Ngày 28/7, Tổng công ty Xăng dầu Việt
Khoanh phần lá»—, hưởng phần lãi
Láºt lại những thông tin liên quan đến giá xăng dầu năm 2008 có thể thấy, khi Ä‘ó các doanh nghiệp (DN) đầu mối kinh doanh xăng dầu liên tục kêu lá»— để được Nhà nÆ°á»›c bù giá. Theo tổng hợp của Bá»™ Tài chính, số lá»— của các DN, trong Ä‘ó Petrolimex chiếm tỉ trá»ng lá»›n, là hÆ¡n 4.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, trong bản cáo bạch của Petrolimex lại cho biết, kinh doanh xăng dầu năm 2008 đạt lợi nhuáºn sau thuế đến 913,7 tỉ đồng. Theo lý giải của ông Bùi Ngá»c Bảo, Chủ tịch HÄQT kiêm Tổng Giám đốc Petrolimex, số lãi này là do được Nhà nÆ°á»›c há»— trợ bởi Tổng công ty tham gia chÆ°Æ¡ng trình bình ổn giá. Cụ thể, Nhà nÆ°á»›c ứng trÆ°á»›c 1.400 tỉ đồng cho các khoản lá»— của Tổng công ty rồi trừ dần. Cứ má»—i lít xăng được ứng 1.000 đồng. Ông Bảo cÅ©ng cho biết, do trả nợ sá»›m nên qua đến năm 2009 Petrolimex Ä‘ã có lãi. CÅ©ng trong bản cáo bạch, Petrolimex Ä‘ã Ä‘Æ°a ra con số lãi rất khả quan. Theo kế hoạch, lợi nhuáºn của Tổng công ty sẽ đạt hÆ¡n 1.154 tỉ đồng trong báo cáo tài chính hợp nhất năm 2011. Năm 2012, dá»± kiến lãi ròng của DN này là 2.947 tỉ đồng.
Äiá»u này gây bức xúc trong dÆ° luáºn bởi trong 6 tháng đầu năm nay, Petrolimex tuyên bố lá»— hàng nghìn tỉ đồng dù giá xăng dầu thế giá»›i giảm mạnh, Nhà nÆ°á»›c giảm thuế nháºp khẩu, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn không được Ä‘iá»u chỉnh giảm. DÆ° luáºn đặt câu há»i, phải chăng do Ä‘á»™c quyá»n trong kinh doanh xăng dầu nên DN có quyá»n chi hoa hồng thoáng tay cho đại lý, các khoản chi phí khác để đến khi lá»— lại được Nhà nÆ°á»›c bù giá và kiểu gì cÅ©ng thành có lãi, tháºm chí lãi rất lá»›n. NgÆ°á»i tiêu dùng chịu giá cao má»™t cách bất hợp lý, còn Nhà nÆ°á»›c thất thu ngân sách.
Vì cÆ¡ chế lãi lá»— không được giải thích minh bạch, giá xăng dầu hiện nay tiếng là thá»±c hiện theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng song khó có thể dá»±liệu được kết quả kinh doanh trong tÆ°Æ¡ng lai của Petrolimex. Theo các nhà đầu tÆ° chuyên nghiệp, Ä‘ây là Ä‘iá»u khó thuyết phục há» tham gia vào mua cổ phần bởi nguyên tắc quan trá»ng nhất vá»›i các tổ chức là dá»± liệu được mức Ä‘á»™ rủi ro.
Khó nghÄ© đến lãi nếu…
Tại buổi giá»›i thiệu cÆ¡ há»™i đầu tÆ° vào cổ phiếu của Petrolimex, nhà đầu tÆ° chủ yếu xoáy câu há»i vào hiệu quả kinh doanh xăng dầu, xu hÆ°á»›ng giá xăng dầu sắp tá»›i và chuyện thá»±c thi Nghị định 84 vá» kinh doanh xăng dầu theo thị trÆ°á»ng. Các nhà đầu tÆ° tại Ä‘ây Ä‘ã tính toán, ngay cả khi Petrolimex có lãi nhÆ° trên, chỉ số thu nháºp trên vốn chủ sở hữu ROE năm 2010 thấp, chỉ có 13,91%. Nếu váºy, cổ tức sẽ thấp hÆ¡n 10 - 12%. Trong trÆ°á»ng hợp bán hết cổ phần, vá»›i má»™t tỉ lệ nhá» nhÆ° váºy, không cổ Ä‘ông nào có quyá»n tham gia vào các quyết sách của Petrolimex khi Ä‘Æ¡n vị này thành công ty cổ phần. NgÆ°á»i ta băn khoăn, khi Ä‘ó Petrolimex có phải công bố thông tin minh bạch, công khai hóa toàn bá»™ hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh và chịu sá»± giám sát của công chúngđầu tÆ°?
TrÆ°á»›c rất nhiá»u bức xúc của dÆ° luáºn, Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c sẽ Ä‘Æ°a Petrolimex vào danh sách những Ä‘Æ¡n vị được kiểm toán trong năm nay (bắt đầu từ ngày 22/7). NgÆ°á»i ta hi vá»ng, khi các yếu tố cấu thành nên giá bán lẻ xăng dầu, cÆ¡ chế nháºp và trích Quỹ bình ổn giá xăng dầu nói chung và hoạt Ä‘á»™ng của Petrolimex nói riêng được má»™t cÆ¡ quan kiểm toán Ä‘á»™c láºp kiểm tra và công khai hóa, ngÆ°á»i dân và DNsẽ có thông tin chuẩn xác hÆ¡n vá» cÆ¡ chế kinh doanh và con số lãi lá»— thá»±c của ngành xăng dầu.
ChÆ°a thá»±c hiện Ä‘úng chức năng nhà thÆ°Æ¡ng mại
CÆ¡ chế và quy định kinh doanh xăng dầu nhÆ° hiện nay không tạo ra má»™t sức ép để DN thá»±c hiện Ä‘úng chức năng là má»™t nhà thÆ°Æ¡ng mại, tức là mua thấp để hạ giá thành sản phẩm bán ra mà cho há» có quyá»n thoải mái nháºp, xuất không phải suy tính vì cứ lá»— Ä‘ã có trợ giá và không ai kiểm soát định mức chi phí hoạt Ä‘á»™ng gắn vá»›i cÆ¡ chế lÆ°Æ¡ng thưởng của bá»™ máy quản lý Ä‘iá»u hành DN.
Ông Bùi Kiến Thành Chuyên gia kinh tế
Cần giám định trung thá»±c cáo bạch của Petrolimex
Trong bối cảnh các thông tin vá» tình hình kinh doanh của công ty xăng dầu còn chÆ°a đảm bảo tính trung thá»±c, rõ ràng hiện nay, cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c nên thuê má»™t công ty kiểm toán quốc tế có đủ năng lá»±c và uy tín để giám định tính trung thá»±c trong các bản cáo bạch của Petrolimex. NgÆ°á»i dân có quyá»n được biết những thông tin mà các công ty xăng dầu Ä‘Æ°a ra là Ä‘úng hay không.
Nguồn tin: KTÄT
