Kết quả khảo sát 1.000 DN, 250 cán bá»™ từ các cÆ¡ quan trung Æ°Æ¡ng, 250 cán bá»™ ở địa phÆ°Æ¡ng cùng vá»›i 100 nhà báo và má»™t số nhà tài trợ, tổ chức quốc tế cảm nhận về nhà nÆ°á»›c và thị trường cho thấy nhiều mâu thuẫn trong nhìn nhận về mô hình nền kinh tế Việt Nam hiện nay. Kết quả này được Phòng ThÆ°Æ¡ng mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố trong há»™i thảo Cảm nhận của người Việt Nam về nhà nÆ°á»›c và thị trường sáng 13-4.

ChÆ°a phân định rõ ràng

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Trưởng ban Pháp chế VCCI, cho hay có đến 87% người được hỏi cho rằng mô hình kinh tế thị trường (KTTT) là Æ°u việt trong khi chỉ 7% ủng há»™ mô hình kinh tế nhà nÆ°á»›c. Nhìn nhận về quá trình chuyển đổi từ kinh tế nhà nÆ°á»›c sang KTTT, 25% cho rằng kinh tế Việt Nam hiện nay cÆ¡ bản là nền KTTT, 22% cho là nền kinh tế nhà nÆ°á»›c.

Việc chÆ°a phân định rõ ràng giữa nhà nÆ°á»›c và thị trường còn được thể hiện qua bức tranh cải cách DNNN trong thời gian qua. TS Nguyá»…n Đình Cung, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung Æ°Æ¡ng (CIEM), cho rằng dù khuyến khích sá»± phát triển khu vá»±c tÆ° nhân nhÆ°ng vai trò chủ đạo của khu vá»±c nhà nÆ°á»›c vẫn được khẳng định trong chính sách của Đảng và Nhà nÆ°á»›c. Theo kết quả khảo sát, 69% ý kiến cho rằng sở hữu tÆ° nhân của các DN là Æ°u việt hÆ¡n bất cứ loại hình sở hữu nào. Ý kiến về việc chuyển đổi từ sở hữu nhà nÆ°á»›c sang tÆ° nhân nhanh hoặc chậm gần nhÆ° tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng nhau. Má»™t số ít ý kiến (chỉ 1%) lại Ä‘ánh giá theo hÆ°á»›ng tiêu cá»±c rằng Ä‘ang có sá»± chuyển đổi ngược và vai trò của DN tÆ° nhân Ä‘ang Ä‘i xuống.

Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, phần lá»›n hàng hóa thiết yếu nhÆ° Ä‘iện, xăng dầu, đất Ä‘ai,… đều do DNNN kinh doanh Ä‘á»™c quyền nên chÆ°a theo cÆ¡ chế thị trường. Ảnh: HTD

Ông Cung nhận xét thá»±c tế kinh tế nhà nÆ°á»›c vẫn Ä‘óng vai trò rất quan trọng so vá»›i kinh tế tÆ° nhân và tính chất thị trường của nền kinh tế chỉ ở mức nhất định trong khi tính chất nền kinh tế nhà nÆ°á»›c còn rất lá»›n.

Tính phi thị trường của cÆ¡ chế giá

Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, Ä‘iều Ä‘áng ngạc nhiên là Ä‘a số ý kiến ủng há»™ KTTT nhÆ°ng vẫn mong muốn Nhà nÆ°á»›c can thiệp vào thị trường, trong khi má»™t trong những nguyên tắc của thị trường là hạn chế sá»± can thiệp của Nhà nÆ°á»›c. Có đến 68% người trả lời cho rằng Nhà nÆ°á»›c nên can thiệp vào thị trường để bình ổn giá.

Giải thích về sá»± mâu thuẫn này, bà Lan cho hay: “Phần lá»›n hàng hóa thiết yếu nhÆ° Ä‘iện, xăng dầu, đất Ä‘ai… đều do DNNN kinh doanh Ä‘á»™c quyền, thống lÄ©nh thị trường nên người dân lo ngại về hệ quả xấu nếu Nhà nÆ°á»›c không có sá»± kiểm soát tốt. Thêm vào Ä‘ó, năm 2011 có quá nhiều biến Ä‘á»™ng về giá cả, trong khi hệ thống thông tin còn kém minh bạch và thường thì Nhà nÆ°á»›c và các DN liên quan đổ trách nhiệm cho thị trường…”.

“Thá»±c tế cÆ¡ chế giá ở Việt Nam chÆ°a theo cÆ¡ chế thị trường mà được lÅ©ng Ä‘oạn bởi các tập Ä‘oàn nhà nÆ°á»›c Ä‘á»™c quyền. Điều này thể hiện tính phi thị trường trong cÆ¡ chế giá ở Việt Nam. Đối vá»›i người dân, họ không thấy cÆ¡ chế thị trường nào cả mà chỉ thấy quyết định tăng giá của Nhà nÆ°á»›c nên người ta cảm nhận Nhà nÆ°á»›c can thiệp vào giá cả là cần thiết” - TS Lê Đăng Doanh bình luận thêm.

Nguồn tin: phapluattp