Ưu Ä‘ãi cho nhà máy lọc dầu

Điểm Ä‘áng chú ý nhất trong Quyết định 952 (Quyết định) là việc BSR được thu Ä‘iều tiết đối vá»›i sản phẩm lọc dầu và sản phẩm hóa dầu từ năm 2012 đến hết năm 2018. Hiểu nôm na là NMLD Dung Quất sẽ có má»™t khoản thu tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i mức thuế suất thuế nhập khẩu 7% đối vá»›i xăng dầu, 5% đối vá»›i LPG và 3% vá»›i sản phẩm hóa dầu khi thuế suất nhập khẩu của các mặt hàng này cao hÆ¡n hoặc bằng các mức kể trên.

Tuy nhiên, cÆ¡ chế thu Ä‘iều tiết cho NMLD Dung Quất không phải tá»›i bây giờ má»›i bắt đầu. Vào tháng 11/2009, tại Quyết định 1942/QĐ-TTg, BSR cÅ©ng Ä‘ã được hưởng cÆ¡ chế thu Ä‘iều tiết vá»›i thời gian kể từ khi NMLD Dung Quất bắt đầu Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng cho tá»›i hết năm 2010. Tiếp Ä‘ó, vào tháng 12/2010, vá»›i QĐ 2299/QĐ-TTg, cÆ¡ chế thu Ä‘iều tiết này lại được chấp thuận kéo dài tá»›i hết năm 2011. Góp 25,1% vốn trong dá»± án Tổ hợp Lọc hóa dầu Nghi SÆ¡n có quy mô tá»›i 7 tá»· USD, PVN dÄ© nhiên hiểu được mức Ä‘á»™ quan trọng của cÆ¡ chế tài chính đối vá»›i dá»± án này, nên không khó hiểu khi NMLD Dung Quất Ä‘ã gần Ä‘i vào giai Ä‘oạn vận hành, PVN má»›i đề xuất được hưởng các cÆ¡ chế tài chính nhÆ° thu Ä‘iều tiết tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng mức và thời gian mà Tổ hợp Lọc hóa dầu Nghi SÆ¡n được hưởng. Trong khi Ä‘ó, các nhà đầu tÆ° Nhật Bản và Cô Oét Ä‘ã tính toán ngay các cÆ¡ chế liên quan trÆ°á»›c khi quyết định đầu tÆ°.

Tại QĐ 952/QĐ-TTg cÅ©ng quy định, nếu thuế nhập khẩu các mặt hàng xăng dầu và hóa dầu thấp hÆ¡n mức thu Ä‘iều tiết thì PVN sẽ có trách nhiệm bao tiêu sản phẩm của NMLD Dung Quất và Ä‘Æ°a mức giá trị Æ°u Ä‘ãi vào giá bao tiêu sản phẩm. NhÆ°ng vá»›i thá»±c tế xăng dầu của NMLD Dung Quất được các Ä‘Æ¡n vị đầu mối xuất nhập khẩu lá»›n chiếm trên 90% thị phần cả nÆ°á»›c hiện nay là Tập Ä‘oàn Xăng Dầu Việt Nam (Petrolimex), Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil), Công ty Petech bao tiêu và kinh doanh song song vá»›i hàng nhập khẩu thì người tiêu dùng cÅ©ng khó chờ đợi được hưởng giá xăng dầu rẻ khi giá thế giá»›i thấp.

Từ thá»±c tế thu Ä‘iều tiết của NMLD Dung Quất và viá»…n cảnh có thể phải bù lá»— từ ngân sách cho các nhà đầu tÆ° của Tổ hợp Lọc hóa dầu Nghi SÆ¡n nếu đặt mức thuế nhập khẩu thấp hÆ¡n 7% vá»›i xăng dầu (mức này Ä‘ã từng về 0% trong thời gian đầu năm 2012 - PV), nên các chính sách tài chính liên quan đến nguồn thu ngân sách từ xăng dầu nhập khẩu Ä‘ang có những chuyển Ä‘á»™ng nhất định.

Cụ thể, cuối tháng 6 vừa qua khi xây dá»±ng phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng thu ngân sách nhà nÆ°á»›c trong thời gian tá»›i, Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘ã đặc biệt lÆ°u ý các cÆ¡ quan trá»±c thuá»™c mình nhÆ° Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan và Vụ Chính sách Thuế về việc xây dá»±ng lại barem tÆ°Æ¡ng ứng về thuế suất thuế nhập khẩu cho từng mặt hàng xăng dầu để tăng tính cạnh tranh cho sản phẩm xăng dầu trong nÆ°á»›c. Đồng thời không phải xá»­ lý bù lá»— cho hoạt Ä‘á»™ng của NMLD Dung Quất và sau này là Tổ hợp Lọc hóa dầu Nghi SÆ¡n.

Dồn cả vào giá xăng

Vá»›i quan Ä‘iểm hạn chế xá»­ lý bù lá»— cho hoạt Ä‘á»™ng của NMLD Dung Quất và sau này là Tổ hợp Lọc hóa dầu Nghi SÆ¡n khi cÆ¡ chế thu Ä‘iều tiết Ä‘ã được ban hành, người tiêu dùng có lẽ không thể trông mong gì nhiều vào việc giá xăng dầu sẽ ở mức thấp.

Thuế nhập khẩu xăng dầu thành phẩm ở mức cao chắc chắn giúp nguồn thu Ä‘iều tiết của các nhà đầu tÆ° sẽ lá»›n. Đặc biệt, Ä‘iều này còn tránh được cho ngân sách nhà nÆ°á»›c việc phải bù lá»— cho nhà đầu tÆ°. Vá»›i quan Ä‘iểm nhà nÆ°á»›c có lợi trong thu ngân sách, doanh nghiệp xăng dầu thu được tiền thì chắc chắn người tiêu dùng sẽ phải chịu thiệt và phải è cổ chấp nhận giá xăng dầu cao.

Má»™t căn cứ được Bá»™ Tài chính nhắc tá»›i để phục vụ việc xây dá»±ng thuế suất thuế nhập khẩu cho các mặt hàng xăng dầu là Công văn 837/BTC-CST ngày 19/1/2010 của Bá»™ Tài chính. Công văn này quy định các mức thuế nhập khẩu tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i giá dầu Platt’s WTI từ 45-90 USD/thùng nhÆ° công bố tại thị trường Singapore. Các trường hợp khác sẽ do Bá»™ Tài chính quy định. NhÆ°ng trÆ°á»›c Công văn 837, Bá»™ này từng quy định rất chi tiết các mức thuế nhập khẩu xăng dầu tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i mức giá Platt’s của mặt hàng xăng dầu tại thị trường Singapore ở Công văn 4927/BTC-CST ngày 3/4/2009 (xem bảng trên).

CÅ©ng tại lần tăng giá xăng dầu ngày 1/8/2012, giá xăng RON 92 thế giá»›i FOB được tính bình quân 30 ngày là 109,9 USD/thùng; dầu DO 0,055S là 119,15 USD/thùng; dầu hỏa là 117,36 USD/thùng, dầu FO 3,5% lÆ°u huỳnh là 620,57 USD/tấn. Tại thời Ä‘iểm này, thuế nhập khẩu dầu DO là 10%. Còn lại thuế nhập khẩu xăng, dầu hỏa, dầu FO đều là 12%. Dù hiện tại các công văn 4927/BTC-CST hay 837/BTC-CST không được áp dụng trong việc tính toán giá xăng dầu bởi Ä‘ã có Nghị định 84/NĐ-CP, thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu hiện nay Ä‘ã nhích hÆ¡n 2% so vá»›i mức giá tÆ°Æ¡ng ứng tại các công văn 4927 và 837.