Trong khi cuộc khủng hoảng ở Vịnh Ba Tư tiếp tục leo thang, thì thị trường dầu mỏ đã gác sang một bên cuộc nội chiến đang diễn ra tại Libya. Tuy nhiên, vào cuối tuần qua, việc đóng cửa mỏ dầu khổng lồ của Libya, Sharara, lại đưa nó trở thành tâm điểm chú ý.
Hôm thứ Bảy (20/7), Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Libya (NOC) tuyên bố rằng việc sản xuất tại mỏ dầu El Sharara đã bị dừng lại. Do hậu quả trực tiếp của việc này, NOC cũng đã dừng việc vận chuyển dầu thô tại Cảng Az Zawiyah. Việc đóng cửa hôm thứ Bảy đã dẫn đến mất sản lượng 290.000 thùng/ngày. Trả lời với báo chí, Chủ tịch NOC, ông Sanallah, nói rằng các hoạt động tội phạm đã buộc NOC phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Tuy nhiên, việc sản xuất được báo cáo là đã bắt đầu lại vào ngày 22 tháng 7, trong khi NOC dỡ bỏ bất khả kháng về việc nạp dầu thô từ kho cảng Zawiya.
Các quan chức chỉ ra rằng một nhóm không xác định đã khóa một van trên đường ống nối nó tới cảng Zawiya, 49 km (30,4 dặm) về phía tây Tripoli. Sản xuất hiện nay là hơn một nửa sản lượng cao nhất của nó. Bất khả kháng đã đưa sản lượng chính thức của NOC xuống dưới mốc 1 triệu thùng/ngày, từ mức khoảng 1,2-1,3 triệu thùng/ngày. Sharara được điều hành bởi một liên doanh giữa NOC và Total SA, Repsol SA, OMV AG và Equinor ASA, trước đây gọi là Statoil ASA. Sản xuất tại mỏ dầu El Feel gần đó không bị ảnh hưởng, NOC cho biết.
Tuy nhiên, tình trạng của ngành dầu khí Libya có thể trở nên bấp bênh nếu có tin đồn về một cuộc tấn công quân sự mới sắp tới của Quân đội Quốc gia Libya (LNA), do tướng Haftar lãnh đạo, chống lại Tripoli sẽ diễn ra. Chỉ huy LNA Fawzi Al Mansouri tuyên bố hôm Chủ nhật rằng một cuộc tấn công quân sự đang được chuẩn bị. Al Mansouri chỉ ra rằng các lực lượng LNA đang chuẩn bị triển khai một chiến dịch quyết định và sáng tỏ để giải phóng Tripoli. Khi Haftar ra lệnh, cuộc tấn công sẽ bắt đầu, có thể là vào những ngày tới. Cuộc tấn công này không chỉ có thể đối đầu với các dân quân Libya và chính phủ GNA được Liên Hợp Quốc hỗ trợ ở Tripoli mà còn đối đầu với cả các cố vấn và quân đội Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ.
Hôm thứ Bảy, LNA tuyên bố đã bắn hạ một máy bay không người lái Thổ Nhĩ Kỳ ở miền nam Tripoli. Các cuộc đụng độ đã xảy ra và khoảng 8 thành viên LNA đã bị lực lượng GNA giết chết trong vài ngày qua. Chính phủ Tripoli tuyên bố rằng họ mong đợi một hoạt động quân sự sớm. Nếu cuộc đụng độ này mang tính quyết định và Haftar giành quyền kiểm soát hoàn toàn, phương Tây có thể sẽ cần phải xem xét lại các liên minh của mình ở Libya.
Hiện tại Haftar đã có sự hỗ trợ của Ai Cập, Ả Rập Saudi, UAE, Pháp, Ý và Tổng thống Trump. Một chiến thắng của Haftar cũng sẽ gây thêm áp lực cho Thổ Nhĩ Kỳ, vì nước này là một phe ủng hộ trung thành của các dân quân liên kết với GNA và Anh em Hồi giáo chống lại Haftar.
Các nhà phân tích thị trường dầu mỏ toàn cầu nên để mắt đến diễn biến tại Libya, vì đất nước này trước đây từng là một trong những nhà sản xuất hàng đầu của OPEC. Libya sản xuất khoảng 1,6 triệu thùng/ngày vào năm 2012, dưới triều đại của nhà độc tài Muammar Ghaddafi. Tuy nhiên, mọi người quên rằng Libya sản xuất khoảng 3 triệu thùng/ngày vào năm 1970.
Năm 2018, NOC cho biết họ đặt mục tiêu tăng sản lượng lên 2,2 triệu thùng/ngày vào năm 2023 và đề cập rằng điều này sẽ cần khoảng 18 tỷ đô la vốn đầu tư. Sản xuất dầu và khí đốt hiện tại của Libya là một con vịt xấu xí, vì NOC có trụ sở ở Tripoli vẫn là công ty bán dầu duy nhất cho thị trường toàn cầu, nhưng hầu hết các mỏ dầu đang sản xuất và cơ sở hạ tầng đều nằm trong tay của Haftar. Các công ty và nhà đầu tư dầu khí quốc tế đang nằm trong tay họ, không sẵn sàng đầu tư hoặc mở lại các mỏ dầu nếu cuộc chiến vẫn đang tiếp diễn. Một chiến thắng quyết định của Haftar có thể dẫn đến sự hồi sinh của dầu Libya, vì nó sẽ khôi phục các hoạt động của NOC. Tình hình ổn định ở Libya sẽ tạo điều kiện cho sự trở lại của một số hãng khai thác dầu châu Âu, đặc biệt là Total, ENI và có thể cả Shell. Bên cạnh châu Âu, các công ty Hoa Kỳ và Nga cũng sẽ tranh giành mỏ dầu nơi đây. Tiền mặt cần thiết sẽ có sẵn và có thể đến từ những người ủng hộ Haftar ở Ai Cập, UAE và Ả Rập Saudi. Cả ba đều có tên trong danh sách để đảm bảo các giao dịch trong lĩnh vực hydrocarbon của Libya. Dầu của Libya rõ ràng là một miếng ngon, nhưng tiềm năng khí đốt của nó (hãy nhớ các kế hoạch LNG của Shell) thậm chí có thể còn hấp dẫn hơn nữa.
Vấn đề duy nhất ở đây có thể là áp lực giảm đối với giá dầu thô gia tăng trong khu vực và thậm chí là trên toàn cầu. Sự phục hưng hoàn toàn trong lĩnh vực vực thượng nguồn và hạ nguồn của nước này, kết hợp với sản xuất ngoài OPEC tăng có thể khiến cho tình trạng dư cung toàn cầu trở nên tồi tệ hơn. Sự ổn định ở Libya có thể mang lại sự bất ổn cho OPEC, buộc nhóm phải đưa ra các lựa chọn khó khăn trong những tháng tới.
Nguồn tin: xangdau.net
