- Tính tổng thể từ đầu năm cho đến thá»i Ä‘iểm hiện tại, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c Ä‘ã có 9 lần Ä‘iá»u chỉnh vá»›i 4 lần tăng và 5 lần giảm. Thá»±c tế cho thấy tổng số 4 lần tăng, giá xăng tăng tá»›i 4.300 đồng/ lít, trong khi sau 5 lần giảm, mức giá chỉ hạ xuống 3.200 đồng. Số lần giảm nhiá»u hÆ¡n nhÆ°ng cÅ©ng chỉ bằng 2/3 số tiá»n của các lần tăng giá.
Xăng tăng giá, chuyên gia: “Lại tăng nữa à”?
Giá xăng tăng, các chuyên gia kinh tế khá bất ngá» dù trÆ°á»›c Ä‘ó, má»™t số doanh nghiệp Ä‘ã ráºm rịch lên kế hoạch xin Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu vá»›i lý do chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá bán lẻ lên tá»›i 700 đồng -1.300 đồng má»—i lít. Khi được há»i, các chuyên gia há»i ngược: “Lại tăng nữa à?”.
Chuyện Ä‘iá»u chỉnh giá của xăng dầu không còn xa lại vá»›i ngÆ°á»i dân Việt Nam. |
Còn nhá»› năm 2008, mức tăng ká»· lục của thị trÆ°á»ng xăng lên tá»›i 4.500 đồng má»—i lít. Giá xăng tháng 3 vừa qua cÅ©ng tăng gần gấp ba đợt Ä‘iá»u chỉnh ngày hôm nay (1.100 đồng/lít).
Chia sẻ vá»›i Äất Việt, TS Lê Duy Hiếu (Viện Kinh tế Việt Nam) nháºn xét: nếu nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây, việc giá xăng tăng được coi nhÆ° má»™t "cú sốc" đối vá»›i ná»n kinh tế, thì dần dà, việc xăng, dầu tăng giá Ä‘ã không còn là câu chuyện khiến ngÆ°á»i dân và doanh nghiệp quá quan tâm nhÆ° trÆ°á»›c nữa. Tháºm chí, có những thá»i Ä‘iểm xăng, dầu "tăng nhẹ" từ 500 - 550 đồng, ngÆ°á»i dân còn tá» ra rất thá» Æ¡. Bởi lẽ, há» Ä‘ã quá quen, quá nhàm chán vá»›i cái "Ä‘iệp khúc" xăng dầu tăng giá.
Chuyên gia Lê Trá»ng Nhi giải thích, việc tăng giá dồn dáºp Ä‘iện, gas và xăng hiện nay thể hiện má»™t chính sách "giáºt cục", thiếu tính ổn định càng làm cho doanh nghiệp thêm khó khăn, còn ngÆ°á»i tiêu dùng thì mất niá»m tin vào chính sách.
Và khả năng thá»i gian tá»›i, chỉ số CPI khó có thể tăng lên, tháºm chí vẫn âm vì sức mua sẽ tiếp tục suy yếu. Do Ä‘ó, ông Nhi cho rằng vấn Ä‘á» hiện nay không phải là chạy theo những con số chỉ tiêu "vô hồn" mà phải làm sao khôi phục lại niá»m tin của ngÆ°á»i tiêu dùng và doanh nghiệp.
Hầu hết các chuyên gia kinh tế Ä‘á»u Ä‘ánh giá: chỉ trong má»™t thá»i gian ngắn nhÆ°ng 3 mặt hàng thiết yếu liên tục tăng là Ä‘iá»u bất hợp lý, nhất là trong bối cảnh sức mua ngÆ°á»i dân suy kiệt, hàng tồn kho cao.
Theo chuyên gia kinh tế Huỳnh Bá»u SÆ¡n: Ä‘á»™ng thái Ä‘iá»u chỉnh Ä‘iện trÆ°á»›c Ä‘ó, nay là xăng và gas chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến giá cả nhiá»u mặt hàng trong thá»i gian tá»›i. Bởi, giá xăng dầu, Ä‘iện chính là nguyên liệu đầu vào tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp tá»›i chi phí sản xuất của hầu hết các ngành. "Äầu vào tăng sẽ dẫn đến sá»± Ä‘iá»u chỉnh tăng chi phí và giá cả các yếu tố cấu thành hàng hóa-dịch vụ 'sản phẩm đầu ra'", ông SÆ¡n lo ngại bày tá» vá»›i phóng viên VNE.
Tăng nhiá»u, giảm ít, thị trÆ°á»ng xăng dầu “bất bình đẳng"
Từ đầu năm 2012, giá xăng tăng 4 lần và giảm 5 lần. Tổng cá»™ng, xăng tăng giá 4.300 đồng và chỉ giảm 3.200 đồng. Vá»›i sá»± tăng Ä‘á»™t biến và giảm nhá» giá»t này, Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cho rằng: Trong Ä‘iá»u kiện lạm phát Ä‘ang diá»…n biến thuáºn lợi thì việc tăng giá xăng sẽ không tác Ä‘á»™ng nhiá»u đến CPI và giúp ngân sách giảm bá»›t gánh nặng bù lá»—. Ủy ban này cÅ©ng cho biết: việc Ä‘iá»u chỉnh giá giúp Chính phủ có thêm dÆ° địa Ä‘iá»u hành, để khi giá thế giá»›i giảm có thể kết hợp việc hạ giá xăng dầu vá»›i tăng giá Ä‘iện. Khi Ä‘ó, tác Ä‘á»™ng của việc Ä‘iá»u chỉnh giá Ä‘iện lên lạm phát sẽ được triệt tiêu.
Từ đầu năm 2012, giá xăng tăng 4 lần và giảm 5 lần khiến ngÆ°á»i tiêu dùng vô cùng thất vá»ng vá» cách Ä‘iá»u hành, quản lý thị trÆ°á»ng của Nhà nÆ°á»›c. |
Tuy nhiên, Ä‘iá»u này lại khiến chuyên gia lo ngại vá» khả năng hình thành "thị trÆ°á»ng xăng dầu bất bình đẳng".
Chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh nhìn nháºn trên VNE, việc giảm nhá» giá»t vài trăm trong khi tăng mạnh tá»›i suýt soát 1.000 đồng, tháºm chí lên tá»›i 2.100 đồng vào thá»i Ä‘iểm 7/3 là không công bằng. Khi mặt hàng xăng dầu được Ä‘iá»u chỉnh theo giá thị trÆ°á»ng, thì Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên, giá trong nÆ°á»›c sẽ căn cứ vào thế giá»›i để biến Ä‘á»™ng. Tuy nhiên, vá»›i mức "tăng nhiá»u, giảm ít" sẽ hình thành thị trÆ°á»ng thiếu minh bạch. Do Ä‘ó, theo ông Doanh, việc cần làm là Ä‘iá»u chỉnh Ä‘úng quy luáºt.
"Thế giá»›i thế nào, trong nÆ°á»›c Ä‘iá»u chỉnh tÆ°Æ¡ng ứng, tránh hiện tượng các doanh nghiệp "bắt tay" câu kết tá»± định giá xăng dầu khiến ngÆ°á»i tiêu dùng bị thiệt", ông Doanh nêu quan Ä‘iểm.
“Thế giá»›i không có chuyện thích lên thì lên, thích xuống thì xuống, há» sẵn sàng cho má»™t loạt công ty tÆ° nhân ra Ä‘á»i, hỠđược trang bị táºn răng, được vay vốn, cấp đất, được nháºp khẩu tại gốc, cung cấp phÆ°Æ¡ng tiện nháºp khẩu, chuyên chở và có thể ngay hôm sau có xăng dầu bán trên thị trÆ°á»ng thì táºp Ä‘oàn nào dám Ä‘á»™c quyá»n? Há» phải có những chính sách để Ä‘iá»u tiết thị trÆ°á»ng chứ không phải tính bằng giá cÆ¡ sở nhÆ° ở Việt Nam” - TS Lê Duy Hiếu chia sẻ trên Äất Việt.
Ông Hiếu cho rằng: muốn chấm dứt câu chuyện “xăng tăng giá” chỉ có cách duy nhất là chấm dứt Ä‘á»™c quyá»n. Tuy nhiên, để kiểm soát Ä‘á»™c quyá»n, phải có công cụ, có chính sách và rất nhiá»u những Ä‘iá»u kiện kèm theo mà Ä‘iá»u này chúng ta lại thiếu.
TSKH Nguyá»…n Thị Hiá»n cÅ©ng bất bình vá»›i công thức tính giá cÆ¡ sở đối vá»›i xăng dầu lấy bình quân 30 ngày. Trên báo Hải quan, bà giải thích: giá thế giá»›i biến Ä‘á»™ng hàng ngày, trong khi ở trong nÆ°á»›c tính trung bình 30 ngày làm căn cứ để Ä‘iá»u chỉnh là không phù hợp vá»›i thị trÆ°á»ng.
Do Ä‘ó, cÆ¡ quan quản lí Nhà nÆ°á»›c cần rút ngắn thá»i gian Ä‘ó lại để giá xăng dầu trong nÆ°á»›c diá»…n biến sát vá»›i giá thế giá»›i. Theo tôi, sá»a công thức này vá»›i thá»i gian ngắn hÆ¡n, ví dụ rút xuống còn 10-15 ngày sẽ giúp tần suất Ä‘iá»u chỉnh giá linh hoạt và dần bám sát giá thế giá»›i.
Nguồn tin: (GDVN)