Có má»™t thá»±c tế là sau khi kiểm toán, quý nào, năm nào cÅ©ng có má»™t số công ty giấu lá»— bị kiểm toán phát hiện, rất hiếm có công ty giấu lãi. Trong số hiếm hoi những công ty giấu lãi, Ä‘áng chú ý là Công ty cổ phần Hóa dầu Petrolimex (mã chứng khoán PLC), má»™t công ty con cá»§a Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex). Liên tục giấu lãi PLC là công ty có vốn Ä‘iá»u lệ hÆ¡n 430 tá»· đồng, Petrolimex nắm giữ gần 80% cổ phần, tức là Petrolimex chi phối má»i hoạt động cá»§a PLC. Äiá»u ai theo dõi thị trưá»ng chứng khoán cÅ©ng có thể thấy là PLC Ä‘ã liên tục “giấu lãi” vá»›i số tiá»n quá “khá»§ng”. Báo cáo tài chính má»›i nhất cá»§a PLC là 6 tháng đầu năm 2011. Trước kiểm toán, lợi nhuáºn trước thuế 134,4 tá»· đồng, lợi nhuáºn sau thuế 103,5 tá»· đồng.
Tuy nhiên, sau khi soát xét, Công ty Kiểm toán Deloitte Việt Nam chỉ rõ: “Theo chính sách kế toán cá»§a công ty, thành phẩm và hàng hóa được xác định theo phương pháp giá hạch toán. Chênh lệch giữa giá hạch toán và giá thá»±c tế cá»§a thành phẩm, hàng hóa được phân bổ cho giá trị thành phẩm, hàng hóa xuất bán và giá trị hàng hóa, thành phẩm tồn kho tại thá»i Ä‘iểm láºp báo cáo tài chính. Nếu thá»±c hiện phân bổ chênh lệch giữa giá hạch toán và giá thá»±c tế theo Ä‘úng phương pháp nêu trên thì giá vốn hàng bán 6 tháng đầu năm 2011 sẽ giảm 88.706 triệu đồng và lợi nhuáºn 6 tháng đầu năm 2011 sẽ tăng lên vá»›i giá trị tương đương”.
NghÄ©a là nếu căn cứ theo giá thá»±c tế, thì khoản lãi tháºt cá»§a PLC trong 6 tháng đầu năm phải tăng thêm 88,7 tá»· đồng (tính tròn), Ä‘ó chính là khoản lãi tháºt được “giấu” trong chi phí theo giá hạch toán. Dù kiểm toán còn lưu ý lợi nhuáºn có giảm 19,3 tá»· đồng nếu trích láºp dá»± phòng khó Ä‘òi đầy đủ tại má»™t công ty con cá»§a PLC, nhưng khoản lợi nhuáºn hợp nhất tăng thêm sau kiểm toán vẫn rất lá»›n.
Trong văn bản giải trình gá»i Sở Giao dịch chứng khoán Hà Ná»™i, PLC chỉ công bố phần chênh lệch sau kiểm toán cá»§a công ty mẹ: Tăng thêm 60,4 tá»·.
Trước Ä‘ó, trong báo cáo 6 tháng đầu năm 2010, khoản chênh lệch lợi nhuáºn hợp nhất được “giấu” trong chi phí theo giá hạch toán theo phương pháp nói trên lên tá»›i 129,8 tá»· đồng.
Chưa hết, khoản lợi nhuáºn được “giấu” tương tá»± trong 6 tháng đầu năm 2009 là 61,6 tá»· đồng. Những khoản Ä‘ó Ä‘á»u do Công ty Kiểm toán Deloitte chỉ ra. Các khoản lợi nhuáºn tháºt được “giấu” trong chi phí hạch toán Ä‘ó sẽ Ä‘i vá» Ä‘âu nếu như không được kiểm toán?
Con sai, mẹ có Ä‘úng?
Từ má»™t công ty con, ngưá»i ta có thể nghÄ© vá» cách hạch toán cá»§a công ty mẹ là Petrolimex. Có thể khẳng định việc hạch toán “giấu lãi” theo cách trên Ä‘ây PLC chắc chắn thá»±c hiện theo sá»± chỉ đạo cá»§a công ty mẹ, vì như Ä‘ã nói, Petrolimex có quyá»n chi phối má»i hoạt động cá»§a PLC. Còn chính Petrolimex thì hạch toán theo cách nào? Chưa ai biết được, nếu như không kiểm toán.
Vì váºy, theo chúng tôi, khi kiểm tra tài chính Petrolimex, ngoài việc kiểm tra giá tháºt từ nguồn cung nháºp khẩu xăng dầu và các chi phí kinh doanh, chi phí quản lý, còn phải kiểm toán các báo cáo tài chính cá»§a Petrolimex giống như Ä‘ã kiểm toán báo cáo tài chính cá»§a PLC. Nếu làm được như váºy, sẽ biết được má»™t phần sá»± tháºt.
Chúng tôi nói “sẽ biết được má»™t phần sá»± tháºt”, bởi vì muốn biết được toàn bá»™ sá»± tháºt thì phải kiểm tra cả chất lượng xăng dầu nữa. Trên cÆ¡ sở xác định được các chỉ số tháºt vá» hàm lượng lưu huỳnh cÅ©ng như các yếu tố khác trong các lô xăng dầu nháºp khẩu, rồi đối chiếu vá»›i các chỉ số ghi trong hóa đơn, đối chiếu vá»›i giá cả tương ứng từ chính nguồn cung cÅ©ng như các hãng khác trên thế giá»›i, khi ấy má»i thứ má»›i có thể sáng rõ. Nhưng, chắc chắn là làm được Ä‘iá»u này không dá»… chút nào!
Nguồn tin: Danviet