Có nhiều đồn đoán rằng Ấn Độ có thể sớm vượt qua Trung Quốc về nhu cầu dầu mỏ để trở thành nước tiêu thụ dầu lớn nhất thế giới. Khi khoản đầu tư của Trung Quốc vào năng lượng tái tạo, kim loại, khoáng sản và xe điện bắt đầu mang lại kết quả, gã khổng lồ châu Á này có thể sẽ sớm không còn là nhà nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới. Trong khi đó, dân số ngày càng đông của Ấn Độ và quá trình chuyển đổi sang năng lượng xanh chậm đồng nghĩa nước này có thể sẽ chiếm vị trí dẫn đầu này trong vòng 5 năm tới.
Khi nhu cầu dầu của Trung Quốc cuối cùng cũng bắt đầu suy yếu, Ấn Độ có thể trở thành nước tiêu thụ dầu lớn nhất trong những năm tới. Dân số Ấn Độ đã vượt qua Trung Quốc, cho thấy nhu cầu năng lượng của nước này cũng sẽ tăng đáng kể. Trong khi Ấn Độ có kế hoạch đầy tham vọng nhằm phát triển một ngành công nghiệp năng lượng tái tạo quy mô lớn, phương tiện giao thông truyền thống chạy bằng xăng và dầu diesel dự kiến sẽ vẫn tồn tại một thời gian dài sau khi nhiều quốc gia khác chuyển sang sử dụng xe điện. Điều này trái ngược với Trung Quốc, quốc gia được kỳ vọng sẽ chuyển sang sử dụng xe điện sớm hơn nhiều vì thị trường xe điện của nước này đã đạt được tiến bộ lớn.
Nhu cầu dầu của Ấn Độ khó có thể cao bằng nhu cầu của Trung Quốc vào thời kỳ đỉnh điểm, nhưng nước này có thể trở thành nơi nhập khẩu dầu lớn nhất do dân số đông và tiến độ chuyển đổi xanh chậm hơn. Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc gần đây dự báo mức tiêu thụ dầu của Trung Quốc sẽ đạt đỉnh vào khoảng năm 2030. Parsley Ong, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu năng lượng và hóa chất châu Á tại JPMorgan Chase & Co. ở Hồng Kông giải thích, “Ấn Độ luôn vượt Trung Quốc xét về mặt thời gian để trở thành động lực tăng trưởng nhu cầu toàn cầu, chủ yếu là do các yếu tố nhân khẩu học như tăng trưởng dân số.”
Viktor Katona, nhà phân tích dầu thô hàng đầu tại công ty phân tích dữ liệu Kpler, dự đoán Ấn Độ sẽ vượt qua Trung Quốc về nhu cầu dầu vào năm 2026, trong khi ông cho rằng nhu cầu dầu thô của Ấn Độ có thể đạt đỉnh vào khoảng năm 2036. Quan điểm này đã được nhiều chuyên gia trong ngành tán thành. Điều này phần lớn dựa trên những thay đổi gần đây trong hoạt động công nghiệp và năng lượng ở hai nước.
Trung Quốc đã và đang dần chuyển đổi sang các giải pháp thay thế tái tạo, tăng tỷ lệ sản xuất điện từ các nguồn năng lượng xanh mỗi năm. Sản lượng điện của Trung Quốc tăng ổn định trong hai thập kỷ qua, đạt 7.600 TWh vào năm 2020 từ mức 1.280 TWh của năm 2000. Đến năm 2020, nhiên liệu phi hóa thạch, bao gồm thủy điện, gió và năng lượng mặt trời, tăng lên 27% trong cơ cấu nguồn điện của Trung Quốc, từ 17% vào năm 2000. Năng lượng mặt trời là nguồn phát điện phát triển nhanh nhất của Trung Quốc, tăng trung bình 43% mỗi năm trong khoảng thời gian từ 2015 đến 2020 và chiếm 6% sản lượng điện của cả nước vào năm 2020. Điều này phản ánh mục tiêu của Trung Quốc là đạt được lượng khí thải carbon bằng 0 vào năm 2060.
Trong khi đó, nhập khẩu dầu của Ấn Độ đã tăng đáng kể trong năm qua khi chính phủ tận dụng mua dầu giá rẻ của Nga. Sau cuộc xâm lược Ukraine vào năm ngoái và các lệnh trừng phạt tiếp theo đối với các sản phẩm năng lượng của Nga, một số quốc gia đã tận dụng cơ hội này để mua dầu thô giá rẻ từ Nga. Vì Ấn Độ có ngành công nghiệp lọc dầu phát triển mạnh nên phần lớn dầu thô nhập khẩu từ Nga sẽ được lọc thành nhiên liệu để vận chuyển đến các khu vực khác trên thế giới, trong đó có Mỹ và châu Âu, mặc dù cả hai đều đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với dầu của Nga. Ấn Độ cũng đang tích trữ loại dầu thô này khi sẵn có, với mức giá thấp hơn nhiều so với các nguồn thay thế.
Shiqing Xia, nhà tư vấn dầu mỏ và hóa chất tại Wood Mackenzie, tin rằng “Nhu cầu dầu của Trung Quốc đạt đỉnh vào năm 2027 và sau đó [sẽ chuyển sang] suy giảm dài hạn khi nước này tích cực theo đuổi quá trình chuyển đổi năng lượng… và khi tốc độ tăng trưởng kinh tế chung chậm lại trong dài hạn.” Tuy nhiên, “Bên ngoài Trung Quốc, tổng nhu cầu dầu ở Ấn Độ và các nền kinh tế mới nổi khác ở Đông Nam Á sẽ tiếp tục tăng cho đến đầu những năm 2040,” bà giải thích. Xia nói thêm: “Trong hai thập kỷ tới, động lực tăng trưởng của châu Á sẽ là Ấn Độ và Đông Nam Á”.
Trong khi nhiều người đồng tình với đánh giá này, thì một số chuyên gia năng lượng kỳ vọng Trung Quốc sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trên thị trường dầu mỏ toàn cầu trong vài năm nữa. Yaw Yan Chong, giám đốc Nghiên cứu Dầu LSEG ở Châu Á, cho biết “Trung Quốc có mục tiêu phát thải carbon bằng 0 vào năm 2060, đó là lúc tôi dự đoán nhu cầu dầu thô của nước này sẽ giảm bớt khi Trung Quốc dần hướng tới mục tiêu đó”. Tương tự, Bob McNally, chủ tịch Tập đoàn Năng lượng Rapidan, đề xuất: “Việc thiếu những phát hiện lớn về khí đốt hoặc đột phá công nghệ về năng lượng tái tạo hoặc năng lượng thay thế, chúng tôi không nghĩ rằng nhu cầu tăng trưởng dầu của Trung Quốc sẽ chấm dứt trong ít nhất hai đến ba thập kỷ nữa, mặc dù tốc độ tăng trưởng nhu cầu có thể chậm lại.”
Khi dân số Ấn Độ vượt Trung Quốc và Trung Quốc tiếp tục đẩy mạnh phát triển công suất năng lượng sạch, nhiều chuyên gia năng lượng dự báo Ấn Độ sẽ sớm vượt qua gã khổng lồ châu Á để trở thành nước nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới. Điều này được hỗ trợ bởi một số yếu tố, từ ngành công nghiệp lọc dầu lớn của Ấn Độ cho đến sự phát triển nhanh chóng của xe điện ở Trung Quốc. Tuy nhiên, không phải ai cũng tán thành quan điểm này, một số người cho rằng sự thay đổi có thể chậm hơn nhiều so với những gì nhiều người đang đề xuất hiện nay.
Nguồn tin: xangdau.net
