt Điện Kremlin do cuộc xâm lược bất hợp pháp của Putin vào Ukraine. Việc áp đặt các lệnh trừng phạt năng lượng đối với Nga không phải là một kỳ tích dễ dàng đối với châu Âu. Cắt đứt hoàn toàn giao thương với gã khổng lồ năng lượng sẽ là một chiến lược lâu dài đối với châu Âu, vốn đã trở nên quá phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch của Nga để duy trì hoạt động. Riêng Đức nhập khẩu hơn một nửa lượng khí đốt tự nhiên từ Nga, phần lớn thông qua đường ống Nord Stream 1. Liên minh châu Âu đã cố gắng đa dạng hóa nguồn năng lượng của mình để hướng tới các biện pháp trừng phạt năng lượng hiệu quả đối với Điện Kremlin khi công ty năng lượng Gazprom của Nga đã bất ngờ ngừng hoàn toàn và vô thời hạn dòng chảy khí đốt tự nhiên tới khối này, viện lý do gặp các vấn đề cơ sở hạ tầng đúng thời điểm một cách đáng ngờ. Thông báo này được đưa ra chỉ vài giờ sau khi các nước G7 thông báo sẽ áp đặt trần giá đối với dầu của Nga.
Nhưng Châu Âu vẫn chưa sẵn sàng. Triển vọng thật tồi tệ, khi lục địa này tranh nhau mua nguồn cung thay thế trước một mùa đông dài và khó khăn. Nhưng cho đến nay, kết quả là giá năng lượng tăng ít nghiêm trọng hơn nhiều so với dự kiến. Đúng là, giá vẫn còn cao đối với hầu hết người tiêu dùng. Nhưng giá khí tự nhiên giao ngay hiện tại khoảng 50 EUR/MWh, mặc dù gấp đôi mức giá "bình thường" trước cú sốc, nhưng là một sự cải thiện nhiều so với mức giá kỷ lục trên 300 EUR/MWh vào cuối tháng Tám.
Trên thực tế, vào tuần trước, giá bán buôn khí đốt tự nhiên của châu Âu thậm chí đã xuống âm với giá chuẩn của Hà Lan trong một thời gian ngắn. Tờ Financial Times đưa tin: “Trong một giờ, các nhà cung cấp sẵn sàng trả gần 16 EUR cho ai đó có thể hút một megawatt khí, tương đương với mức tiêu thụ trung bình hàng tháng của một hộ gia đình ở Anh”. Tính đến hiện tại, giá month-ahead cho tháng 11 là 100 EUR/MWh, ít hơn một phần ba so với giá cao nhất, và giá tương lai dự kiến cho tháng 11 năm 2023 cũng giảm từ gần 300 EUR/MWh xuống còn khoảng 140 EUR/MWh. Đúng là, đây vẫn là một mức giá cao ngất ngưởng mà chắc chắn sẽ khiến người tiêu dùng bị tổn thương, nhưng dù sao nó vẫn tốt hơn nhiều so với các kịch bản xấu nhất, mà cho đến gần đây, dường như có thể sẽ xảy ra.
Trên thực tế, bài viết trên tờ Financial Times lập luận rằng cuộc khủng hoảng năng lượng của châu Âu đã gần kết thúc, nhờ sự kết hợp giữa nguồn cung tăng lên (phần lớn là từ năng lượng mặt trời) và nhu cầu giảm bởi giá cao đã giúp giá năng lượng giảm dần. Là một phần trong nỗ lực xoay trục khỏi nhập khẩu năng lượng của Nga, 2/3 số quốc gia trong Liên minh châu Âu - 18 trên 27 quốc gia - đã lập kỷ lục mới về sản xuất điện mặt trời từ tháng 5 đến tháng 8 năm 2022, và các dự báo từ Statkraft cho thấy công suất năng lượng mặt trời của châu Âu sẽ chứng kiến sự gia tăng trung bình từ 45GW đến 52GW mỗi năm cho đến năm 2030 - một sự gia tăng lớn so với các dự báo của năm ngoái trước cuộc xâm lược.
Trong khi câu chuyện về phía cung của đường cong là một điều đáng mừng, tuy nhiên, phía cầu lại có phần nghiệt ngã hơn một chút. Phần lớn nhu cầu khí đốt tự nhiên ở Liên minh châu Âu giảm là do sự sụp đổ của ngành công nghiệp phân bón, vốn đòi hỏi một lượng lớn khí đốt để sản xuất amoniac. Khi chi phí vận hành nhà máy phân bón không khả thi, hầu hết các công ty lớn ngừng hoạt động, dẫn đến tình trạng thiếu phân bón đáng kể, cuối cùng sẽ dẫn đến tình trạng thiếu ngũ cốc đáng kể. Thực tế là trong khi cuộc khủng hoảng năng lượng có thể đang dịu đi ở châu Âu, nó mới chỉ bắt đầu đối với phần còn lại của thế giới. Và ở các nước đang phát triển nghèo nhất, đó không chỉ là khủng hoảng năng lượng mà còn là khủng hoảng lương thực.
Nguồn tin: xangdau.net
