Sá»± cố tràn dầu của BP Ä‘ã buá»™c kế hoạch khoan tìm dầu mỏ ngoài khÆ¡i phải ngÆ°ng lại - không chỉ ở Vịnh Mexico mà còn ở Alaska. NhÆ°ng bất chấp thảm họa, Công ty Shell vẫn xúc tiến kế hoạch khoan má»™t giếng thăm dò ở hai vùng biển Beaufort ở phía bắc Alaska và Chukchi ở phía bắc eo biển Bering của Bắc Băng DÆ°Æ¡ng. Công ty Ä‘ã chi ra hÆ¡n 3,5 tỉ USD chuẩn bị cho kế hoạch.

Tuy nhiên, những vụ kiện của các nhóm bảo vệ môi trường và các cá»™ng đồng dân địa phÆ°Æ¡ng ở Alaska Ä‘ã buá»™c Shell phải cho tạm ngÆ°ng kế hoạch khoan thăm dò ở vùng biển Chukchi và hiện nay chỉ tập trung vào vùng biển Beaufort. Công ty hy vọng kế hoạch sẽ được tiến hành vào mùa hè năm 2011 khi mà mặt băng trở nên trong suốt. Các quan chức Shell cÅ©ng cam kết thá»±c hiện công việc khoan có trách nhiệm và sẵn sàng xá»­ lý sá»± cố tràn dầu nếu có.

Gần cuối quần đảo Aleutian là cảng Hà Lan và thành phố Unalaska, nÆ¡i được Shell chọn để cất giữ số trang thiết bị trong suốt mùa Ä‘ông, trong Ä‘ó bao gồm chiếc tàu Nanuq xá»­ lý tràn dầu. Geoff Merrell, Ä‘iều phối viên phản ứng khẩn cấp trong khu vá»±c Alaska của Công ty Shell nói, Nanuq là chiếc tàu kỳ diệu có khả năng chở 12.000 thùng dầu thu hồi và những công cụ cần thiết trên tàu dùng để vá»›t dầu thô trên mặt nÆ°á»›c. Nanuq có thể xá»­ lý sá»± cố tràn dầu trong vòng má»™t giờ.

Shell nổi tiếng vá»›i cung cách làm việc an toàn, song sá»± cố tràn dầu ở Vịnh Mexico vẫn còn má»›i và các nhóm bảo vệ môi trường khăng khăng chống đối kế hoạch khoan thăm dò của công ty. Lois Epstein, Giám đốc ChÆ°Æ¡ng trình Bắc Cá»±c của Wilderness Society nói, cần có thêm nhiều nghiên cứu khoa học nữa ở Bắc Cá»±c trÆ°á»›c khi các công ty dầu mỏ trên thế giá»›i được phép khoan thăm dò ở khu vá»±c này.

Giàn khoan dầu khí Kulluk được Shell xây dá»±ng đặc biệt để làm việc ờ vùng Bắc Băng DÆ°Æ¡ng. Nếu Shell được phép khoan thăm dò ở vùng biển Beaufort vào mùa hè năm 2011, giàn khoan Kulluk sẽ được triển khai hành Ä‘á»™ng. Mặc dù 2.700 nhà khoa học trên khắp thế giá»›i má»›i vừa kết thúc cuá»™c Ä‘iều tra về đời sống biển kéo dài má»™t thập niên, nhÆ°ng các nhà nghiên cứu vẫn thừa nhận rằng, họ còn khá nhiều Ä‘iều chÆ°a biết về Bắc Băng DÆ°Æ¡ng.

Các nhóm bảo vệ môi trường hiện Ä‘ang đặt ra nhiều câu hỏi lá»›n về tÆ°Æ¡ng lai của chÆ°Æ¡ng trình khoan thăm dò dầu khí ở Alaska. Nếu Shell tìm thấy dầu hỏa, Ä‘iều Ä‘ó có nghÄ©a là hàng trăm giếng sẽ được khoan tại khu vá»±c mà hiện giờ vẫn còn má»›i tinh khôi. Peter Slaiby, Phó Chủ tịch của Shell Alaska nói, Shell có nhiều kinh nghiệm về Bắc Cá»±c. Công ty Ä‘ã bắt đầu chÆ°Æ¡ng trình khoan thăm dò vùng biển Beaufort và Chukchi trong thập niên 60. Và Slaiby nói công ty cÅ©ng học hỏi được nhiều bài học từ vụ tràn dầu của BP.

Nếu nhÆ° Dutch Royal Shell được phép khoan má»™t giếng thăm dò ở vùng biển Beaufort vào mùa hè năm 2011, chiếc tàu khoan Noble Discoverer của công ty sẽ khởi hành từ Unalaska trong tháng 6/2011. Tuy nhiên, cá»™ng đồng cÆ° dân ở North Slope, phía Ä‘ông Alaska, vốn sinh sống bằng nghề săn cá mập cÅ©ng chống lại kế hoạch khoan tìm dầu khí của Shell. Do Ä‘ó Shell Ä‘ang cố gắng giải tỏa mối lo ngại của cÆ° dân trong khu vá»±c North Slope, đồng thời công ty cÅ©ng tạo ra những chÆ°Æ¡ng trình thúc đẩy phát triển kinh tế địa phÆ°Æ¡ng.

Hiện tại, kế hoạch thăm dò dầu khí quanh khu vá»±c Bắc Cá»±c Ä‘ang tăng lên từng ngày. Năm 2010, Caim Energy là công ty đầu tiên trong nhiều thập niên qua tiến hành khoan tìm ở ngoài khÆ¡i Greenland, và thêm nhiều công ty dầu mỏ khác cÅ©ng vào cuá»™c; Na Uy và Nga tranh chấp về ranh giá»›i ở vùng biển Barents nhằm giành lấy nguồn dầu hóa thạch dồi dào; còn Mỹ và Canada đề ra những dá»± án vận chuyển khí tá»± nhiên về các thị trường phía nam.

Tàu xá»­ lý tràn dầu Nanuq của Shell.

Sá»± phát triển những dá»± án này sẽ tùy thuá»™c vào giá cả, luật lệ và nhiều yếu tố khác, nhÆ°ng dường nhÆ° thấy rõ là trong vài thập niên tá»›i Ä‘ây vùng Bắc Cá»±c băng giá sẽ cung cấp má»™t lượng Ä‘áng kể nhiên liệu hóa thạch cho toàn cầu. Tàu khoan Noble Discoverer hiện nay chÆ°a đến Unalaska, song tàu xá»­ lý sá»± cố tràn dầu Nanuq Ä‘ã sẵn sàng để tham gia dá»± án Beaufort cùng vá»›i Kulluk - giàn khoan của Shell có chiều dài lịch sá»­ ở Bắc Cá»±c. Ngoài ra còn có mặt tại cảng tàu phá băng Tor Viking II do Shell hợp đồng thuê.

Trên đường đến sân bay Cảng Hà Lan cÅ©ng có má»™t chiếc máy bay do Shelll thuê để chở 30 người, chủ yếu là người Inupik từ North Slope và vùng tây bắc Alaska, đến gặp gỡ trao đổi vá»›i Ä‘á»™i ngÅ© kỹ sÆ° và chuyên gia cÅ©ng nhÆ° để chứng kiến công nghệ xá»­ lý tràn dầu của Shell. Những khu làng của người Inupik sẽ được nhận tiền bồi thường và công việc làm do dá»± án phát triển dầu mỏ của Shell cung cấp. Từ năm 2005, Shell Ä‘ã chi trả hÆ¡n 2,2 tỉ USD để thuê nhân công cho kế hoạch khoan thăm dò ở hai vùng biển Beaufort và Chukchi.

Công việc của Shell cÅ©ng gặp không ít khó khăn. Đầu tiên là những thách thức về pháp lý ngăn cản Shell thá»±c hiện khoan thăm dò; kế đến là sá»± cố tràn dầu của BP ở Vịnh Mexico khiến cho dá»± án của công ty phải ngÆ°ng lại. CÆ¡ quan Kiểm soát, Ä‘iều tiết và quản lý năng lượng đại dÆ°Æ¡ng (BOEMRE) hiện Ä‘ang xem xét giấy phép năm 2011 cho Shell. Sau sá»± cố tràn dầu Vịnh Mexico, CÆ¡ quan Quản lý khoáng vật (MMS) được tái tổ chức và đổi tên thành BOEMRE nhÆ° bây giờ.

Trong khi chờ đợi cấp giấy phép khoan thăm dò cho năm 2011, Shell dành nhiều thời gian để gặp gỡ các quan chức địa phÆ°Æ¡ng khu vá»±c Alaska để giành sá»± ủng há»™ và đầu tÆ° vào công nghệ nhÆ° là tàu xá»­ lý tràn dầu Nanuq. Trong năm 2007, Shell Ä‘ã đầu tÆ° hÆ¡n 100 triệu USD để xây dá»±ng con tàu Nanuq cá»±c kỳ hiện đại này. Ở Vịnh Mexico mặc dù có nhiều nguồn xá»­ lý tràn dầu song phải mất thời gian để triển khai cho nên không xá»­ lý kịp sá»± cố. Còn Shell cho bố trí trang thiết bị xá»­ lý tràn dầu ngay tại chá»— trong khi tiến hành khoan thăm dò.

Từ năm 2006 đến 2009, má»™t tổ chức của Na Uy gọi là SINTEF Ä‘ã tiến hành nhiều cuá»™c nghiên cứu về các kỹ thuật xá»­ lý tràn dầu ở các vùng biển Bắc Cá»±c trong chÆ°Æ¡ng trình do Shell cùng vá»›i má»™t số công ty dầu mỏ khác tài trợ. Marilyn Heiman, Giám đốc ChÆ°Æ¡ng trình Bắc Cá»±c của nhóm bảo vệ môi trường Pew, ủng há»™ ná»— lá»±c nghiên cứu này nhÆ°ng cho rằng các công ty dầu mỏ cần làm việc nhiều hÆ¡n nữa để bảo đảm an toàn khi khoan thăm dò dầu mỏ.

Nguồn: Cand