Bá»™ Tài chính vừa công bố tình hình trích lập, quản lý, sá»­ dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu tính đến thời Ä‘iểm tháng 6/2013. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, cần xem xét lại cách trích lập và sá»­ dụng nguồn tiền này để tránh việc lạm dụng quỹ…

 

Công khai số tiền dân "ứng trÆ°á»›c"!?

Ngày 9/7, lần đầu tiên Bá»™ Tài chính công khai quỹ bình ổn giá xăng dầu (BOG). Theo Ä‘ó, số dÆ° quỹ BOG đến 01/01/2013 là 756,383 tá»· đồng. Trong Ä‘ó, tổng số trích quỹ đến ngày 30/6/2013 là 2.231,452 tá»· đồng; tổng số sá»­ dụng quỹ đến hết tháng 6 là 2.932,368 tá»· đồng. NhÆ° vậy, tính tá»›i hết tháng 6, quỹ BOG còn dÆ° 55,467 tá»· đồng.

Theo Bá»™ Tài chính, nếu không có quỹ BOG nhiều thời Ä‘iểm giá xăng trong nÆ°á»›c Ä‘ã phải tăng rất cao.

Bá»™ Tài chính cho biết, việc công bố quỹ BOG sẽ được công khai vào tháng đầu quý trên Cổng thông tin Ä‘iện tá»­ Bá»™ Tài chính. Việc trích quỹ BOG là nhằm tạo ra má»™t nguồn lá»±c tài chính để thá»±c hiện bình ổn giá xăng dầu góp phần vào việc bình ổn mặt bằng giá nói chung, kiểm soát lạm phát của nền kinh tế và chỉ phục vụ mục tiêu bình ổn giá thị trường trong nÆ°á»›c khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng cao, không sá»­ dụng vào mục Ä‘ích nào khác.

Theo Bá»™ Tài chính, từ năm 2010 đến nay, nếu không có công cụ quỹ bình ổn, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c Ä‘ã phải tăng giá cao hÆ¡n và tần suất tăng giá cÅ©ng nhiều lần hÆ¡n. Ví dụ: Nếu không sá»­ dụng quỹ thì ngay trong thời Ä‘iểm Tết Nguyên Ä‘án năm 2011, năm 2012 và những tháng đầu năm 2013 (thời Ä‘iểm nhạy cảm thường có chỉ số CPI cao-PV) Ä‘ã phải Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu và mức giá phải Ä‘iều chỉnh cao hÆ¡n nhiều; mặt khác nếu không có quỹ trong má»™t số thời Ä‘iểm sẽ phải nhiều lần liên tiếp Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu trong nÆ°á»›c.

Liên quan đến việc công khai minh bạch quỹ BOG, trả lời báo chí, bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Đinh Tiến DÅ©ng cho hay, quỹ BOG được trích lập bằng má»™t khoản tiền cụ thể nằm trong giá cÆ¡ sở của giá xăng dầu, nghÄ©a là được hình thành từ tiền của người sá»­ dụng xăng dầu. Vì vậy, mong muốn minh bạch trong việc quản lý, sá»­ dụng qÅ©y bình ổn giá cÅ©ng là mong muốn chính Ä‘áng của người dân cÅ©ng nhÆ° toàn xã há»™i.

TrÆ°á»›c khi quỹ BOG được công bố, nhiều ý kiến tỏ ra quan ngại tiền nhàn rá»—i từ quỹ BOG có thể bị lạm dụng trong những thời Ä‘iểm chÆ°a được huy Ä‘á»™ng vào mục Ä‘ích bình ổn giá. Theo TS.Lê Đăng Doanh, quỹ bình ổn giá không phải từ trên trời rÆ¡i xuống mà là do người tiêu dùng Ä‘óng góp, ứng trÆ°á»›c cho doanh nghiệp và nhờ doanh nghiệp cân đối khi có biến Ä‘á»™ng. Điều quan trọng, tiền của dân Ä‘óng góp thì phải được sá»­ dụng má»™t cách hiệu quả, tiết kiệm, tránh lãng phí. Thế nhÆ°ng, lâu nay, người dân không biết được quỹ sá»­ dụng thế nào, không biết giám sát ra sao? Thá»±c tế, nhiều thời Ä‘iểm Ä‘ã có hiện tượng doanh nghiệp lá»— ít mà xả quỹ cao, thậm chí doanh nghiệp xăng dầu còn lãi lá»›n khi "mở van" quỹ bình ổn? NhÆ° thế là không công khai, minh bạch.

TS.Phạm Chi Lan.

Tiền phải được sinh lời chứ không phải tiền... "chết"!

Các chuyên gia kinh tế nhận định, quỹ bình ổn giá có tác dụng nhất định trong việc bình ổn giá khi có biến Ä‘á»™ng trên thị trường xăng dầu thế giá»›i, tuy nhiên cần xem xét lại cách trích lập và sá»­ dụng nguồn tiền này. Trao đổi vá»›i PV, TS.Phạm Chi Lan cho  rằng, việc công bố phải thật chi tiết má»›i đảm bảo sá»± minh bạch, bởi nếu nhÆ° Bá»™ Tài chính chỉ công bố số còn lại mà không công bố toàn bá»™ quá trình thu bao nhiêu, chi nhÆ° thế nào thì người dân cÅ©ng chỉ biết... mù mờ.

"Theo tôi, phải công bố cụ thể trong từng kỳ thu- chi để bình ổn nhÆ° thế nào,  số tiền thu được để ở Ä‘âu và nó sinh lời nhÆ° thế nào trong thời gian vừa rồi. Bởi vì, dù là ai giữ Ä‘i chăng nữa thì phải để nó sinh lời chứ không thể để tiền "chết". Vậy quỹ Ä‘ã sinh lời được bao nhiêu thì cÅ©ng cần phải công bố. Điều quan trọng mà tôi muốn nói đến là thời Ä‘iểm dùng quỹ bình ổn. Má»—i thời Ä‘iểm được dùng bao nhiêu? Thá»±c tế, không phải lúc nào doanh nghiệp cÅ©ng được sá»­ dụng quỹ mà khi nào Nhà nÆ°á»›c yêu cầu hoặc cho phép trích bao nhiêu tiền cho má»™t lít để hạn chế tăng giá. Má»—i má»™t đợt bình ổn Ä‘ã trích bao nhiêu, trong khoảng thời gian cụ thể bao nhiêu ngày cÅ©ng cần công bố cụ thể. Má»—i má»™t đợt bình ổn nhÆ° vậy giúp kìm chế được giá xăng dầu trong bao nhiêu lâu và thời hạn bao lâu sẽ lại dùng quỹ bình ổn này?

Tôi nghÄ©, phải công bố chi tiết nhÆ° vậy má»›i đảm bảo sá»± minh bạch, chứ công bố tổng thu bao nhiêu, còn lại bao nhiêu thì người dân cÅ©ng không thể biết con số cụ thể trong từng thời Ä‘iểm. Tôi nhá»› trÆ°á»›c Ä‘ây, có lần giá xăng dầu được dùng quỹ Bình ổn, nhÆ°ng khi ấy giá xăng dầu thế giá»›i giảm rất mạnh nhÆ°ng chúng ta vẫn dùng quỹ bình ổn mà không giảm giá. Đến lúc, có nhiều ý kiến thắc mắc tại sao không giảm giá và ngừng quỹ bình ổn thì Bá»™ Tài chính lại công bố quỹ bình ổn Ä‘ã hết. Việc sá»­ dụng quỹ nhÆ° thế là rất mù mờ. Từ nay trở Ä‘i Ä‘ã công bố thì phải đảm bảo theo tiến Ä‘á»™ của từng thời gian (má»—i đợt bao nhiêu ngày, khi nào chấm dứt sá»­ dụng...)", TS. Lan phân tích.

Má»™t chuyên gia kinh tế cho rằng, lâu nay quỹ Ä‘ã bị sá»­ dụng chÆ°a Ä‘úng mục Ä‘ích. Trong khi chÆ°a sá»­ dụng đến phần tiền nhàn rá»—i Ä‘ã trích lập thì doanh nghiệp có thể sá»­ dụng quỹ vào việc khác, sau này vẫn sẽ hoàn lại khi có yêu cầu xả quỹ để bình ổn giá xăng dầu. NhÆ° vậy, Nhà nÆ°á»›c bị thiệt hại mà người tiêu dùng cÅ©ng bị lợi dụng. Vì thế, cần làm rõ khi nào được sá»­ dụng quỹ, lúc chÆ°a sá»­ dụng thì phải làm sao cho nguồn tiền Ä‘ó sinh lời và phải quản lý được. Nếu tiếp tục duy trì quỹ thì có thể cho phép doanh nghiệp sá»­ dụng nguồn tiền nhàn rá»—i làm vốn để phục vụ mục Ä‘ích kinh doanh nhÆ°ng phải trả lãi bằng lãi suất ngân hàng.  

6 doanh nghiệp âm quỹ bình ổn gần 500 tá»· đồng Theo tin từ Bá»™ Tài chính, trÆ°á»›c khi tăng giá 2 lần liên tiếp trong tháng 6/2013, quỹ bình ổn giá xăng dầu bị âm tá»›i 73,5 tá»· đồng (tại ngày 20/5/2013). Trong số 11 doanh nghiệp đầu mối báo cáo có 6 Ä‘Æ¡n vị bị hụt quỹ gồm: Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil), Tổng công ty Kỹ thuật và Đầu tÆ° (Petec), Xăng dầu Đồng Tháp, Hóa dầu Quân Ä‘á»™i, Hóa dầu Nam Việt và Xăng dầu Hàng không. Tổng mức âm quỹ của những Ä‘Æ¡n vị này lên tá»›i gần 500 tá»· đồng. Trong Ä‘ó, ngoại trừ công ty xăng dầu Đồng Tháp, 5 Ä‘Æ¡n vị còn lại bị âm quỹ từ đầu năm. Trong văn bản phát Ä‘i lần tăng giá đầu tiên vào tháng 6, Bá»™ Tài chính nêu má»™t trong những lý do là "số dÆ° quỹ Bình ổn giá không còn nhiều".

Nguồn tin: (nguoiduatin.vn)