Giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ã và Ä‘ang tiếp tục giảm, xăng A92 thành phẩm đứng quanh mức 79,2-79,39 USD/thùng. Trong khi Ä‘ó, các doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu trong nước vẫn chưa có kế hoạch giảm giá bán.
Chưa đủ Ä‘iá»u kiện (?)
Thông tin trên website cá»§a Tổng Công ty Xăng dầu VN (Petrolimex) cho thấy tính đến ngày 15-9, giá nháºp khẩu xăng RON 92 (A92) là 79,39 USD/thùng. Như váºy, tính đủ các chi phí, giá cÆ¡ sở cá»§a xăng A92 là 16.445 đồng/lít, giá bán lẻ là 16.440 đồng/lít.
Như váºy, giá cÆ¡ sở/giá bán hiện hành là 100,3%. Dá»±a vào số liệu này, má»—i lít xăng A92, DN lá»— vài đồng nhưng trong giá cÆ¡ sở Ä‘ã có 300 đồng lãi định mức. Tính ra, Petrolimex Ä‘ang có lãi gần 300 đồng/lít xăng A92.
Trả lá»i câu há»i vá» khả năng giảm giá xăng dầu, ông Vương Thái DÅ©ng, Phó Tổng Giám đốc Petrolimex, cho biết Nghị định 84/2009/NÄ-CP Ä‘ã quy định rõ khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng, giảm đến bao nhiêu thì giá trong nước má»›i tăng hoặc giảm. Äối chiếu vá»›i quy định này, Petrolimex chưa thể giảm giá bán.
Má»™t cán bá»™ kinh doanh cá»§a Saigon Petro cho biết cuối tuần trước, giá xăng dầu thế giá»›i tăng nhưng đầu tuần này Ä‘ã giảm. Xu hướng giảm có thể tiếp diá»…n trong những ngày tá»›i. Theo tính toán cá»§a Saigon Petro, DN này có lãi cao hÆ¡n Petrolimex khoảng vài chục đồng/lít xăng nhưng chưa đủ Ä‘iá»u kiện giảm giá, phải chá» theo dõi tiếp.
Giá xăng dầu trong nước vẫn chưa đồng hành vá»›i thị trưá»ng thế giá»›i. Ảnh: TẤN THẠNH
Cán bá»™ này cho biết thêm trong công thức tính giá cÆ¡ sở do Bá»™ Tài chính quy định có hai tiêu chí mà các DN kinh doanh xăng dầu chưa đạt được là chi phí kinh doanh (600 đồng/lít) và lãi định mức (300 đồng/lít). Do chưa tiết giảm được chi phí, các DN Ä‘á»u có chi phí kinh doanh cao hÆ¡n mức quy định cá»§a Bá»™ Tài chính nên không thể thu được lãi định mức 300 đồng/lít.
Vì váºy, mức lãi cá»§a DN trong bảng công bố sẽ thấp hÆ¡n lãi thá»±c tế. Nếu giá thế giá»›i tiếp tục giảm, kéo giá cÆ¡ sở xuống thấp hÆ¡n khoảng 2%-3% má»›i có thể giảm giá bán. Ví dụ, giá cÆ¡ sở giảm xuống khoảng 16.100 đồng/lít, DN có thể giảm được ít nhất 300 đồng và cao nhất 500 đồng/lít xăng. Ngay cả khi có Ä‘iá»u kiện giảm giá, các DN nhá» cÅ©ng phải chá» Petrolimex giảm má»›i quyết định giảm theo.
Giá trong nước ngược chiá»u giá thế giá»›i
Chuyên gia kinh tế - TS Nguyá»…n Minh Phong cho rằng chưa đủ cÆ¡ sở để biết DN có chây ì trong việc giảm giá xăng hay không vì các số liệu công khai trên website cá»§a các DN rất sÆ¡ sài, không có chi phí bán hàng, quỹ lương...
Ngay cả khi có Ä‘iá»u kiện giảm giá, các doanh nghiệp nhá» cÅ©ng phải chá» Petrolimex giảm má»›i quyết định giảm theo. |
Theo TS Nguyá»…n Minh Phong, “Ä‘iểm hở” trong cÆ¡ chế quản lý xăng dầu là Nhà nước chưa quy định đấu thầu công khai giá mua mà chỉ quy định lấy giá tại thị trưá»ng Singapore làm chuẩn.
Như thế, có thể xảy ra tình trạng gá»i giá cá»§a các DN nháºp khẩu. Ngoài ra, cần quy định tính giá theo hợp đồng. Giá xăng nháºp khẩu phải cùng lúc vá»›i số lượng DN nháºp vá», trong Ä‘ó tách bạch lượng nháºp khẩu phục vụ dá»± trữ quốc gia vá»›i lượng nháºp khẩu thương mại. Hiện nay, Nhà nước chỉ quy định căn cứ tính giá nháºp khẩu là 30 ngày dá»± trữ lưu thông là chưa hợp lý.
CÆ¡ chế quản lý giá xăng cá»§a VN trước Ä‘ây và hiện nay hầu như không có thay đổi lá»›n. Cụ thể là chúng ta vẫn chứng kiến sá»± bất hợp lý khi giá thế giá»›i giảm nhưng giá trong nước không giảm, DN kêu lá»—.
Từ nay đến cuối năm, nếu giá xăng dầu thế giá»›i giảm nhưng giá trong nước vẫn không theo thị trưá»ng thế giá»›i, chắc chắn giá xăng dầu sẽ tác động tiêu cá»±c đến việc giữ chỉ số CPI dưới 8% như mục tiêu Quốc há»™i đỠra.
Ngoài ra, bản thân DN kinh doanh xăng dầu cần xác định lại trách nhiệm xã há»™i cá»§a mình, xem xét lại chỉ số kinh doanh, chỉ tiêu hạch toán kinh doanh để Ä‘iá»u chỉnh phù hợp. Bên cạnh Ä‘ó, Nhà nước cần làm rõ, tháºm chí kiểm toán chi phí cá»§a DN để kiểm chứng lá»—, lãi thay vì chỉ căn cứ vào số liệu do DN cung cấp.