Lý giải việc giữ Quỹ bình ổn, đại diện Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng cho biết, xăng dầu là mặt hàng được bình ổn giá nên cần có quỹ để thá»±c hiện mục tiêu này mà không phải lệ thuá»™c vào ngân sách Nhà nÆ°á»›c. Mặt khác, Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng Ä‘ã có kết luáºn, Quỹ bình ổn giá xăng dầu được sá» dụng Ä‘úng theo các quy định hiện hành. Và nhá» sá» dụng tốt quỹ này, giá xăng dầu thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c không bị sốc khi giá xăng dầu trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i lên xuống bất thÆ°á»ng. Äể công khai minh bạch hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu thá»i gian tá»›i, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng khẳng định, tại dá»± thảo Nghị định má»›i Ä‘iá»u chỉnh hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu sẽ quy định cụ thể trình tá»±, quy trình và mức trích từ quỹ này để bảo đảm sá» dụng nhất quán, thống nhất trong má»i thá»i Ä‘iểm. Quỹ bình ổn giá xăng dầu sẽ ngày càng được công khai, minh bạch hÆ¡n.
Ở góc Ä‘á»™ chuyên gia, TS. Ngô Trí Long cÅ©ng đồng tình vá»›i việc giữ Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Bởi việc kinh doanh xăng, dầu trong ná»n kinh tế thị trÆ°á»ng tiá»m ẩn nhiá»u rủi ro vá» giá, nhất là khi vẫn phải phụ thuá»™c tá»›i 70% lượng hàng hóa từ nháºp khẩu, trong khi giá xăng dầu thế giá»›i luôn biến Ä‘á»™ng bất thÆ°á»ng. NhÆ°ng hạn chế của Quỹ bình ổn hiện nay là cÆ¡ sở hình thành nguồn quỹ, việc quản lý và sá» dụng Ä‘á»u chÆ°a hợp lý. NhÆ° việc trích láºp Quỹ, theo ông Ngô Trí Long, Ä‘áng lẽ, chỉ khi giá thế giá»›i xuống thấp, để tạo nguồn quỹ bình ổn thì nên trích láºp quỹ để Ä‘á» phòng khi giá thế giá»›i lên cao má»›i sá» dụng. Song hiện nay việc trích láºp quỹ Ä‘ang được thá»±c hiện ở hầu hết má»i thá»i Ä‘iểm, tháºm chí việc trích quỹ đồng thá»i vá»›i xả quỹ là không thể chấp nháºn được. Và trong nhiá»u thá»i Ä‘iểm, chỉ có ngÆ°á»i tiêu dùng Ä‘óng góp vào quỹ, còn doanh nghiệp không thá»±c hiện nghÄ©a vụ này, trong khi vá» nguyên tắc, cả ngÆ°á»i bán và ngÆ°á»i mua Ä‘á»u phải chia sẻ rủi ro.
Äồng quan Ä‘iểm đối vá»›i các mặt hàng thuá»™c diện bình ổn giá cần thiết phải có quỹ bình ổn, nhÆ°ng nguồn quỹ này không chỉ thuá»™c trách nhiệm của ngÆ°á»i tiêu dùng hay doanh nghiệp, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng, đối vá»›i má»™t đất nÆ°á»›c có tài nguyên dầu thô nhÆ° Việt Nam thì nguồn quỹ này cần được tính đến trên cÆ¡ sở tổng hòa các nguồn lá»±c, trong Ä‘ó có nguồn thu từ xuất khẩu dầu thô.
Chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Thị Hiá»n lại cho rằng, Quỹ bình ổn giá vẫn còn giá trị trong Ä‘iá»u kiện kiểm soát lạm phát, bảo đảm bình ổn giá cả thị trÆ°á»ng. Tuy nhiên, bình ổn giá cÅ©ng rất dá»… làm mất Ä‘i tính tá»± nhiên của thị trÆ°á»ng, và việc lạm dụng quỹ có thể sẽ là nút thắt trong ná»— lá»±c Ä‘Æ°a giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng. Thá»±c tế, bên cạnh ý nghÄ©a giữ ổn định giá xăng dầu, thì Quỹ bình ổn cÅ©ng làm luôn cả nhiệm vụ tránh lá»— cho doanh nghiệp. Nói cách khác, ngÆ°á»i tiêu dùng không chỉ phải Ä‘óng tiá»n để lo cho mình, mà còn lo cho cả doanh nghiệp.
Quỹ bình ổn thá»±c chất chỉ là biện pháp tình thế để giữ ổn định giá loại hàng hóa có sức ảnh hưởng rá»™ng đến xã há»™i. CÆ¡ quan chức năng cần tính đến biện pháp quản lý hiệu quả việc kinh doanh xăng dầu, không nên duy trì quỹ này trong thá»i gian dài, làm mất tính thị trÆ°á»ng. Tuy nhiên, trong trÆ°á»›c mắt, Quỹ bình ổn xăng dầu vẫn cần được duy trì để góp phần kiá»m chế lạm phát, giữ ổn định kinh tế vÄ© mô. Äể quỹ này được sá» dụng hiệu quả, Ä‘úng mục Ä‘ích, công khai và minh bạch, nhiá»u ý kiến cho rằng, nên táºp trung quỹ vá» má»™t đầu mối, không nên để tại các doanh nghiệp nhÆ° hiện nay. Và cần thiết phải có má»™t cÆ¡ quan giám sát Ä‘á»™c láºp, tránh những kẽ hở trong chính sách có thể bị lợi dụng.
Nguồn tin: Tapchitaichinh