Giá xăng dầu thế giá»›i tiếp tục tăng cao trong vài ngày gần Ä‘ây Ä‘Æ°a tá»›i lo ngại giá trong nÆ°á»›c sẽ phải Ä‘iá»u chỉnh tăng theo. Cụ thể, ngày 26/2 vừa qua, giá Platt trên thị trÆ°á»ng Singapore Ä‘ã tăng cao ká»· lục lên 73,1 USD/thùng, tăng gần 5 USD/thùng so vá»›i mức 68,42 USD ngày trÆ°á»›c Ä‘ó. Cùng vá»›i Ä‘ó, khả năng tăng thuế môi trÆ°á»ng đối vá»›i xăng dầu cÅ©ng tạo thêm sức ép tăng giá mặt hàng này, tuy chÆ°a phải ngay láºp tức.
Vá»›i mức tăng giá thế giá»›i lên đến hÆ¡n 2.000 đồng/lít xăng vào kỳ Ä‘iá»u chỉnh má»›i nhất ngày 24/2 vừa qua, việc liên Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng – Tài chính quyết định giữ nguyên mức giá bán và trích quỹ bình ổn để bù, cho thấy Ä‘á»™ng thái tháºn trá»ng của Chính phủ.
Trao đổi vá»›i PV Báo CAND chiá»u 27/2, đại diện Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cho biết sở dÄ© có quyết định này, là bởi thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh giá quá nhạy cảm, ngay sau Tết Nguyên Ä‘án, khi giá cả hàng hoá Ä‘ang neo ở mức cao và cÅ©ng là thá»i Ä‘iểm nhu cầu Ä‘i lại rất lá»›n.
Xăng dầu thế giá»›i Ä‘ang Ä‘à tăng giá trở lại.
Lo ngại quyết định tăng giá xăng dầu sẽ tạo cái cá»› cho giá»›i đầu cÆ¡, giá»›i kinh doanh váºn tải bám vào tăng giá bất hợp lý, làm xáo trá»™n Ä‘á»i sống xã há»™i và ảnh hưởng đến quyá»n lợi của ngÆ°á»i dân, liên Bá»™ Ä‘ã quyết định Ä‘iá»u hành nhÆ° vừa qua.
Thá»±c tế Ä‘ã chứng minh lo ngại này không phải vô cá»›. Giá xăng dầu sau nhiá»u đợt Ä‘iá»u chỉnh Ä‘ã giảm tá»›i 9.950 đồng/lít, tức là gần 40% so vá»›i đỉnh Ä‘iểm, nhÆ°ng hàng hoá và cÆ°á»›c váºn tải không há» giảm tÆ°Æ¡ng ứng.
Mặt khác, hiện số dÆ° quỹ bình ổn xăng dầu còn khá lá»›n, sau thá»i gian giá liên tục hạ, mức trích quỹ tăng cao, nên kể cả vá»›i mức xả quỹ bình ổn lá»›n nhÆ° hiện nay (2.448 đồng/lít đối vá»›i xăng, 1.350 đồng/lít đối vá»›i dầu diesel và 1.963 đồng/lít đối vá»›i dầu hoả, 2.105 đồng/kg đối vá»›i dầu madút), DN đầu mối vẫn có khả năng cầm cá»± được hÆ¡n 1 tháng.
Tuy nhiên, nếu giá xăng dầu thành phẩm tiếp tục tăng, thì trong kỳ Ä‘iá»u chỉnh giá sắp tá»›i nhiá»u khả năng giá trong nÆ°á»›c cÅ©ng phải tăng theo, nếu không quỹ sẽ không chịu nổi, đồng thá»i cÅ©ng gây ra những bất ổn trên thị trÆ°á»ng, thúc đẩy buôn láºu, tâm lý găm hàng chá» giá...
Tuy mức tăng còn phụ thuá»™c vào tình hình kinh tế vÄ© mô, xem xét các yếu tố đầu vào cho sản xuất... nên có thể sẽ kết hợp cả công cụ thuế (hiện nay thuế nháºp khẩu Ä‘ang ở mức cao 35% đối vá»›i xăng, dầu diesel 30%, dầu há»a 35%, dầu madút 35%), giá và quỹ bình ổn, nhÆ°ng khả năng tăng giá là khó tránh.
Xem xét diá»…n biến giá xăng dầu thế giá»›i những ngày vừa qua có thể thấy Ä‘à tăng vẫn chÆ°a ngÆ°ng. Bình quân 15 ngày gần nhất hiện nay (từ 12/2 đến 26/2) xăng RON 92 Ä‘ang ở mức 69,050 USD/thùng, dầu hoả ở mức 74,876 USD/thùng, dầu diesel ở mức 73,136 USD/thùng và dầu hoả Ä‘ang ở mức 356,797 USD/tấn. Mức giá ká»· lục nhất được ghi nháºn vào ngày 26/2, gần Ä‘ây nhất, ở 73,1 USD/thùng, tăng gần 5 USD/thùng so vá»›i mức 68,42 USD ngày trÆ°á»›c Ä‘ó.
Nếu so sánh vá»›i chu kỳ Ä‘iá»u chỉnh giá gần Ä‘ây nhất vào ngày 24/2, mức giá bình quân của 15 ngày (từ 9 đến 23/2) Ä‘ang ở 67.836 USD/thùng vá»›i RON 92, tức là sau 3 ngày, giá bình quân Ä‘ã tăng 2,214 USD/thùng. Nếu Ä‘à tăng này được tiếp tục, giá trong nÆ°á»›c sẽ khó có thể giữ mức thấp lâu hÆ¡n.
ChÆ°a kể đến má»™t lý do khác có khả năng sẽ tác Ä‘á»™ng đến giá xăng dầu, Ä‘ó chính là thuế bảo vệ môi trÆ°á»ng Ä‘ang rục rịch được Ä‘iá»u chỉnh tăng.
Cụ thể, tại Tá» trình số 52 ngày 11/2 vừa qua của Chính phủ gá»i Ủy ban ThÆ°á»ng vụ Quốc há»™i cho biết: Từ quý II/2014 đến nay, giá dầu thế giá»›i Ä‘ã giảm rất mạnh, từ 111,81 USD/thùng xuống còn 46,01 USD/thùng, chÆ°a có dấu hiệu dừng lại và còn diá»…n biến phức tạp. Diá»…n biến Ä‘ó Ä‘ã tác Ä‘á»™ng làm giảm Ä‘áng kể nguồn thu ngân sách Nhà nÆ°á»›c, gây khó khăn cho cân đối ngân sách Nhà nÆ°á»›c năm 2015.
Äồng thá»i, từ ngày 1/1/2015, Việt Nam sẽ bắt đầu phải thá»±c hiện lá»™ trình giảm thuế nháºp khẩu xăng dầu theo Hiệp định thÆ°Æ¡ng mại hàng hóa ASEAN (ATIGA), càng ảnh hưởng nhiá»u đến thu ngân sách.
Äể cân bằng những yếu tố này, Chính phủ Ä‘ang Ä‘á» xuất tăng thuế môi trÆ°á»ng đối vá»›i xăng dầu. Biểu thuế hiện hành được ban hành theo Nghị quyết 1269 của Uá»· ban ThÆ°á»ng vụ Quốc há»™i ký ngày 14/7/2011 Ä‘ang ở mức 1.000 đồng/lít xăng, 500 đồng/lít diesel và 300 đồng/lít đối vá»›i dầu hoả và madút. Tuy nhiên, Ä‘ây chỉ là mức thuế sàn.
Luáºt Thuế bảo vệ môi trÆ°á»ng số 57 được Quốc há»™i thông qua ngày 15/11/2010 quy định má»™t khung thuế rá»™ng hÆ¡n nhiá»u vá»›i mức thuế trần cho bảo vệ môi trÆ°á»ng lên tá»›i 4.000 đồng/lít, gấp 4 lần hiện nay. Dầu diesel có mức thuế trần là 3.000 đồng/lít, gấp 6 lần hiện nay; dầu hoả và madút có trần 2.000 đồng/lít,kg, gấp 6,5 lần so vá»›i mức hiện nay.
Do váºy, Bá»™ TÆ° pháp cho rằng, việc nâng thuế suất thuế bảo vệ môi trÆ°á»ng đối vá»›i xăng dầu trên mức sàn là cần thiết, phù hợp vá»›i diá»…n biến giá xăng dầu thế giá»›i và cam kết giảm thuế theo Hiệp định ATIGA, đồng thá»i, tạo sá»± chênh lệch hợp lý giữa xăng E5 và xăng khoáng để khuyến khích ngÆ°á»i dân sá» dụng xăng, dầu sinh há»c.
Äể thá»±c hiện chính sách trên, Bá»™ TÆ° pháp Ä‘ã Ä‘á» nghị Ủy ban ThÆ°á»ng vụ Quốc há»™i cần sá»a đổi Nghị quyết số 1269 vá» biểu thuế bảo vệ môi trÆ°á»ng của Quốc há»™i, Ä‘Æ°a vào chÆ°Æ¡ng trình xây dá»±ng luáºt, pháp lệnh năm 2015.
Tất nhiên, nếu Pháp lệnh này được Ủy ban ThÆ°á»ng vụ Quốc há»™i thống nhất ban hành, thì vẫn có Ä‘á»™ trá»… nhất định và sẽ chÆ°a ảnh hưởng láºp tức đến giá bán. Dù váºy, Ä‘á»™ng thái này cÅ©ng tăng má»™t sức ép má»›i lên giá xăng dầu trong nÆ°á»›c.
Cùng vá»›i Ä‘ó, nhiá»u chuyên gia trên thế giá»›i cÅ©ng dá»± Ä‘oán giá dầu thô sẽ không thể giữ mức thấp lâu, đồng nghÄ©a vá»›i việc ngÆ°á»i dân cần chuẩn bị tâm lý cho những đợt tăng giá xăng dầu má»›i.
Nguồn tin: CAND