NgÆ°á»i đứng đầu Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất - ông Nguyá»…n Hoài Giang cho rằng Ä‘á» xuất giảm thuế mà doanh nghiệp Ä‘Æ°a ra là chính Ä‘áng nhằm tạo sá»± bình đẳng giữa sản phẩm trong nÆ°á»›c và nháºp khẩu.
Có quy mô đầu tÆ° gần 5 tá»· USD song những năm gần Ä‘ây, Nhà máy lá»c dầu Dung Quất (Quảng Ngãi) nhiá»u lần thông báo nguy cÆ¡ dừng sản xuất vì tồn kho, không cạnh tranh được vá»›i sản phẩm nháºp khẩu. Gần Ä‘ây nhất, Táºp Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam) Ä‘ã gá»i kiến nghị lên Bá»™ Tài Chính, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Văn phòng Chính phủ vá»nguy cÆ¡ tạm dừng sản xuất nếu không được giảm thuế.
VnExpressÄ‘ãcó cuá»™c trao đổi vá»›i ông Nguyá»…n Hoài Giang - Chủ tịch Há»™i đồng thành viên Công ty TNHH MTV Lá»c hóa dầu Bình SÆ¡n (Ä‘Æ¡n vị quản lý, váºn hành Nhà máy lá»c dầu Dung Quất) để làm rõ những vấn Ä‘á» của nhà máy này.
Ông Nguyá»…n Hoài Giang cho biết má»™t thùng dầu diesel của Dung Quất có giácao hÆ¡n 4-5 USD so vá»›i hàng nháºp khẩu.
-Trong văn bản gá»i lên các bá»™ ngành gần Ä‘ây, PetroVietnam khẳng định các sản phẩm của Dung Quất không thể cạnh tranh được vá»›i sản phẩm nháºp khẩu. Ông có thể giải thích rõ vá» việc này?
- Äến nay, chúng tôi Ä‘ã gá»i hÆ¡n 10 báo cáo, công văn đến các bá»™ ngành để xem xét gỡ khó cho Nhà máy lá»c dầu Dung Quất. Nút thắt nằm ở chính sách thuế áp dụng của Việt Nam. Từ đầu năm 2016, Ä‘úng theo lá»™ trình của Hiệp định ThÆ°Æ¡ng mại hàng hóa ASEAN (ATIGA), thuế nháºp khẩu đối vá»›i sản phẩm dầu diesel và nguyên liệu bay Jet A1 vá» 0%, trong khi vẫn áp dụng đối vá»›i nhà máy là 10%.
Chính vì váºy, giá sản phẩm làm ra của Dung Quất đắt hÆ¡n 10% so vá»›i ngoại nháºp. Tôi lấy ví dụ, má»—i thùng dầu có khoảng 159 lít được Dung Quất chế biến ra đến thị trÆ°á»ng có giá đắt hÆ¡n 4-5 USD so vá»›i hàng nháºp. Vì váºy, sản phẩm của chúng tôi không có cá»a để cạnh tranh vá»›i các sản phẩm xăng dầu của các nÆ°á»›c trong khu vá»±c.
- Trong năm 2015, Lá»c dầu Dung Quất nhiá»u lần "dá»a" Ä‘óng cá»a nếu không giảm thuế. Ông giải thích nhÆ° thế nào vá» việc công ty vẫn vượt kế hoạch doanh thu và lợi nhuáºn trong khi liên tục Ä‘òi giảm thuế?
- Dá»± án lá»c dầu Dung Quất có vốn đầu tÆ° hàng tá»· USD, vá»›i dây chuyá»n kỹ thuáºt phức tạp, quy mô lá»›n, khác hẳn vá»›i việc đầu tÆ° mở nhà hàng, hay quán cà phê nên tất cả các vấn Ä‘á» của nhà máy phải được hoạch định từ trÆ°á»›c Ä‘ó, không thể nÆ°á»›c đến chân má»›i nhảy được.
Vá» vấn Ä‘á» thuế suất, chúng tôi Ä‘ã nhìn thấy nguy cÆ¡ từ năm 2015 và bắt đầu có kiến nghị đến cÆ¡ quan chức năng. Theo ATIGA, thuế nháºp khẩu năm 2015 giảm xuống 20% vá»›i xăng và diesel, Jet A1 là 10%. Vì váºy không ảnh hưởng nhiá»u đến kết quả kinh doanh của công ty nên doanh thu Lá»c hóa dầu Bình SÆ¡n đạt 95.000 tá»· đồng, lợi nhuáºn sau thuế 6.000 tá»·. Nếu thuế suất không giảm, kết quả kinh doanh còn tăng cao hÆ¡n nhiá»u.
Dung Quất là dá»± án công nghiệp lá»›n, hoạt Ä‘á»™ng 24/24 không ngừng nghỉ giây phút nào. Vì váºy, chúng tôi phải liên tục kiến nghị để chuẩn bị trÆ°á»›c chứ đợi đến lúc tạm dừng nhà máy thì háºu quả rất khôn lÆ°á»ng cho đất nÆ°á»›c.
Äầu năm 2016, những khó khăn Ä‘ã hiện hữu khi thuế suất diesel và Jet A1 nháºp từ ASEAN, Nháºt Bản, Hàn Quốc vá» 0% trong khi mức thuế vá»›i Dung Quất vẫn giữ nguyên. Äiá»u này không công bằng và gây khó khăn tiêu thụ sản phẩm, ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh năm 2016. Công ty gá»i Ä‘Æ¡n kêu cứu suốt từ năm 2015, khi nhà máy Ä‘ang lãi lá»›n mà chÆ°a được thông qua, chứ đợi thuế giảm má»›i kiến nghị thì rất nguy hiểm.
- Theo lá»™ trình của ATIGA đến năm 2021 thuế nháºp khẩu xăng từ các nÆ°á»›c khu vá»±c má»›i vá» 0%. Tại sao trong văn bản kiến nghị, PetroVietnam lại cho rằng sản phẩm xăng cÅ©ng Ä‘ang gặp khó?
- Thông tÆ° 20 của Bá»™ Tài Chính ban hành ngày 16/12/2015 vá» biểu thuế nháºp khẩu Æ°u Ä‘ãi đặc biệt theo FTA Việt Nam - Hàn Quốc, thuế nháºp khẩu vá»›i sản phẩm xăng từ Hàn Quốc cÅ©ng được áp dụng là 10%, trong khi thuế vá»›i từ Dung Quất vẫn là 20%. Trong khi số lượng nháºp khẩu xăng dầu từ Hàn Quốc ngày càng lá»›n. Các đầu mối nháºp khẩu mặt hàng này Ä‘ang chuyển hÆ°á»›ng nháºp khẩu sang Ä‘ây để hưởng Æ°u Ä‘ãi vá» thuế. Thá»i gian tá»›i, thoả thuáºn vá»›i Nháºt Bản cÅ©ng sẽ Ä‘Æ°a thuế nháºp khẩu mặt hàng xăng từ nÆ°á»›c này vá» 10%. NhÆ° váºy, xăng của Dung Quất sao cạnh tranh nổi.
- Nói là thuế đối vá»›i sản phẩm xăng dầu từ Dung Quất là 10-20%, song thá»±c tế doanh nghiệp vẫn được giữ lại 3-7% số phải ná»™p từ khi hoạt Ä‘á»™ng. Váºy những thua thiệt so vá»›i hàng nháºp khẩu có thá»±c sá»± lá»›n nhÆ° ông nói?
- Xăng dầu là chất lá»ng chứa trong các bồn bể, nếu tồn kho lá»›n sẽ dẫn đến ùn ứ, hết chá»— chứa thì phải dừng sản xuất. Nguy cÆ¡ Ä‘óng cá»a thá»±c sá»± Ä‘ang rất cấp bách. Giá cao các Ä‘Æ¡n vị kinh doanh xăng dầu mối sẽ mua hàng ngoại. Hiện công ty Ä‘ang có 1.400 lao Ä‘á»™ng. Dung Quất được xây dá»±ng để đảm bảo an ninh năng lượng, xây dá»±ng xÆ°Æ¡ng sống cho ngành công nghiệp cả nÆ°á»›c. HÆ¡n nữa, việc chúng tôi kêu cứu không phải để xin Æ°u Ä‘ãi hÆ¡n mà là bình đẳng. Tại sao nháºp khẩu của nÆ°á»›c ngoài vá»›i thuế suất 0% mà phải áp hàng ná»™i lên tá»›i 10%. Do váºy, bản thân chúng tôi cho rằng Ä‘ây là má»™t kiến nghị chính Ä‘áng.
Bạch Dương - Vnexpress