Các chuyên gia cho rằng, giá xăng dầu xuống thấp là cÆ¡ há»™i tốt để cải cách hệ thống năng lượng của Việt Nam. NhÆ°ng nếu để bù thâm hụt ngân sách do giá dầu giảm bằng cách tăng thuế, phí thì cÆ¡ há»™i này sẽ tuá»™t mất.

Giá xăng dầu thấp có lợi cho nền kinh tế

Nhiều lợi ích khi giá dầu giảm

Đánh giá tác Ä‘á»™ng của biến Ä‘á»™ng giá dầu đến kinh tế Việt Nam, các chuyên gia kinh tế đều cho rằng, diá»…n biến này có lợi nhiều hÆ¡n hại đối vá»›i nÆ°á»›c vừa xuất khẩu dầu thô, vừa nhập xăng dầu thành phẩm nhÆ° Việt Nam. Tiến sÄ© Lê Việt Trung - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu kinh tế và quản lý dầu khí (Viện Dầu khí Việt Nam) cho biết: “Giá dầu giảm kéo theo giá xăng dầu thành phẩm giảm. Khi Ä‘ó, giá sản phẩm cÅ©ng hạ xuống và kích cầu cho nền kinh tế”.

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam hiện nay, sức mua rất yếu, cần được kích thích thì giá xăng dầu thấp là yếu tố thuận lợi. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, 2 tháng đầu năm nay, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) liên tiếp giảm. Diá»…n biến này trái quy luật hàng năm bởi thông thường, dịp Tết Nguyên Ä‘án là thời Ä‘iểm CPI tăng cao nhất trong năm. Bên cạnh nguyên nhân sức mua yếu thì CPI giảm cÅ©ng có Ä‘óng góp tích cá»±c từ giá xăng dầu thấp và trá»±c tiếp là cÆ°á»›c vận tải giảm từ 0,92-32%. Nhiều mặt hàng khác Ä‘ang muốn tranh thủ cÆ¡ há»™i hiếm có này để Ä‘Æ°a giá theo thị trường, giảm bá»›t cú sốc cho nền kinh tế.

Tuy nhiên, áp lá»±c tăng giá xăng dầu lại vừa xuất hiện khi chu kỳ tính giá vừa qua, giá cÆ¡ sở xăng dầu Ä‘ang cao hÆ¡n giá bán lẻ hÆ¡n 2.000 đồng/lít. Ngày 24-2, liên Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng - Tài chính Ä‘ã phải quyết định xả quỹ bình ổn xăng dầu vá»›i mức chi 2.448 đồng/lít xăng. Các doanh nghiệp Æ°á»›c tính, vá»›i mức xả quỹ này, chỉ sau khoảng 2 tháng, quỹ bình ổn sẽ cạn. Thêm vào Ä‘ó, có thông tin cho rằng, cÆ¡ quan hữu quan Ä‘ang tính tá»›i phÆ°Æ¡ng án tăng thuế bảo vệ môi trường đối vá»›i mặt hàng xăng dầu để bù đắp phần thâm hụt ngân sách do giá dầu giảm. Hiện nay, thuế bảo vệ môi trường đối vá»›i mặt hàng xăng Ä‘ang ở mức 1.000 đồng/lít; Dầu diezen 500 đồng/lít, dầu hỏa và madut chịu mức thấp hÆ¡n là 300 đồng/lít,kg. Theo Luật Thuế bảo vệ môi trường hiện hành, mức thuế trần đối vá»›i mặt hàng xăng lên tá»›i 4.000 đồng/lít; dầu diezen có mức thuế trần là 3.000 đồng/lít; dầu hoả và dầu madut có mức trần 2.000 đồng/lít,kg. TrÆ°á»›c thông tin này, người tiêu dùng lại thấp thỏm vì xăng dầu có thể sẽ tăng giá mạnh trong thời gian tá»›i.

Nên cải cách hệ thống năng lượng

Theo Tiến sÄ© Lê Việt Trung, thuế xăng dầu các nÆ°á»›c khác trên thế giá»›i gần nhÆ° không đổi, nhÆ°ng Việt Nam lại tăng thuế xăng dầu khi giá dầu thô giảm xuống. “Nhiều nÆ°á»›c tranh thủ cÆ¡ há»™i này cải cách hệ thống năng lượng, bỏ trợ giá, tìm kiếm các nguồn năng lượng má»›i thay thế… NhÆ° vậy sẽ tốt hÆ¡n cho nền kinh tế”- ông Lê Việt Trung phân tích.

Tiến sÄ© LÆ°Æ¡ng Văn Khôi - Trưởng ban Kinh tế thế giá»›i (Trung tâm thông tin và dá»± báo kinh tế - xã há»™i quốc gia) tính toán, nếu giá dầu ở mức 50 USD/thùng thì GDP của Việt Nam có thể tăng thêm 0,48 Ä‘iểm phần trăm. Và nếu ở ngưỡng 40 USD/thùng thì GDP có thể tăng thêm 0,61 Ä‘iểm phần trăm. Xuất khẩu và nhập khẩu cÅ©ng tăng mạnh. Nếu kết hợp vá»›i việc giảm lãi suất cho vay và giá dầu thô giảm xuống mức nêu trên thì GDP tăng thêm lần lượt 0,78 và 0,91 Ä‘iểm phần trăm. Tóm lại, theo ông LÆ°Æ¡ng Văn Khôi: “Chi phí đầu vào giảm sẽ kích thích sản xuất, tiêu dùng”.

Chuyên gia kinh tế LÆ°u Bích Hồ cÅ©ng nhấn mạnh: “Đây là cÆ¡ há»™i hiếm có để tái cÆ¡ cấu hệ thống năng lượng”. Theo ông LÆ°u Bích Hồ, việc tăng thuế để bù thu ngân sách là chÆ°a thuyết phục và cần được xem xét kỹ lưỡng. “Đối vá»›i ngân sách, quan Ä‘iểm của tôi là cần khoan sức dân và phải siết lại chi vì còn nhiều khoản chi lãng phí. Đây là áp lá»±c để chúng ta đổi má»›i, không thể cứ Ä‘ào tài nguyên lên để bán mãi nhÆ° hiện nay”- ông LÆ°u Bích Hồ chia sẻ.

Nguồn tin: ANTĐ