Thị trÆ°á»ng xăng dầu Ä‘ang được váºn hành theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng. Khi giá thế giá»›i tăng hoặc giảm, giá bán lẻ trong nÆ°á»›c cÅ©ng tăng hoặc giảm tÆ°Æ¡ng ứng. Tuy nhiên những ngày gần Ä‘ây, khi giá xăng dầu thị trÆ°á»ng thế giá»›i giảm nhiá»u nhÆ°ng giá xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn chÆ°a giảm!
Giá xăng dầu thị trÆ°á»ng thế giá»›i giảm nhiá»u nhÆ°ng giá xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn chÆ°a giảm. |
Vì sao chÆ°a giảm giá?
Thông tin từ thị trÆ°á»ng xăng dầu thế giá»›i cho thấy, trong vòng má»™t tháng qua, giá xăng dầu Ä‘ã giảm Ä‘áng kể. Tính đến ngày 15-6, giá dầu thô Ä‘ã lao dốc gần 5%. Cụ thể, giá dầu thô giao tháng 7 trên sàn New York chỉ còn 94,81 USD/thùng, thấp nhất kể từ trung tuần tháng 2-2011 đến nay.
Ở thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c, theo Bá»™ Tài chính, các doanh nghiệp (DN) xăng dầu Ä‘ã bắt đầu có lãi. Tuy nhiên, trên cÆ¡ sở cân đối lợi ích giữa 3 đối tượng: doanh nghiệp, Nhà nÆ°á»›c và ngÆ°á»i tiêu dùng, tại cuá»™c há»p ngày 10-6-2011 vừa qua, liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ã lá»±a chá»n giải pháp không giảm giá bán xăng dầu mà tăng thuế và tăng thêm mức trích quỹ bình ổn giá. Theo Ä‘ó, Nhà nÆ°á»›c sẽ tăng thuế nháºp khẩu xăng dầu từ 0% lên 5% đối vá»›i diesel, dầu há»a. Tá»· lệ thuế này vẫn thấp hÆ¡n từ 10% (đối vá»›i diesel) đến 15% (đối vá»›i dầu há»a) theo quy định của biểu thuế nháºp khẩu hiện hành. Riêng mặt hàng xăng, dầu mazut, thuế nháºp khẩu vẫn tiếp tục giữ 0%. Cùng vá»›i việc tăng thuế nháºp khẩu, các DN xăng dầu còn phải tăng thêm mức trích quỹ bình ổn giá xăng dầu đối vá»›i mặt hàng xăng 100 đồng/lít để tạo nguồn cho xá» lý bình ổn giá trong thá»i gian tá»›i.
Theo lý giải của Bá»™ Tài chính, thá»i gian qua bá»™ Ä‘ã Ä‘iá»u hành thị trÆ°á»ng xăng dầu theo hÆ°á»›ng để nhà nÆ°á»›c và DN chia sẻ vá»›i ngÆ°á»i tiêu dùng. Cụ thể từ những tháng cuối năm 2010, mặc dù giá xăng dầu thị trÆ°á»ng thế giá»›i Ä‘ã tăng, nhÆ°ng Bá»™ Tài chính không cho tăng giá bán và từ giữa tháng 1-2011 Ä‘ã Ä‘iá»u chỉnh giảm thuế nháºp khẩu xăng, diesel xuống 0% và đến ngày 24-2 tiếp tục giảm thuế nháºp khẩu xuống 0% đối vá»›i dầu mazut và dầu há»a. Mức thuế nháºp khẩu các mặt hàng xăng dầu giảm xuống 0% trong suốt thá»i gian qua Ä‘ã khiến cho nguồn thu ngân sách nhà nÆ°á»›c từ năm 2010 đến ngày 10-6-2011 giảm khoảng 20.136 tá»· đồng, trong Ä‘ó riêng giai Ä‘oạn từ ngày 24-2 đến nay giảm mất khoảng 10.047 tá»· đồng. Vì váºy, để bù đắp vào sá»± thất thu này, trÆ°á»›c mắt, Bố Tài chính Ä‘ã tăng thuế, tăng trích ná»™p dá»± phòng chứ không buá»™c các DN giảm giá bán nhÆ° ngÆ°á»i tiêu dùng mong đợi.
Trả lá»i báo chí vì sao chÆ°a thá»±c hiện Ä‘iá»u hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng nhÆ° quy định của Nghị định số 84/2009/NÄ-CP ngày 15-10-2009 vá» kinh doanh xăng dầu, Bá»™ Tài chính cho rằng, nếu thá»±c hiện Ä‘úng vá»›i nguyên tắc xác định giá bán xăng dầu trong nÆ°á»›c nhÆ° quy định tại Nghị định số 84/2009/NÄ-CP, lẽ ra giá bán xăng dầu trong nÆ°á»›c vào thá»i Ä‘iểm cuối tháng 4-2011 phải tiếp tục được Ä‘iá»u chỉnh tăng thêm trên dÆ°á»›i 1.000 đồng/lít tùy theo từng chủng loại. Tuy nhiên, để giảm bá»›t tác Ä‘á»™ng của việc Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu đến mặt bằng giá chung nhằm thá»±c hiện mục tiêu kiá»m chế lạm phát trong khi chỉ số giá tiêu dùng tháng 4-2011 tăng ở mức cao, ngày 29-4-2011, Bá»™ Tài chính Ä‘ã có văn bản để các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối giữ ổn định giá bán xăng dầu hiện hành. Việc chấp hành giữ ổn định giá xăng dầu theo chỉ đạo trong thá»i gian tháng 4-2011 đến những ngày đầu tháng 5-2011 Ä‘ã làm DN kinh doanh xăng dầu đầu mối phát sinh những khó khăn không nhá». HÆ¡n nữa, trong thông cáo báo chí gá»i ngày 29-3-2011, liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ã nêu rõ nguyên tắc: Sau lần Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu ngày 29-3-2011, trong thá»i gian tá»›i tiếp tục thá»±c hiện kinh doanh xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng. Cụ thể nếu giá thế giá»›i tăng thì Ä‘iá»u chỉnh giá trong nÆ°á»›c, nếu giá thế giá»›i giảm thì khôi phục thuế nháºp khẩu ở mức hợp lý và thá»±c hiện giảm giá bán (nếu có Ä‘iá»u kiện). Vì váºy, Bá»™ Tài chính kêu gá»i ngÆ°á»i dân và toàn xã há»™i hiểu và ủng há»™, đồng thuáºn.
Coi chừng xăng dầu nháºp láºu
Trái ngược vá»›i việc xuất láºu xăng dầu qua biên giá»›i nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây, hiện nay mối lo ngại của thị trÆ°á»ng xăng dầu lại là hàng nháºp láºu có khả năng tràn vào Việt Nam. Lý do, trÆ°á»›c tình hình giá xăng dầu thế giá»›i giảm, các nÆ°á»›c láng giá»ng nhÆ° Lào, Campuchia thá»i gian gần Ä‘ây Ä‘ã 2 lần giảm giá xăng dầu, dẫn đến tình trạng chênh lệch giá bán giữa Việt Nam và má»™t số nÆ°á»›c trong khu vá»±c (giá xăng dầu nÆ°á»›c bạn Ä‘ang thấp hÆ¡n Việt Nam khoảng 5%).
Tại buổi giao ban trá»±c tuyến Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng má»›i Ä‘ây, má»™t số DN xăng dầu đầu mối chủ chốt nhÆ° Petrolimex, PVoil cho biết, thá»i gian gần Ä‘ây, thị trÆ°á»ng xăng dầu xuất hiện má»™t số bất cáºp. Nguồn cung hàng hóa dồi dào, kinh doanh dầu diezel tại má»™t số đầu mối lãi khá lá»›n, có không ít các DN tranh thủ nháºp láºu, nháºp hàng giá rẻ vá» bán ra thị trÆ°á»ng khiến cho các DN đầu mối chủ chốt bị thu hẹp thị phần, quỹ bình ổn bị âm. Vì váºy, để khắc phục tình trạng này, các DN cho rằng, khi thị trÆ°á»ng thế giá»›i Ä‘ang nhiá»u biến Ä‘á»™ng thì Bá»™ Tài chính chÆ°a nên áp thuế nháºp khẩu mà Ä‘iá»u tiết bằng quỹ bình ổn để há»— trợ lại các khoản lá»— Ä‘ã tích lÅ©y từ trÆ°á»›c.
Tuy nhiên, các chuyên gia quan sát thị trÆ°á»ng cho rằng, cần phải để thị trÆ°á»ng xăng dầu váºn hành theo Ä‘úng quy định của Nghị định số 84/CP, và theo Ä‘ó, Ä‘iá»u quan trá»ng nhất phải Ä‘iá»u hành giá theo Ä‘úng cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, bám sát giá thế giá»›i. Khi giá thế giá»›i tăng, giá bán lẻ trong nÆ°á»›c cÅ©ng tăng và khi giá thế giá»›i giảm, giá bán lẻ trong nÆ°á»›c cÅ©ng giảm tÆ°Æ¡ng ứng, có nhÆ° thế má»›i tạo được Ä‘iá»u kiện thuáºn lợi cho ngÆ°á»i tiêu dùng và cho các DN chủ Ä‘á»™ng trong việc láºp kế hoạch sản xuất, kinh doanh của mình.
Nguồn tin: SGGP