Sự phục hồi sau đại dịch COVID ở các nền kinh tế và trong nhu cầu dầu đã khiến công suất sản xuất dầu dự phòng toàn cầu ở mức rất thấp để có thể ứng phó với những cú sốc từ phía nguồn cung có thể xảy ra trong thời gian tới. Bất chấp suy thoái kinh tế đang diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới và lo ngại về suy thoái ở châu Âu và Hoa Kỳ, giá dầu đã không giảm quá xa dưới 90 USD/thùng. Lo ngại về sự gián đoạn nguồn cung đã tăng lên cùng với lo ngại về suy thoái có thể làm chậm tăng trưởng nhu cầu dầu.
Công suất dự phòng thấp nhất trong nhiều năm đang hỗ trợ giá dầu và sẽ tiếp tục là một yếu tố tăng giá trên thị trường, ít nhất là trong ngắn hạn, vì không có nhà dự báo hoặc nhà phân tích nào có thể chắc chắn nguồn cung dầu toàn cầu sẽ mất đi bao nhiêu khi chỉ còn ba tháng nữa là lệnh cấm vận nhập khẩu dầu Nga qua đường biển của EU có hiệu lực.
Chắc chắn, có một cách chắc chắn để thế giới chứng kiến công suất dự phòng tăng và lượng dầu tồn kho tăng trở lại từ mức thấp nhất trong nhiều năm lên mức dễ chịu hơn – đó là suy thoái. Nhà phân tích thị trường cấp cao John Kemp của Reuters lưu ý rằng cần phải có sự suy giảm nghiêm trọng trong hoạt động kinh tế hoặc suy thoái hoàn toàn để đưa dự trữ dầu toàn cầu lên mức trung bình 5 năm.
Và hiện tại, có vẻ như suy thoái là cách duy nhất để lượng dầu tồn kho toàn cầu tăng trở lại.
Về nguồn cung, cả OPEC+ và Mỹ đều không thể tăng nguồn cung một cách đáng kể trong ngắn hạn. Theo ước tính, OPEC+ có sản lượng thấp hơn mục tiêu 3,6 triệu thùng/ngày. Hơn nữa, công suất dự phòng toàn cầu chỉ nằm trong tay hai nhà sản xuất OPEC là Ả Rập Xê Út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). Chính Saudi trong tuần trước cũng thừa nhận rằng sự phục hồi sắp tới của các nền kinh tế sẽ xóa sạch công suất dự phòng.
“Tồn kho dầu ở mức thấp và công suất dự phòng hiệu quả trên toàn cầu hiện chiếm khoảng 1,5 phần trăm nhu cầu toàn cầu,” Giám đốc điều hành của Saudi Aramco, Amin Nasser cho biết trong tuần trước.
“Nhưng khi nền kinh tế toàn cầu phục hồi, chúng ta có thể kỳ vọng nhu cầu khôi phục hơn nữa, làm xóa bỏ công suất sản xuất dầu dự phòng ít ỏi đó. Và vào thời điểm thế giới nhận ra điều này, có lẽ là đã quá muộn để thay đổi hướng đi”, ông nhắc lại cảnh báo rằng nhiều năm không đầu tư vào dầu khí đã dẫn đến công suất dự phòng thấp hiện nay và nguồn cung thị trường eo hẹp.
Đồng thời, các giám đốc điều hành công ty dầu khí của Mỹ cho biết nước này không thể cứu trợ châu Âu trong mùa đông này vì các nhà sản xuất dầu và khí đốt không thể tăng mức sản lượng hiện tại lên quá nhiều để bù đắp sự sụt giảm dự kiến trong nguồn cung dầu của Nga khi lệnh cấm vận của EU bắt đầu có hiệu lực.
Tất cả điều này khiến lực cầu sẽ thành yếu tố tái cân bằng thị trường. Nếu một cuộc suy thoái nghiêm trọng với tốc độ tăng trưởng nhu cầu dầu chậm hơn đáng kể hoặc thậm chí sự sụt giảm nhu cầu thành hiện thực, thì công suất dự phòng và tồn kho có thể tăng từ mức thấp nhất trong nhiều năm.
Ngân hàng Thế giới cho biết vào tuần trước đó, một cuộc suy thoái có thể sẽ đến với thế giới vào năm 2023 khi các ngân hàng trung ương mạnh tay tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát. Ngay trong tuần trước, Fed đã tăng lãi suất cơ bản thêm 75 điểm lần thứ ba liên tiếp, và Ngân hàng Trung ương Anh tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản lên 2,25%, mức cao nhất kể từ khi bắt đầu cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.
Bất chấp chính sách thắt chặt tiền tệ dứt khoát ở các nền kinh tế lớn, cả OPEC và Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) tiếp tục dự báo nhu cầu dầu toàn cầu tăng trong năm 2022 và 2023. Bất chấp môi trường kinh tế xấu đi và lo ngại về nhu cầu của Trung Quốc do phong tỏa COVID, IEA dự báo nhu cầu dầu thế giới sẽ tăng 2 triệu thùng/ngày vào năm 2022 và thêm 2,1 triệu thùng/ngày trong năm tới. Về phần mình, OPEC vẫn nhận thấy tăng trưởng kinh tế toàn cầu duy trì mạnh mẽ ở mức 3,1% trong năm nay và năm tới trong dự báo mới nhất của mình, cho thấy tổ chức này vẫn kỳ vọng nhu cầu dầu tăng trưởng tốt bất chấp lo ngại của thị trường về suy thoái.
Hơn nữa, các nhà phân tích và dự báo cho biết việc chuyển đổi khí đốt sang dầu trong mùa đông này và thị trường sản phẩm thắt chặt - đặc biệt là dầu diesel ở châu Âu - cũng có thể hỗ trợ nhu cầu dầu ngay cả trong môi trường suy thoái nhẹ.
Sau đó là cú sốc nguồn cung dự kiến đến từ xuất khẩu của Nga và cơ chế vẫn chưa rõ ràng mà phương Tây đang tìm cách giữ cho dầu Nga chảy ra thị trường bằng cách áp dụng giới hạn giá, điều này có thể khiến Putin đơn giản là từ chối bán dầu như ông đã đe dọa.
Một cuộc suy thoái toàn cầu thường sẽ làm tăng lại lượng dự trữ và công suất dự phòng. Nhưng với cuộc chiến ở Ukraine, mà Nga, nhà xuất khẩu dầu thô lớn thứ hai thế giới, vừa mới leo thang với việc huy động 300.000 quân, mọi thứ trở nên rất khó đoán.
Nguồn tin: xangdau.net
