Lần đầu trong gần bảy năm qua, giá dầu thô thế giá»›i rá»›t xuống mức thấp nhất, dÆ°á»›i ngưỡng 40 USD/thùng. Vá»›i Ä‘à giá dầu lao dốc và dá»± báo sẽ tiếp tục giảm sâu, nền kinh tế các thành viên Tổ chức xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) sẽ không tránh khỏi thiệt hại kinh tế Ä‘áng kể. Tuy nhiên, dù thế nào thì cuá»™c chiến giành thị phần của các đại gia dầu mỏ vẫn quyết liệt và tác Ä‘á»™ng thị trường “vàng Ä‘en”

.
Kể từ tháng 2-2009, lần đầu giá dầu thô trên thị trường Luân Đôn (Anh) và Niu Oóc (Mỹ) trong đầu tuần thứ hai của tháng này Ä‘ã giảm xuống mức dÆ°á»›i 40 USD/thùng. Mặc dù giá dầu tụt dốc được dá»± báo trÆ°á»›c, song sá»± sụt giá nhanh chóng xuống mức chạm Ä‘áy nhÆ° vừa qua là Ä‘iều bất ngờ. Má»™t trong những yếu tố chính châm ngòi khiến giá dầu mỏ thế giá»›i giảm sâu là việc các nÆ°á»›c thành viên OPEC không đạt sá»± đồng thuận về việc cắt giảm sản lượng để vá»±c dậy giá dầu tại cuá»™c họp gần Ä‘ây. Dù không công bố trần sản lượng, tổ chức nắm giữ hÆ¡n 30% tổng nguồn cung dầu mỏ thế giá»›i này quyết định duy trì sản lượng khai thác, ở mức khoảng 31,5 triệu thùng/ngày và phải chờ tá»›i giữa năm tá»›i má»›i quyết định hạn ngạch khai thác má»›i. Cuá»™c họp Ä‘ã thất bại vì có sá»± chia rẽ sâu sắc giữa hai nhóm nÆ°á»›c. Quốc gia sản xuất dầu lá»›n nhất A-rập Xê-út cùng các nÆ°á»›c vùng Vịnh, vốn vẫn “chịu được nhiệt” khi thất thu do vàng Ä‘en rá»›t giá, không muốn cắt giảm sản lượng khai thác. Ngược lại, nhóm các nÆ°á»›c khác nhÆ° Ni-giê-ri-a và Vê-nê-xu-ê-la, vốn lao Ä‘ao bởi giá dầu liên tục Ä‘i xuống, lại muốn cắt giảm sản lượng để đẩy giá dầu lên.

Sau khi đạt mức hÆ¡n 100 USD/thùng vào tháng 6-2014, giá dầu Ä‘ã giảm khoảng 40% kể từ khi OPEC quyết định không thay đổi chính sách sản lượng và bảo vệ thị phần trÆ°á»›c các công ty sản xuất dầu Ä‘á phiến tại cuá»™c họp hồi tháng 11-2014. Thị trường ngày càng dÆ° thừa nguồn cung khi sức tiêu thụ chỉ khoảng 93,62 triệu thùng/ngày mà “Ä‘áº§u ra” vẫn đều đặn khoảng 95,66 triệu thùng/ngày. Má»™t trong những nguyên nhân dẫn tá»›i tình trạng dá»± trữ dầu mỏ thế giá»›i hiện chạm mức cao ká»· lục là bởi “gã khổng lồ” A-rập Xê-út vẫn đẩy mạnh khai thác dầu thô, trong khi sản lượng dầu thô của Nga tăng lên mức cao của thời kỳ hậu Xô-viết và Mỹ nhanh chóng khôi phục lại mức sản lượng trÆ°á»›c Ä‘ây. Thêm vào Ä‘ó, I-ran - nhà sản xuất dầu mỏ lá»›n thứ hai trong OPEC chuẩn bị “tái xuất” trở lại thị trường sau khi các lệnh trừng phạt của phÆ°Æ¡ng Tây được dỡ bỏ Vá»›i kế hoạch giành lại thị phần Ä‘ã mất và khôi phục sản lượng lên tá»›i bốn, năm triệu thùng/ngày của I-ran, thị trường vàng Ä‘en được dá»± báo sẽ chịu những tác Ä‘á»™ng Ä‘áng kể và sá»± cạnh tranh khốc liệt diá»…n ra ngay giữa các nÆ°á»›c thành viên OPEC trong cuá»™c chiến giành thị phần.

Vá»›i vai trò bình ổn giá dầu trên thị trường thế giá»›i, song các thành viên OPEC chấp nhận để giá dầu Ä‘i xuống và vẫn quyết định bÆ¡m nhiều dầu để cạnh tranh và giành thị phần. Việc làm này Ä‘ã gây ảnh hưởng không nhỏ tá»›i nền kinh tế má»™t số nÆ°á»›c thành viên vốn phụ thuá»™c phần lá»›n vào xuất khẩu vàng Ä‘en. Ước tính, các thành viên khối này Ä‘ã thiệt hại tá»›i 370 tá»· USD do giá dầu thấp. Riêng A-rập Xê-út chịu thâm hụt ngân sách 20% GDP trong năm nay. Việc OPEC không thay đổi chính sách, đồng thời dành Æ°u tiên cho ná»— lá»±c giành thị phần lá»›n hÆ¡n trên thị trường dầu mỏ toàn cầu cÅ©ng khiến dịp Giáng sinh năm nay trở nên kém vui đối vá»›i các nhà đầu tÆ° năng lượng. Sá»± rá»›t giá của vàng Ä‘en kéo cổ phiếu của các công ty dầu mỏ lao dốc trong nhiều phiên liên tiếp.

Giá dầu có thể sẽ bị đẩy xuống sâu hÆ¡n nữa trong bối cảnh dÆ° thừa nguồn cung dầu mỏ trên toàn cầu chÆ°a có dấu hiệu ngừng lại. Dá»± báo, trong ná»­a đầu năm 2016, cuá»™c chiến giữa các đại gia dầu mỏ không chỉ dừng lại ở vấn đề giá mà là tranh giành thị phần, vốn Ä‘ang bị suy giảm do sá»± tăng trưởng ì ạch của nền kinh tế thế giá»›i. Trong cuá»™c chÆ¡i này, cái giá mà các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ lá»›n phải trả không ít, song không vì thế mà cuá»™c chiến giành thị phần dá»… dàng hạ nhiệt.

Nguồn tin: ND