Để giảm thiểu ô nhiá»…m môi trường và đảm bảo an ninh năng lượng khi nguồn nhiên liệu hóa thạch là dầu mỏ Ä‘ang ngày càng cạn kiệt, hầu hết các nÆ°á»›c trên thế giá»›i Ä‘ã và Ä‘ang chuyển sang sá»­ dụng nhiên liệu sinh học (NLSH). NhÆ°ng tại Việt Nam, chÆ°Æ¡ng trình phát triển NLSH lại Ä‘ang có nguy cÆ¡ phá sản.

Má»™t chÆ°Æ¡ng trình cần thiết

Nguồn năng lượng phục vụ đời sống xã há»™i và phát triển kinh tế hiện nay chủ yếu vẫn là xăng, dầu lấy từ dầu mỏ. Tuy nhiên, dầu mỏ (nguồn nhiên liệu hóa thạch không thể tái sinh) cÅ©ng Ä‘ang dần cạn kiệt nên cần phải tìm ra má»™t nguồn nhiên liệu má»›i thay thế cho việc sá»­ dụng xăng, dầu.

Những năm gần Ä‘ây, các nhà khoa học vẫn Ä‘ang miệt mài kiếm tìm và nghiên cứu ra các nguồn nhiên liệu khác nhau, trong Ä‘ó có NLSH. Nhiều nÆ°á»›c Ä‘ã thành công trong nghiên cứu và sá»­ dụng NLSH là Mỹ, Canada, Brazil, Mexico, Anh, Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Bỉ, Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Nhật Bản... Và hiện nay, nhiều nÆ°á»›c Ä‘ang đẩy nhanh chÆ°Æ¡ng trình nghiên cứu và sá»­ dụng NLSH nhằm mục Ä‘ích giảm thiểu ô nhiá»…m môi trường và đảm bảo an ninh năng lượng.
 
Theo các chuyên gia, xét về giá trị kinh tế, ngành sản xuất ethanol (thành phần chính của xăng sinh học) trên thế giá»›i năm 2010 Ä‘ã tạo 1,4 triệu việc làm và Ä‘óng góp giá trị gia tăng 277,3 tá»· USD. Về tốc Ä‘á»™ phát triển, sản lượng ethanol năm 2010 Ä‘ã đạt khoảng 93 tá»· lít, tăng gấp Ä‘ôi trong vòng 5 năm và tăng gấp 3 trong vòng 10 năm.

Trong Ä‘ó, Mỹ, Brazil và EU chiếm 87% sản lượng toàn cầu. Tổ chức Hợp tác phát triển kinh tế (OECD) và Tổ chức LÆ°Æ¡ng thá»±c thế giá»›i (FAO) cÅ©ng Ä‘Æ°a ra dá»± báo, đến năm 2020 sản lượng ethanol toàn cầu sẽ tăng lên đến 160 tá»· lít.

Ở Việt Nam, Phó Tổng Giám đốc Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN) Nguyá»…n Sinh Khang cho biết, nhận thức rõ tầm quan trọng của NLSH đối vá»›i vấn đề an ninh năng lượng và hưởng ứng chủ trÆ°Æ¡ng của Chính phủ, vào năm 2006, PVN Ä‘ã xây dá»±ng “Đề án Phát triển NLSH đến năm 2015 tầm nhìn đến năm 2025”. Mục tiêu của đề án là phát triển NLSH dÆ°á»›i dạng năng lượng má»›i, thay thế má»™t phần nhiên liệu hóa thạch truyền thống.
 
Và nguy cÆ¡ phá sản

Ngay sau khi được Chính phủ phê duyệt đề án phát triển NLSH vào năm 2007, PVN giao cho Tổng Công ty Dầu (PV Oil), Ä‘Æ¡n vị thành viên của PVN, giữ vai trò nòng cốt trong chÆ°Æ¡ng trình phát triển NLSH. Theo Ä‘ó, PV Oil Ä‘ã phối hợp cùng các đối tác tích cá»±c triển khai đầu tÆ° xây dá»±ng 3 nhà máy sản xuất ethanol đặt tại 3 miền Bắc, Trung, Nam vá»›i tổng công suất 300.000m³ ethanol/năm. Từ đầu quý 2-2012, hai trong số 3 nhà máy sản xuất ethanol do PVN góp vốn đầu tÆ° xây dá»±ng đặt tại tỉnh Quảng Ngãi và Bình PhÆ°á»›c Ä‘ã bắt đầu có sản phẩm.
 

Người dân hiện còn e ngại sá»­ dụng xăng E5. Trong ảnh: Trụ bÆ¡m xăng E5 vắng người mua.

Theo kế hoạch đến năm 2014, khi cả 3 nhà máy do PVN góp vốn đầu tÆ° Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng ổn định vá»›i 100% công suất thì sẽ cung cấp ra thị trường má»—i năm 300.000m³ ethanol, đủ để pha được 6 triệu m³ xăng E5, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i 94% nhu cầu tiêu thụ xăng của cả nÆ°á»›c năm 2014. Tuy nhiên, việc sá»­ dụng xăng E5 Ä‘ang gặp rất nhiều khó khăn do Nhà nÆ°á»›c chÆ°a ban hành đầy đủ cÆ¡ chế chính sách Æ°u Ä‘ãi đối vá»›i việc đầu tÆ° phát triển các dá»± án NLSH cÅ©ng nhÆ° tiêu thụ sản phẩm.

Đặc biệt, Nhà nÆ°á»›c chÆ°a ban hành lá»™ trình bắt buá»™c sá»­ dụng NLSH trên cả nÆ°á»›c và các cÆ¡ sở hạ tầng cho việc kinh doanh tiêu thụ xăng E5 cÅ©ng chÆ°a được quan tâm đầu tÆ° (chủ yếu là do PVN tá»± đầu tÆ°). Má»™t nguyên nhân nữa cÅ©ng hết sức khó khăn cho sá»± tồn tại và phát triển xăng sinh học E5 là tập quán của người dân VN chÆ°a quen sá»­ dụng xăng E5, trong khi Ä‘ó thời gian qua lại có quá nhiều thông tin thiếu chính xác và không đầy đủ về lợi ích và sá»± an toàn của xăng sinh học kiến cho việc tiêu thụ xăng E5 càng thêm khó khăn, tồn kho rất lá»›n.
 
Chủ tịch HĐTV PVN Phùng Đình Thá»±c cho biết, tính đến tháng 9-2012, hai nhà máy NLSH Dung Quất và Bình PhÆ°á»›c Ä‘ã sản xuất được 20.000m³ nhÆ°ng chỉ tiêu thụ trong nÆ°á»›c khoảng 750m³. Cùng vá»›i việc ban hành quy định bắt buá»™c sá»­ dụng xăng pha 5% ethanol, Phó Tổng giám đốc PV Oil Lê Xuân Trình đề xuất: Để tránh nguy cÆ¡ phá sản chÆ°Æ¡ng trình phát triển xăng E5, trÆ°á»›c mắt Nhà nÆ°á»›c cần giảm 50% thuế tiêu thụ đặc biệt và miá»…n thuế môi trường vá»›i xăng pha 5% ethanol cho đến khi quy định bắt buá»™c sá»­ dụng xăng E5 có hiệu lá»±c.

Nguồn tin: SGGP