Nếu Ä‘úng nhÆ° tính toán của các DN, giá xăng dầu có thể tăng trong ngày hôm nay, 11/3. Trong khi Ä‘ó, má»™t loại thuế ít được nhắc đến là thuế bảo vệ môi trường cho xăng dầu Ä‘ã được UBTV Quốc hôi đồng ý tăng gấp 3 lần.

Tăng thu hÆ¡n 23 nghìn tá»· bù hụt ngân sách

Dá»± kiến từ 1/5, thuế  bảo vệ môi trường đối vá»›i mặt hàng xăng sẽ từ 1.000 đồng/lít tăng lên 3.000 đồng/lít.

Dầu diezen sẽ tăng thuế từ 500 đồng/lít hiện nay tăng lên 1.500 đồng/lít. Dầu madut cÅ©ng sẽ tăng từ 300 đồng/lít lên 900 đồng/lít.

Riêng dầu hoả, Uá»· ban thường vụ Quốc há»™i Ä‘ã thống nhất sẽ giữ nguyên nhÆ° mức thuế bảo vệ môi trường hiện hành là 300 đồng/lít.

Giá dầu thô Ä‘ang xuống, xăng dầu Việt Nam lại chá»±c tăng thuế, giá?

Bá»™ Tài chính cho biết, lý do lá»›n nhất của việc Ä‘iều chỉnh thuế trên là để ứng phó vá»›i vấn đề hụt thu ngân sách do phải giảm thuế theo các cam kết há»™i nhập tá»›i Ä‘ây.

Theo phÆ°Æ¡ng án ban đầu dá»± kiến tăng thuế bảo vệ môi trường đối vá»›i cả dầu hoả, Bá»™ Tài chính Ä‘ã Æ°á»›c tính năm 2015, nguồn thu từ sắc thuế này đối vá»›i xăng dầu sẽ đạt khoảng 35.579,8 tá»· đồng, tăng thu 23.719,8 tá»· đồng.

Trong Ä‘ó, mặt hàng xăng dá»± kiến thu 20.911,8 tá»· đồng/năm, tăng 13.941,2 tá»· đồng/năm.

Các mặt hàng dầu dá»± kiến thu được khoảng 13.228,9 tá»· đồng/năm thuế bảo vệ môi trường, tăng 8.819,2 tá»· đồng/năm.

Kéo theo Ä‘ó, số thu thuế GTGT đối vá»›i xăng dầu cÅ©ng sẽ tăng lên khoảng 2.371,9 tá»· đồng. Khi Ä‘ó, tổng số thu ngân sách năm 2015 dá»± kiến tăng lên khoảng 26.091,8 tá»· đồng.

Tuy nhiên, mức tăng thu trên cÅ©ng má»›i chỉ bằng 84% so vá»›i mức hụt thu ngân sách tá»›i Ä‘ây khi giảm thuế thuế nhập.

Từ năm 2012, xăng dầu là má»™t trong các mặt hàng phải áp dụng lá»™ trình cắt giảm thuế nhập khẩu theo cam kết của 3 Hiệp định là Hiệp định thÆ°Æ¡ng mại tá»± do ná»™i khối ASEAN (ATIGA), Hiệp định thÆ°Æ¡ng mại hàng hoá ASEAN- Trung Quốc (ACFTA) và Hiệp định thÆ°Æ¡ng mại hàng hoá ASEAN- Hàn Quốc (AKFTA).

Song, thời gian qua, mức thuế nhập khẩu cho xăng dầu vẫn là thuế MFN theo cam kết WTO nên chênh lệch so vá»›i thuế trong các cam kết trên hiện rất lá»›n, từ 5%-35%.

Đến nay, áp lá»±c phải cắt giảm thuế Ä‘ã cận kề. Bá»™ Tài chính tính toán, nếu giá dầu thô WTI là 70-75 USD/thùng, tổng mức giảm thu ngân sách Nhà nÆ°á»›c bình quân giai Ä‘oạn 2015-2017 do giảm thuế lên tá»›i khoảng 28.253 tá»· đồng/năm, bằng 30% tổng thu ngân sách từ xăng dầu hiện nay.

Trong Ä‘ó, thuế nhập khẩu xăng dầu giảm thu khoảng 25.162 tá»· đồng, kéo theo, thuế tiêu thụ đặc biệt giảm khoảng 525 tá»· đồng và  thuế giá trị gia tăng giảm khoảng 2.566 tá»· đồng.

TrÆ°á»›c viá»…n cảnh "thất thu" nhÆ° vậy, Bá»™ Tài chính cho rằng, việc tăng thuế bảo vệ môi trường cho xăng dầu là cần thiết, có tính ổn định, phù hợp vá»›i xu hÆ°á»›ng chung của các nÆ°á»›c.

Dồn áp lá»±c lên giá

Vấn đề được quan tâm nhiều nhất đối vá»›i người tiêu dùng đằng sau câu chuyện này là giá bán lẻ, liệu có "bị" tăng mạnh không?

Người tiêu dùng chịu thiệt khi không được hưởng lợi từ việc giảm thuế theo há»™i nhập (ảnh: Phạm Huyền)

Theo công thức giá cÆ¡ sở xăng dầu hiện nay, nếu nhÆ° tăng thuế bảo vệ môi trường và giảm thuế nhập khẩu Ä‘úng nhÆ° cam kết, không tính xả Quỹ, chỉ có duy nhất mặt hàng xăng sẽ còn âm tá»›i 3.396 đồng/lít.

Còn lại, các mặt hàng dầu sẽ có "lãi" lá»›n nhÆ° dầu diezen lãi 74,74 đồng/lít, dầu hoả lãi 1.647 đồng/lít và dầu madut lãi tá»›i 315,28 đồng/lít.

Việc Ä‘iều chỉnh trên không tác Ä‘á»™ng nhiều tá»›i giá bán lẻ xăng dầu bởi nó Ä‘ã được cân đối vá»›i "kế hoạch" sẽ giảm mạnh thuế nhập khẩu tá»›i Ä‘ây.

Tuy nhiên, từ góc Ä‘á»™ quyền lợi của người tiêu dùng, việc tăng thuế môi trường vẫn có nhiều ý kiến. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyá»…n Văn Giàu Ä‘ã băn khoăn tại cuá»™c họp hôm qua, khi giảm thuế nhập khẩu 15% thì người dân kỳ vọng được hưởng lợi từ Ä‘ó. Giờ lấy má»™t loại thuế để bù đắp má»™t loại thuế khác vá»›i mặt hàng Ä‘ó thì có nên không?

Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Đinh Tiến DÅ©ng giải thích rằng, nếu giảm thuế nhập khẩu mà không tăng thuế bảo vệ môi trường lên ngay thì chính các nhà xuất khẩu trong khối ASEAN sẽ hưởng lợi bởi họ sẽ nhân cÆ¡ há»™i này tăng giá bán cho Việt Nam.

Song, theo má»™t chuyên gia kinh tế, hiện nay, nguồn cung xăng dầu trên thế giá»›i Ä‘ang dÆ° thừa, giá còn được dá»± báo sẽ giảm sâu tá»›i 40 USD/thùng nên viá»…n cảnh sẽ bị siết giá nếu mua xăng dầu từ ASEAN là khó xảy ra.

Trong khi Ä‘ó, người tiêu dùng Việt Nam vừa qua cÅ©ng Ä‘ã chịu khá nhiều thiệt thòi khi Bá»™ Tài chính trì hoãn việc thá»±c hiện cam kết giảm thuế xăng dầu.

Ngoại từ năm 2012, thuế nhập khẩu thấp từ 0-5% thì kể từ năm 2013-2014, thuế nhập khẩu xăng dầu ở Việt Nam đều tăng mạnh, vượt xa mức thuế theo cam kết.

Ví dụ, thay vì giảm thuế xăng về 20% và dầu diezen về 5% từ năm 2012, thuế nhập khẩu xăng hiện Ä‘ã lên tá»›i 35% và dầu diezen lên 30%. Barem thuế theo giá dầu thô mà Bá»™ Tài chính ban hành đầu tháng 12/2014 Ä‘ã không hề tính đến việc thá»±c hiện cam kết ở các hiệp định trên.

Năm 2014, Việt Nam nhập khoảng 3,4 triệu tấn xăng dầu nhập từ ASEAN, 0,73 triệu tấn từ Trung Quốc và 0,47 triệu tấn từ Hàn Quốc.

Tổng lượng xăng dầu nhập từ 3 thị trường trên là 4,6 triệu tấn, chiếm khoảng 64% tổng sản lượng nhập khẩu xăng dầu. Nếu nhÆ° giảm thuế 64% sản lượng xăng dầu nhÆ° cam kết, chắc hẳn thời gian qua, giá bán lẻ xăng dầu Ä‘ã dá»… chịu hÆ¡n nhiều.

Vá»›i cục diện này, nhiều doanh nghiệp lo ngại, Bá»™ Tài chính sẽ không giảm ngay thuế nhập khẩu từ 1/5/2015 đồng thời vá»›i tăng thuế bảo vệ môi trường nhÆ° các mức cam kết trên mà có thể sẽ tiếp tục kéo dài lá»™ trình giảm.

Nguồn tin:Vietnamnet