Hồi tháng 2 năm 2021, Qatar đã vạch ra một kế hoạch nhằm đảm bảo sự thống trị của mình trong lĩnh vực xuất khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng trong ít nhất hai thập kỷ. Đã là nhà xuất khẩu LNG hàng đầu thế giới, Qatar đã khiến cả thế giới sửng sốt khi tuyên bố sẽ mở rộng sản xuất hơn 50% lên 126 triệu tấn mỗi năm cho đến năm 2027. Khi làm như vậy, Qatar về cơ bản đảm bảo rằng không quốc gia nào khác có thể hy vọng sánh kịp sản lượng của mình, do đó sẽ thiết lập sự thống trị trong lĩnh vực này trong tương lai gần. Giờ đây, rất có thể các nhà lãnh đạo Qatar đang hối hận về động thái đó.
Không cần phải nói rằng rất nhiều thứ đã thay đổi kể từ năm 2021. Đại dịch kéo dài hơn hầu hết mọi người có thể dự đoán, gây ra những tác động lan tỏa lớn đối với hầu hết mọi lĩnh vực kinh tế trên hành tinh này. Và sau đó, khi các triển vọng kinh tế vẫn mù mịt như trước đây, và các ngành năng lượng đang trải qua sự biến động cực độ trong khi cố gắng điều chỉnh mức cung và cầu không thể đoán trước trong một bối cảnh chưa từng có, thì Nga – nhà xuất khẩu dầu và khí tự nhiên lỏng lớn thứ hai trên thế giới chỉ sau Ả Rập Saudi – xâm lược Ukraine. Kết quả là sự hỗn loạn. Những đe dọa trừng phạt năng lượng đã biến thành một cuộc chiến năng lượng toàn diện, ngành năng lượng của Châu Âu rơi vào khủng hoảng và địa chính trị mãi mãi thay đổi.
Giờ đây, Qatar đang mắc kẹt với một lượng lớn LNG và một thị trường đang thay đổi có thể không muốn các sản phẩm của họ. Vấn đề không phải là nhu cầu thấp. Vấn đề là không ai muốn ký một thỏa thuận dài hạn chốt giá LNG khi thị trường quá biến động và, quá nhiều nhà sản xuất năng lượng lớn khác đang thực hiện các kế hoạch năng lượng đầy tham vọng của riêng họ. “Hiện tại thế giới cần LNG, nhưng không nhiều từ giữa thập kỷ này khi thời điểm bắt đầu các dự án có thể trùng với thời điểm bắt đầu ở Mỹ và một số nơi khác,” Bloomberg gần đây đưa tin. Và Doha nhấn mạnh vào các điều khoản hợp đồng đặc biệt nghiêm ngặt với thời hạn dài, điều hiện đang khiến những người mua tiềm năng sợ hãi.
Và Qatar không đơn độc với các dự án LNG khổng lồ của mình và một tương lai không chắc chắn cho những người mua tiềm năng. Thực tế là hiện tại đó là thị trường của người mua đối với LNG. Ngoài sản lượng LNG khổng lồ của Qatar, các dự án khổng lồ trị giá hàng tỷ đô la đang được tiến hành để thúc đẩy sản xuất ở Úc, và Hoa Kỳ đang trên đà giành lại vị trí là nhà xuất khẩu LNG hàng đầu thế giới, vượt qua Úc và Qatar. Một khi tất cả những dự án lớn này đi vào hoạt động cùng thời điểm trong thập kỷ tới, thị trường sẽ tràn ngập khí đốt tự nhiên dồi dào và rẻ, và ba ông lớn này - Mỹ, Úc và Qatar - có thể sẽ phải giữ giá tương đối thấp để cạnh tranh với nhau.
Tất cả ba ông lớn sản xuất LNG này đều đang tăng cường sản xuất với kỳ vọng rằng cơn khát khí đốt tự nhiên của thị trường châu Á sẽ hầu như không thể nguôi ngoai trong những thập kỷ tới. Khi các nền kinh tế lớn bao gồm Trung Quốc và Ấn Độ tiếp tục mở rộng và chật vật để duy trì an ninh năng lượng trước nhu cầu ngày càng tăng, họ phải đối mặt với cái được gọi là bộ ba bất khả thi về năng lượng: làm thế nào để đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng an toàn và đáng tin cậy đồng thời giữ giá năng lượng phải chăng và giảm thiểu các tác động tiêu cực từ môi trường bên ngoài.
Dự kiến khí đốt tự nhiên sẽ là chìa khóa để cân bằng bộ ba bất khả thi trên phạm vi toàn cầu. Mặc dù là nhiên liệu hóa thạch không thể tái tạo, nhưng khí tự nhiên có lượng khí thải carbon thấp hơn đáng kể so với dầu và than. Nó cũng tương đối rẻ, phong phú và có cơ sở hạ tầng quan trọng hiện có để hỗ trợ sự phát triển của nó trong cơ cấu năng lượng toàn cầu. Do đó, khí tự nhiên hóa lỏng, dạng nhiên liệu dễ vận chuyển nhất, được coi là bước đệm quan trọng giữa nhiên liệu hóa thạch bẩn hơn và năng lượng không phát thải trên con đường khử cacbon toàn cầu. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, “với thời gian cần thiết để xây dựng năng lượng tái tạo mới và thực hiện các cải tiến hiệu quả năng lượng, khí đốt tự nhiên thể hiện một chiến thắng tiềm năng nhanh chóng để giảm phát thải.”
Tuy nhiên, khi quá nhiều quốc gia nhảy vào sản xuất LNG, có một lo ngại nghiêm trọng về việc liệu nhu cầu về khí đốt trong quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu có thực sự theo kịp với sự gia tăng nguồn cung hay không. Cũng có những lo ngại từ các nhà môi trường cho rằng chúng ta không có thời gian để đưa vào giai đoạn “bước đệm” giữa đốt than và cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo, cho rằng thay vào đó, các quốc gia đang phát triển phải đi tắt đón đầu giai đoạn này. Tuy nhiên, các dự án hiện tại đang được tiến hành ở Qatar, Úc và Hoa Kỳ hầu như không đảm bảo rằng khí đốt tự nhiên sẽ chiếm ưu thế trong nhiều cơ cấu năng lượng quốc gia trong hai thập kỷ tới, vì nó gần như chắc chắn sẽ có giá cả phải chăng, dồi dào và đủ gần với tính bền vững để được sự chấp thuận từ các nhà lãnh đạo chính sách.
Nguồn tin: xangdau.net
