Người Kurd Iraq và các công ty dầu mỏ phÆ°Æ¡ng Tây Ä‘ang hành Ä‘á»™ng “ma mãnh” hÆ¡n chính phủ trung Æ°Æ¡ng ở Baghdad.

Iraq may mắn được sở hữu nguồn tài nguyên dầu hỏa phong phú, có thể khai thác vá»›i chi phí rẻ. Sản lượng dầu tăng cao trong ba thập niên và vẫn Ä‘ang tiếp tục tăng lên. Đến năm 2035, theo dá»± Ä‘oán của CÆ¡ quan năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng của Iraq có thể tăng hÆ¡n gấp Ä‘ôi, tá»›i 8,3 triệu thùng/ngày.
NhÆ°ng các công ty dầu hỏa phÆ°Æ¡ng Tây Ä‘ang miá»…n cưỡng Ä‘óng má»™t phần vai trò trong sá»± phát triển này. ExxonMobil Ä‘ang bán cổ phần vốn đầu tÆ° của họ ở West Qurna, má»™t trong những giếng dầu lá»›n ở nam Iraq, sẽ cung cấp nhiều sản lượng Ä‘ang gia tăng. Công ty Shell của hoàng gia Hà Lan và hãng BP cả hai Ä‘ang khai thác dầu ở miền nam. Bá»™ máy quan liêu và hợp đồng thời hạn phiền hà làm cho các thÆ°Æ¡ng vụ trở nên khó khăn. Những chi phí nặng hÆ¡n dá»± kiến và sá»± chậm trá»… về cÆ¡ sở hạ tầng làm giảm bá»›t lợi nhuận.

Cách Ä‘ây ba năm khi họ ký các hợp đồng vá»›i chính phủ Iraq, những công ty này Ä‘ã chuẩn bị tinh thần để đối phó vá»›i những trục trặc có thể xảy ra. NhÆ°ng sá»± kiên nhẫn của họ Ä‘ã trở thành thất vọng vá»›i những biến Ä‘á»™ng về nguồn dầu Iraq. Kurdistan, má»™t tỉnh bán tá»± trị ở miền bắc, Ä‘ang Ä‘Æ°a ra những cạnh tranh vá»›i những hợp đồng nhiều lợi nhuận hÆ¡n. Quyết định của ExxonMobil năm ngoái để tranh thủ được sáu giếng dầu trong khu vá»±c Ä‘ã làm chính phủ trung Æ°Æ¡ng tức giận, họ nói rằng hợp đồng này là bất hợp pháp và hủy bỏ quyền khai thác dầu đối vá»›i mỏ dầu người Kurd. NhÆ°ng công ty dầu lá»›n nhất thế giá»›i Ä‘ã bắt đầu má»™t chiều hÆ°á»›ng kinh doanh má»›i, họ chuyển sang làm ăn vá»›i người Kurd. Trong tháng 7, Total, Chevron và Gazprom tất cả đều ký các hợp đồng vá»›i chính phủ khu vá»±c Kurdistan, tạo cÆ¡ há»™i kinh doanh cho họ ở miền nam trong tÆ°Æ¡ng lai. BP, má»™t công ty của Anh ở Erbil, thủ Ä‘ô của vùng tá»± trị người Kurd, Ä‘ang xúc tiến công việc thăm dò vào cuối tháng 10.

Ngày nay, người Kurd xuất khẩu khoảng 200.000 thùng dầu/ngày thông qua những đường ống dẫn dầu do chính phủ trung Æ°Æ¡ng kiểm soát. Ông Hawrami muốn xây dá»±ng má»™t đường ống dẫn dầu má»›i của riêng người Kurd tá»›i Thổ NhÄ© Kỳ, má»™t Æ°á»›c mÆ¡ Ä‘á»™c lập lâu dài của người Kurd. Điều Ä‘ó làm nản lòng Thổ NhÄ© Kỳ Ä‘ang chiến đấu chống những phần tá»­ ly khai người Kurd ở vùng Ä‘ông nam của họ. Má»™t số quan chức người Kurd dường nhÆ° nhận thức được khả năng cuối cùng về má»™t lãnh thổ cho người Kurd ở bắc Iraq và tìm kiếm sá»± Ä‘á»™c lập thÆ°Æ¡ng mại của họ vá»›i Thổ NhÄ© Kỳ.

Chính quyền Iraq Ä‘ang cân nhắc cách phản ứng. Họ có thể xoa dịu và kéo các thời hạn ký hợp đồng vá»›i các công ty dầu ở miền nam. Động thái này có thể làm ngừng lại dòng chảy vốn phÆ°Æ¡ng Tây vào Kurdistan.

Nguồn tin: (CATP)