Lên mức cao nhất kể từ cuối tháng 9-2008, dầu Brent biển Bắc tại London trong 24 giờ qua ấn định ở mức giá ká»· lục 105,78 USD/thùng. Bên kia bờ Đại Tây DÆ°Æ¡ng, giao dịch dầu thô ngọt nhẹ trên thị trường New York cÅ©ng tiếp nối Ä‘à tăng của nhiều ngày qua để kết thúc các hợp đồng ở ngưỡng 95,63 USD/thùng. 

CÆ¡n sốc má»›i của giá dầu giữa lúc nền kinh tế thế giá»›i vừa chật vật Ä‘i lên sau cuá»™c khủng hoảng sâu nhất trong hÆ¡n ná»­a thế ká»· được dá»± báo chÆ°a dừng lại khi bầu không khí Trung Đông và Bắc Phi Ä‘ang nhÆ° thiêu đốt bởi cÆ¡n thịnh ná»™ Arab.
 

Những chỉ báo thường chi phối giá dầu nhÆ° niềm tin tiêu dùng của Mỹ tăng lên mức cao nhất trong vòng 3 năm hay niềm tin kinh doanh của Đức cao bất ngờ trong tháng 2 này Ä‘ã bị đẩy xuống hàng thứ yếu. Há»™i chứng "nhân bản" chính biến Ai Cập Ä‘ang làm dậy sóng cả khu vá»±c rá»™ng lá»›n từ bờ Nam Địa Trung Hải tá»›i bờ Bắc Vịnh Persian Ä‘ã Ä‘óng vai trò chính dẫn dắt dầu thô nhanh chóng thiết lập mặt bằng giá má»›i. Trong Ä‘ó, sá»± kiện Libya Ä‘ang trở thành tâm Ä‘iểm má»›i của cuá»™c nổi dậy Ä‘ang đổi thay phần quan trọng của thế giá»›i Hồi giáo là Ä‘áp số cho thá»±c trạng giá dầu bỏ mốc 104 USD/thùng của tuần trÆ°á»›c để lần lượt tiến đến những đỉnh cao má»›i chỉ trong vài ngày qua.

Các nhà đầu tÆ° toàn cầu có lý do để lo lắng về nguy cÆ¡ gián Ä‘oạn nguồn cung dẫn đến thiếu hụt trên thị trường nhiên liệu toàn cầu khi những tin tức thời sá»± nhất cho thấy tình trạng bạo lá»±c Ä‘áng quan ngại tại nhà sản xuất dầu lá»­a thứ 9 trong Tổ chức Các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) Ä‘ã bị đẩy lên những nấc thang má»›i. Hiện Libya cung cấp cho thế giá»›i tá»›i 1,1 triệu thùng dầu trong số 1,6 triệu thùng được xuất xưởng má»—i ngày. Tình hình chính trường Ä‘ang có chiều hÆ°á»›ng xấu Ä‘i ở đất nÆ°á»›c Bắc Phi mang theo cảnh báo về sá»± ảnh hưởng tá»›i hoạt Ä‘á»™ng sản xuất và đời sống tại các khách hàng truyền thống mà đối tác lá»›n nhất là châu Âu. Do vị trí địa lý gần gÅ©i, dầu thô Libya chỉ cần từ 1 đến 2 ngày để có mặt tại châu lục này và vì thế chiếm đến 9,84% nhu cầu tiêu thụ của Lục địa già, trong Ä‘ó Italia mua tá»›i 23,2% sản lượng của Tripoli, Pháp là 15,8% và Tây Ban Nha là 13%. Đây là nguyên nhân giải thích cho hiện tượng dầu Brent được lợi nhiều hÆ¡n dầu ngọt nhẹ trong đợt tăng giá tá»· lệ thuận vá»›i những bất ổn lây lan tại khu vá»±c có hÆ¡n má»™t ná»­a số thành viên của OPEC.

Các sàn giao dịch dầu khí toàn cầu Ä‘ang hÆ°á»›ng về rối loạn chính trị tại Libya cÅ©ng nhÆ° tác Ä‘á»™ng của nó tá»›i hoạt Ä‘á»™ng sản xuất dầu mỏ của quốc gia này. Lời khẳng định từ Thứ trưởng Dầu mỏ Arab Saudi, quốc gia cung cấp dầu lá»›n nhất thế giá»›i, Thái tá»­ Abdul Aziz bin Salman rằng thị trường dầu mỏ vẫn trong trạng thái cân bằng và dá»± trữ mức ổn định, không cần bất cứ sá»± can thiệp nào có lẽ là sá»± trấn an Ä‘áng quý vào thời Ä‘iểm giá năng lượng căng thẳng nhÆ° hiện nay. Tuy nhiên, nhiệt Ä‘á»™ thị trường nhiên liệu sẽ không thể bá»›t nóng nếu các lãnh đạo vùng đất có vị trí trọng yếu trên bản đồ dầu lá»­a thế giá»›i chÆ°a tìm ra phÆ°Æ¡ng án làm lắng dịu cuá»™c phản kháng đường phố lá»›n nhất trong lịch sá»­ Arab.

Câu chuyện giá dầu sẽ là đề tài hàng đầu trên hầu khắp các lục địa trong những giờ tá»›i khi trở thành tác nhân khiến cuá»™c vượt thoát cÆ¡n bão giá các mặt hàng thiết yếu của tất cả các chính phủ thêm bá»™i phần khó khăn. Điều này hẳn rất cần sá»± cảm thông của các tầng lá»›p nhân dân tại má»—i quốc gia để tiếp tục Ä‘Æ°a nền kinh tế ổn định, tiến lên phía trÆ°á»›c. Vì thế, bài toán lạm phát - dÆ°á»›i tác Ä‘á»™ng phi mã của giá dầu nhÆ° hiện nay - càng được xem nhÆ° má»™t thá»­ thách lá»›n nhất vá»›i các ná»— lá»±c bình ổn kinh tế vÄ© mô trên phạm vi toàn cầu thời hậu khủng hoảng. HÆ¡n lúc nào hết, giờ Ä‘ây cả thế giá»›i Ä‘ang hy vọng nhận định của Phó Giám đốc đầu tiên của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) John Lipsky rằng giá dầu cao sẽ không làm nên sá»± thay đổi Ä‘áng kể nào vá»›i viá»…n cảnh tÆ°Æ¡i sáng của kinh tế toàn cầu sẽ sá»›m thành sá»± thật.