Sáng 19/12, Bá»™ Tài chính Ä‘ã chính thức công bố kết quả kiểm tra tại 10 doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu đầu mối. Theo Ä‘ó, kinh doanh xăng dầu vá» cÆ¡ bản là lãi.
![]() |
Kết quả kiểm tra tại các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối Ä‘á»u cho thấy mức trích thù lao đại lý vượt quy định cho phép Ảnh : HT |
DN kinh doanh xăng dầu Ä‘á»u có lãi
Kết quả kiểm tra cá»§a Bá»™ Tài chính cho thấy, việc Ä‘iá»u chỉnh giảm giá bán lẻ xăng dầu 500 đồng/lít vào thá»i Ä‘iểm 26/8 là hoàn toàn hợp lý. Căn cứ vào giá vốn hàng nháºp tính đến 26/8/2011, nếu DN thá»±c hiện theo mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở thì hoạt động kinh doanh xăng dầu Ä‘á»u có lãi, trừ Công ty TMDK Äồng Tháp do giá vốn hàng nháºp khẩu trong 6 tháng đầu năm quá cao.
Khác vá»›i những “kêu ca” cá»§a DN kinh doanh xăng dầu đầu mối trước Ä‘ây là Ä‘ang lá»— lá»›n, kết quả kiểm tra cá»§a Tổ kiểm tra Bá»™ tài chính cho thấy Ä‘iá»u ngược lại. Tại thá»i Ä‘iểm 26/8, kết quả kinh doanh xăng dầu ná»™i địa cá»§a các DN từ 1/7 đến 26/8 vá» cÆ¡ bản không lá»— lá»›n, tháºm chí DN vẫn có lãi.
Số lãi cao nhất thuá»™c vá» DN chiếm “độc quyá»n tá»± nhiên” trong kinh doanh xăng dầu - Petrolimex báo cáo ước lãi 130 tá»· đồng, Saigon Petro báo cáo lá»— 44,6 tá»· đồng, nhưng nếu thá»±c hiện chi phí theo chi phí kinh doanh định mức để tính giá cÆ¡ sở thì có lãi 48 tá»· đồng. Tương tá»±, Công ty TMDK Äồng Tháp báo lá»— 55,23 tá»· đồng, nhưng nếu thá»±c hiện chi phí theo định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở thì có lãi 22 tá»· đồng.
Tuy nhiên, qua kiểm tra, thanh tra Bá»™ Tài chính cÅ©ng phát hiện má»™t số vi phạm trong công tác quản trị DN, như việc trích láºp Quỹ Khoa há»c không đủ Ä‘iá»u kiện, các khoản chi phí không liên quan kinh doanh xăng dầu (chênh lệch tá»· giá mua condensate không có chứng từ…).
Lá»™n xá»™n trích thù lao đại lý
Theo kết quả, chi phí kinh doanh thá»±c tế cá»§a DN vượt định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở, chi thù lao đại lý tại má»™t số thá»i Ä‘iểm cao hÆ¡n định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở.
Tại Petrolimex, qua rà soát cho thấy mức thù lao đại lý đối vá»›i từng mặt hàng cá»§a các công ty thành viên được Ä‘iá»u chỉnh theo từng thá»i Ä‘iểm, địa bàn khác nhau. Có những thá»i Ä‘iểm vượt quá định mức chi phí kinh doanh.
Cụ thể: Từ tháng 3 đến tháng 9/2011 đối vá»›i mặt hàng xăng, mức chi thù lao đại lý cá»§a Công ty xăng dầu B12 từ 210 -830 đồng/lít.
![]() |
Bảng trích thù lao đại lý tại vùng 1 cá»§a Công ty CP Dầu khí Mê Kông (công ty con cá»§a PVOil) |
Tình trạng này cÅ©ng diá»…n ra tương tá»± tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam (PVOil). Nhiá»u thá»i Ä‘iểm số tiá»n trích thù lao cho đại lý, tổng đại lý tại đơn vị này rất cao vượt mức tổng chi phí cho phép được chi là 600 đồng/lít.
Thá»i Ä‘iểm 30/6, Công ty CP Dầu khí Mê Kông (công ty con cá»§a PVOil), thù lao áp dụng cho chinh nhánh vùng tại vùng 1 đối vá»›i mặt hàng xăng M95 và M92 tại Tổng kho xăng dầu Cần ThÆ¡ là 560 đồng/lít, tại các kho trung chuyển là 530 đồng/lít; xăng M83 tại Cần ThÆ¡ trích 800 đồng/lít, tại các kho trung chuyển là 770 đồng/lít…
Mức thù lao áp dụng cho chi nhánh tại vùng 2 đối vá»›i mặt hàng xăng M95 và M92 tại Tổng kho xăng dầu Cần ThÆ¡ là 710 đồng/lít, tại các kho trung chuyển là 680 đồng/lít. Mặt hàng xăng M83 tại tổng kho Cần ThÆ¡ trích là 950 đồng/lít, tại các kho trung chuyển là 920 đồng/lít…
Mức trích thù lao đại lý tại Công ty TNHH Má»™t thành viên TMDK Äồng Tháp (PETIMEX) trong tháng 6/2011 cÅ©ng cao vượt mức 600 đồng/lít, ở mức 867,29 đồng/lít. Từ 1/7 đến 26/8 mức trích trung bình là 859,68 đồng/lít, cao hÆ¡n chi phí kinh doanh định mức theo quy định là không hợp lý.
“Vá»›i cÆ¡ chế xác định giá bán xăng dầu cho các đại lý, tổng đại lý (giá bán luôn) bằng giá bán lẻ từng thá»i kỳ trừ lùi má»™t khoản thù lao cho các đại lý thì việc đẩy thù lao đại lý lên cao để chiếm giữ thị phần là sá»± cạnh tranh không lành mạnh giữa các DN đầu mối. Việc nâng mức thù lao đại lý như trên tuy không ảnh hưởng đến quyá»n lợi cá»§a ngưá»i tiêu dùng nhưng sẽ làm giảm lãi hoặc tăng lá»—, không phản ánh Ä‘úng thá»±c trạng tài chính cá»§a DN kinh doanh xăng dầu đầu mối”- báo cáo tổng kết cá»§a Bá»™ Tài chính kết luáºn.
Tuy thế, kết luáºn cá»§a Bá»™ Tài chính lại không đỠcáºp đến quyá»n lợi cá»§a ngưá»i tiêu dùng do việc trích thù lao quá mức cá»§a các DN đối vá»›i đại lý, tổng đại lý. Trong khi ngưá»i tiêu dùng là đối tượng chịu thiệt khi giá bán lẻ xăng dầu trong nước vẫn cao so vá»›i thế giá»›i.
Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Nguyá»…n Thị Mai thừa nháºn, việc trích thù lao cao trong nhiá»u thá»i Ä‘iểm cho thấy DN chưa chịu chia sẻ khó khăn cùng ngưá»i dân và Nhà nước. "Theo Thông tư 36 Bá»™ Công thương thì không còn quy định chi phí thù lao đại lý nữa, mà chi phí này là thá»a thuáºn giữa DN và đại lý, tổng đại lý. Nhưng theo Thông tư 234 có quy định định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở, và định mức này Ä‘ã bao gồm thù lao đại lý trong Ä‘ó, là 600 đồng/lít đối vá»›i mặt hàng xăng, dầu"- Thứ trưởng Mai nói.
Kết quả kiểm tra thá»±c tế, chi phí kinh doanh thá»±c tế cá»§a DN Ä‘á»u vượt mức này, thù lao đại lý vượt cả mức chi phí kinh doanh – 600 đồng/lít. Trong kết quả báo cáo, có những thá»i Ä‘iểm thù lao đại lý chỉ hÆ¡n 100 đồng/lít, có lúc lên tá»›i 1000 đồng/lít. Do không có quy định vá» thu lao đại lý và chi phí kinh doanh mà má»›i chỉ có chi phí kinh doanh định mức để tính giá cÆ¡ sở.
"Dù tiếng là Ä‘iá»u hành giá xăng dầu thá»±c hiện theo cÆ¡ chế thị trưá»ng có sá»± quản lý Nhà nước, nhưng thá»±c tế thị trưá»ng lại Ä‘ang do DN, nhóm DN thống lÄ©nh thị trưá»ng chi phối, nên trong má»™t vài trưá»ng hợp DN tá»± ý tăng thù lao đại lý để tạo sá»± cạnh tranh không bình đẳng. Vì thế, qua kết quả kiểm tra má»›i đặt ra vấn Ä‘á», phải có quy định khống chế chi phí kinh doanh và thù lao đại lý" - Thứ trưởng Mai nhấn mạnh.
Theo kết luáºn cá»§a Tổ kiểm tra, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Nguyá»…n Thị Mai cho biết, công thức xác định giá cÆ¡ sở quy định tại Nghị định số 84/2009/NÄ-CP và Thông tư 234/2009/TT-BTC cÆ¡ bản là hợp lý, nhưng còn má»™t số Ä‘iểm cần được Ä‘iá»u chỉnh cho phù hợp: chu kỳ Ä‘iá»u chỉnh tăng giảm giá bán và bước tính giá bình quân theo giá Platt’s còn thương đối dài (30 ngày).
Việc để lợi nhuáºn định mức trong công thức tính giá cÆ¡ sở có thể gây hiểu lầm và thiếu minh bạch trong xác định lãi, lá»— kinh doanh xăng dầu. Vì váºy, tổ kiểm tra kiến nghị công thức tính giá cÆ¡ sở phải thay đổi theo hướng rút ngắn chu kỳ Ä‘iá»u chỉnh tăng giảm giá quy định tại Thông tư 234 để phù hợp thá»±c tế nháºp khẩu cá»§a DN. Äồng thá»i, đưa lợi nhuáºn định mức ra ngoài giá cÆ¡ sở để minh bạch tình hình lá»—, lãi.
Bá»™ Tài chính cÅ©ng đỠnghị Bá»™ Công thương chá»§ trì, phối hợp vá»›i Bá»™ Tài chính khuẩn trương xây dá»±ng, ban hành định mức hao hụt xăng dầu, định mức thù lao đại lý phù hợp vá»›i từng loại hình kinh doanh xăng dầu, tạo cÆ¡ sở để các DN cạnh tranh bình đẳng, tránh việc tùy tiện nâng mức thù lao đại lý để cạnh tranh thiếu bình đẳng, tăng chi phí kinh doanh, gây sức ép tăng giá.
Cục trưởng Cục quản lý giá – Bá»™ Tài chính Nguyá»…n Tiến Thá»a: DN chi vượt chi phí thì tá»± chịu, Nhà nước không bù!
![]() |
Ông Nguyá»…n Tiến Thá»a - Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) Ảnh: HT |
Tôi xin khẳng định ngưá»i tiêu dùng không phải chịu, Nhà nước không cấp bù nếu DN chi vượt định mức và DN tá»± trang trải lấy nếu chi vượt chi phí.
Có ngưá»i há»i tôi chi phí vượt như váºy, má»—i lần DN tăng chi phí giá và cá»™ng vào rồi đỠnghị Bá»™ Tài chính, Công thương cho tăng giá, xin thưa không khi nào Tổ giám sát liên ngành giá xăng dầu liên Bá»™ chấp nháºn việc Ä‘ó. Trong giá cÆ¡ sở Ä‘iá»u hành liên Bá»™ chỉ tính chi phí 600 đồng/lít, không có chi phí thá»±c tế nào 700-800 đồng/lít.
Tại sao NTD Ä‘ã không chấp nháºn giá bán như hiện nay, Nhà nước không cấp bù, là vì anh chi vượt như váºy nhưng mấy tháng nay Nhà nước vẫn giữ ổn định giá, tức là giá bán lẻ NN Ä‘ã yêu cầu giữ ổn định như váºy, thì DN có tăng thêm chi phí vào chăng nữa thì DN tá»± chịu chi phí, bảo đảm giá bán lẻ giữ ổn định.
Cụ thể, chi phí nên là bao nhiêu thì phải chá» khảo sát. Trong khi chưa có yếu tố má»›i thì Nhà nước cÅ©ng không thể thá»a thuáºn vá»›i DN, các bá»™ Ä‘iá»u hành cÅ©ng không thể thá»a thuáºn vá»›i DN.
Nguồn tin: infonet