Äá» xuất cho phép doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu được tá»± quyết giá trong phạm vi 3% (trÆ°á»›c Ä‘ây là 2%) của Dá»± thảo Nghị định thay thế Nghị định 84/2009 Ä‘ang gây ra nhiá»u ý kiến trái chiá»u. Các chuyên gia kinh tế Ä‘ang bày tá» lo ngại giá xăng sẽ nhÆ° con ngá»±a bất kham liên tục lồng lên khiến Ä‘á»i sống ngÆ°á»i dân lao Ä‘ao.
Dá»± thảo nghị định thay thế Nghị định 84 vá» cÆ¡ chế kinh doanh xăng dầu vừa được Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng trình Thủ tÆ°á»›ng. Theo Ä‘ó, các DN xăng dầu sẽ được quyá»n tăng giá trong phạm vi 3%, khi các yếu tố đầu vào cấu thành giá cÆ¡ sở biến đổi tăng 3% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành (dá»± thảo trÆ°á»›c Ä‘ó là 2%).
Ngày 23/6, giá xăng RON 92 tăng 330 đồng/lít lên mức 25.230 đồng/lít.
TrÆ°á»›c Ä‘ó, Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam cÅ©ng Ä‘ã Ä‘á» xuất cho các DN kinh doanh xăng dầu được tá»± quyết định Ä‘iá»u chỉnh giá khi yếu tố cấu thành giá biến Ä‘á»™ng ở mức 3%. Theo ông Phan Thế Ruệ- Chủ tịch Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam, trÆ°á»ng hợp giá cÆ¡ sở tăng 3-7%, DN được tăng 3% cá»™ng thêm 60% mức tăng giá trên 3-7%, 40% còn lại sá» dụng Quỹ Bình ổn. TrÆ°á»ng hợp các yếu tố cấu thành biến Ä‘á»™ng làm giá cÆ¡ sở trăng trên 7% thì Nhà nÆ°á»›c sá» dụng các biện pháp bình ổn thông qua Quỹ Bình ổn và thuế.
Giải thích cho việc nên tăng biên Ä‘á»™ tăng giá xăng của DN kinh doanh xăng dầu, đại diện Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam cho rằng, Ä‘ây là cách để doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu hoạt Ä‘á»™ng linh hoạt theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, kích thích các doanh nghiệp giảm chi phí quản lý, cạnh tranh vá» giá. HÆ¡n thế nữa là giảm ảnh hưởng của các doanh nghiệp Ä‘ang chiếm thị phần bán lẻ tại Việt Nam.
Các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cÅ©ng cho rằng biên Ä‘á»™ Ä‘iá»u chỉnh giá ở mức 3% là hợp lý. Theo ông Nguyá»…n Thế DÅ©ng - Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV ThÆ°Æ¡ng mại Dầu khí Äồng Tháp (Petimex) nháºn định, má»—i lần có biến Ä‘á»™ng, giá chỉ tăng trong khoảng 3%, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng tăng 400- 600 đồng/lít sẽ tránh được tình trạng đầu cÆ¡, găm hàng và ngÆ°á»i dân cÅ©ng sẽ dá»… chấp nháºn hÆ¡n.
Ngược lại vá»›i dá»± thảo của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và ý kiến của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, các chuyên gia kinh tế lại cho rằng 3% là quá nhiá»u, cÆ¡ chế tăng giá cÅ©ng quá dá»… dãi nên có thể dẫn đến nguy cÆ¡ giá xăng có chiá»u hÆ°á»›ng tăng liên tục. Ông Phạm Tất Thắng nháºn định, ở 2 nấc đầu (3% và 7%), các DN xăng dầu sẽ chỉ cần kê khai giá tá»›i cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c có thẩm quyá»n trÆ°á»›c vài ngày là có quyá»n tăng giá. Ở nấc thứ 3, khi diá»…n biến giá xăng dầu tăng cao quá 7%, DN cần phải báo cáo lên bá»™ quản lý trong 5 ngày để xem xét. Nếu quá thá»i hạn này, bá»™ không có hồi âm, DN cÅ©ng có thể được phép tá»± tăng giá. NhÆ° váºy, không có gì để “quản” việc tăng giá của DN và cÅ©ng chả có “cÆ°Æ¡ng” nào kìm được sá»± tăng giá của DN. NhÆ° váºy, việc ngÆ°á»i dân lo ngại giá xăng dầu sẽ tăng mạnh, liên tục là có cÆ¡ sở.
Có chuyên gia kinh tế cho biết cÅ©ng không đồng tình vá»›i quan Ä‘iểm của nhà soạn thảo nghị định này khi cho rằng, quyá»n của DN được ná»›i rá»™ng hÆ¡n là để tăng tính cạnh tranh cao và vá»›i mức này, má»—i lần tăng giá xăng dầu sẽ chỉ vào khoảng 500 đồng/lít, vẫn đảm bảo co hẹp lại so vá»›i quyá»n tăng 7% nhÆ° quy định trong Nghị định 84 hiện nay. Thị trÆ°á»ng xăng dầu chÆ°a hình thành cạnh tranh Ä‘úng nghÄ©a nên việc ná»›i rá»™ng quyá»n cho DN xăng dầu ắt sẽ khiến giá xăng dầu “nhảy” loạn xạ, ngÆ°á»i dân, DN không có quyá»n lá»±a chá»n giá khi mua xăng và quyá»n lợi của ngÆ°á»i dân sẽ chỉ ở trong tay má»™t vài DN xăng dầu lá»›n nhÆ° hiện nay?!”.
Câu chuyện vá» quyá»n tá»± quyết và minh bạch giá xăng dầu Việt Nam vẫn còn chÆ°a có hồi kết. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng nên xem xét, lấy ý kiến góp ý để hoàn thiện dá»± thảo Nghị định kinh doanh xăng dầu má»›i để đảm bảo lợi ích, phù hợp vá»›i thu nháºp Ä‘ang còn thấp của ngÆ°á»i dân nÆ°á»›c ta.
Nguồn tin: Petrotimes