Có má»™t thá»±c tế là sau khi kiểm toán, quý nào, năm nào cÅ©ng có má»™t số công ty giấu lá»— bị kiểm toán phát hiện, rất hiếm có công ty giấu lãi. Trong số hiếm hoi những công ty giấu lãi, Ä‘áng chú ý là Công ty cổ phần Hóa dầu Petrolimex (mã chứng khoán PLC), má»™t công ty con của Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex). Liên tục giấu lãi PLC là công ty có vốn Ä‘iá»u lệ hÆ¡n 430 tá»· đồng, Petrolimex nắm giữ gần 80% cổ phần, tức là Petrolimex chi phối má»i hoạt Ä‘á»™ng của PLC. Äiá»u ai theo dõi thị trÆ°á»ng chứng khoán cÅ©ng có thể thấy là PLC Ä‘ã liên tục “giấu lãi” vá»›i số tiá»n quá “khủng”. Báo cáo tài chính má»›i nhất của PLC là 6 tháng đầu năm 2011. TrÆ°á»›c kiểm toán, lợi nhuáºn trÆ°á»›c thuế 134,4 tá»· đồng, lợi nhuáºn sau thuế 103,5 tá»· đồng.
Tuy nhiên, sau khi soát xét, Công ty Kiểm toán Deloitte Việt Nam chỉ rõ: “Theo chính sách kế toán của công ty, thành phẩm và hàng hóa được xác định theo phÆ°Æ¡ng pháp giá hạch toán. Chênh lệch giữa giá hạch toán và giá thá»±c tế của thành phẩm, hàng hóa được phân bổ cho giá trị thành phẩm, hàng hóa xuất bán và giá trị hàng hóa, thành phẩm tồn kho tại thá»i Ä‘iểm láºp báo cáo tài chính. Nếu thá»±c hiện phân bổ chênh lệch giữa giá hạch toán và giá thá»±c tế theo Ä‘úng phÆ°Æ¡ng pháp nêu trên thì giá vốn hàng bán 6 tháng đầu năm 2011 sẽ giảm 88.706 triệu đồng và lợi nhuáºn 6 tháng đầu năm 2011 sẽ tăng lên vá»›i giá trị tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng”.
NghÄ©a là nếu căn cứ theo giá thá»±c tế, thì khoản lãi tháºt của PLC trong 6 tháng đầu năm phải tăng thêm 88,7 tá»· đồng (tính tròn), Ä‘ó chính là khoản lãi tháºt được “giấu” trong chi phí theo giá hạch toán. Dù kiểm toán còn lÆ°u ý lợi nhuáºn có giảm 19,3 tá»· đồng nếu trích láºp dá»± phòng khó Ä‘òi đầy đủ tại má»™t công ty con của PLC, nhÆ°ng khoản lợi nhuáºn hợp nhất tăng thêm sau kiểm toán vẫn rất lá»›n.
Trong văn bản giải trình gá»i Sở Giao dịch chứng khoán Hà Ná»™i, PLC chỉ công bố phần chênh lệch sau kiểm toán của công ty mẹ: Tăng thêm 60,4 tá»·.
TrÆ°á»›c Ä‘ó, trong báo cáo 6 tháng đầu năm 2010, khoản chênh lệch lợi nhuáºn hợp nhất được “giấu” trong chi phí theo giá hạch toán theo phÆ°Æ¡ng pháp nói trên lên tá»›i 129,8 tá»· đồng.
ChÆ°a hết, khoản lợi nhuáºn được “giấu” tÆ°Æ¡ng tá»± trong 6 tháng đầu năm 2009 là 61,6 tá»· đồng. Những khoản Ä‘ó Ä‘á»u do Công ty Kiểm toán Deloitte chỉ ra. Các khoản lợi nhuáºn tháºt được “giấu” trong chi phí hạch toán Ä‘ó sẽ Ä‘i vá» Ä‘âu nếu nhÆ° không được kiểm toán?
Con sai, mẹ có Ä‘úng?
Từ má»™t công ty con, ngÆ°á»i ta có thể nghÄ© vá» cách hạch toán của công ty mẹ là Petrolimex. Có thể khẳng định việc hạch toán “giấu lãi” theo cách trên Ä‘ây PLC chắc chắn thá»±c hiện theo sá»± chỉ đạo của công ty mẹ, vì nhÆ° Ä‘ã nói, Petrolimex có quyá»n chi phối má»i hoạt Ä‘á»™ng của PLC. Còn chính Petrolimex thì hạch toán theo cách nào? ChÆ°a ai biết được, nếu nhÆ° không kiểm toán.
Vì váºy, theo chúng tôi, khi kiểm tra tài chính Petrolimex, ngoài việc kiểm tra giá tháºt từ nguồn cung nháºp khẩu xăng dầu và các chi phí kinh doanh, chi phí quản lý, còn phải kiểm toán các báo cáo tài chính của Petrolimex giống nhÆ° Ä‘ã kiểm toán báo cáo tài chính của PLC. Nếu làm được nhÆ° váºy, sẽ biết được má»™t phần sá»± tháºt.
Chúng tôi nói “sẽ biết được má»™t phần sá»± tháºt”, bởi vì muốn biết được toàn bá»™ sá»± tháºt thì phải kiểm tra cả chất lượng xăng dầu nữa. Trên cÆ¡ sở xác định được các chỉ số tháºt vá» hàm lượng lÆ°u huỳnh cÅ©ng nhÆ° các yếu tố khác trong các lô xăng dầu nháºp khẩu, rồi đối chiếu vá»›i các chỉ số ghi trong hóa Ä‘Æ¡n, đối chiếu vá»›i giá cả tÆ°Æ¡ng ứng từ chính nguồn cung cÅ©ng nhÆ° các hãng khác trên thế giá»›i, khi ấy má»i thứ má»›i có thể sáng rõ. NhÆ°ng, chắc chắn là làm được Ä‘iá»u này không dá»… chút nào!
Nguồn tin: Danviet